Projekt ustawy dotyczący wycinki drzew – nowe przepisy i współpraca z samorządami

Propozycja, która zakładała uproszczoną procedurę usuwania drzew bez formalnej zgody organu administracyjnego w przypadku braku odpowiedzi w terminie, została usunięta z porządku obrad komitetu stałego Rady Ministrów. Projekt wzbudził liczne kontrowersje i sprzeciw m.in. ze strony Państwowej Rady Ochrony Przyrody (PROP), która ostrzegała, że przyjęcie tzw. milczącej zgody może stworzyć niebezpieczną lukę prawną. Eksperci wskazywali na ryzyko nadużyć, szczególnie ze strony deweloperów, którzy mogliby wykorzystać brak reakcji urzędów do legalizacji niekontrolowanej wycinki drzew.

Milcząca zgoda to mechanizm, zgodnie z którym brak reakcji właściwego organu administracyjnego w określonym terminie jest równoznaczny z wyrażeniem zgody na realizację zgłoszonego zamiaru. W przypadku projektu ustawy dotyczącego wycinki drzew oznaczałoby to, że jeśli w ciągu 35 dni od zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa urząd nie przeprowadzi oględzin ani nie wyrazi sprzeciwu, właściciel działki mógłby legalnie dokonać wycinki. Takie rozwiązanie miało na celu skrócenie procedur i ograniczenie przewlekłości postępowań, jednak zdaniem wielu ekspertów i samorządowców niosło poważne ryzyko nadużyć np. prób wręczania łapówek.

Po wycofaniu pierwotnego projektu ustawy dotyczącego wycinki drzew, Ministerstwo Klimatu i Środowiska zadeklarowało opracowanie nowych regulacji. Kluczowym elementem tego procesu ma być dialog z samorządami. Do przedstawicieli Związku Miast Polskich, Związku Województw RP oraz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu trafiły oficjalne pisma z prośbą o przedstawienie uwag i propozycji zmian. Współpraca ma na celu wypracowanie przepisów, które będą z jednej strony skuteczne i przejrzyste, a z drugiej – nie stworzą możliwości nadużyć. Zmiany mają również uregulować takie kwestie jak realne terminy na przeprowadzenie oględzin oraz zabezpieczenie prawa organów administracyjnych do dostępu do terenu objętego zgłoszeniem.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o ochronie przyrody, usunięcie drzewa z prywatnej posesji wymaga wcześniejszego zgłoszenia do właściwego organu, np. wójta, burmistrza, prezydenta miasta lub wojewódzkiego konserwatora zabytków. Organ ten ma obowiązek przeprowadzenia oględzin, po których w terminie 14 dni może wnieść sprzeciw. Dopiero jego brak oznacza zgodę na wycinkę. Jeśli jednak oględziny nie zostaną przeprowadzone, bieg terminu nie rozpoczyna się, co w praktyce może prowadzić do przeciągania całej procedury. Wstrzymany projekt ustawy przewidywał uproszczenie tego procesu poprzez wprowadzenie jednolitego 35-dniowego terminu obejmującego zarówno oględziny, jak i możliwość wniesienia sprzeciwu.

Projekt nowelizacji ustawy o ochronie przyrody, dotyczący wycinki drzew, został wstrzymany z powodu licznych wątpliwości prawnych oraz obaw o nadużycia. Nowe przepisy, które mają powstać przy udziale samorządów, mają zapewnić przejrzystość i bezpieczeństwo wycinki drzew na prywatnych posesjach. Wprowadzenie jasnych terminów, w tym ewentualnej milczącej zgody, ma na celu ograniczenie przewlekłości postępowań i ochronę interesów zarówno właścicieli nieruchomości, jak i przyrody.