Ochrona wody i gleby - Emisja ścieków

Dyrektywa Rady z 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych (Dz. Urz. WE L 135 z 30.05.1991 r., str. 40–52 ze zm.; Dz. Urz. WE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 002, str. 26) nałożyła na Polskę obowiązek dostosowania do wymogów UE w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Z tego też względu w naszym kraju wdrożony został Krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych (dalej: KPOŚK), który rozpoczął szereg zmian mających na celu zadbanie o stan jakości wód w Polsce.

Nowe przepisy UE dotyczące ścieków komunalnych, przyjęte w dyrektywie 2024/3019, wprowadzają szereg obowiązków dla państw członkowskich. Polska musi dostosować krajowe regulacje do nowych wymogów w zakresie oczyszczania, zbierania i monitorowania ścieków. Dyrektywa zobowiązała Polskę do wprowadzenia zmian w ustawach: Prawo wodne, o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Zmiany obejmują również producentów, neutralność energetyczną oraz nowe standardy oczyszczania.

Przemysł tekstylny to jeden z największych konsumentów wody i jednocześnie jedno z głównych źródeł ścieków przemysłowych. Zanieczyszczenia generowane przez procesy barwienia, drukowania i wykańczania tkanin zawierają toksyczne substancje, które stanowią poważne zagrożenie dla środowiska i zdrowia publicznego. Tradycyjne metody oczyszczania często okazują się niewystarczające, dlatego branża poszukuje innowacyjnych rozwiązań. Jakie technologie są najbardziej skuteczne i opłacalne? Jak ograniczyć negatywny wpływ ścieków tekstylnych na środowisko?

Woda w środowisku znajduje się w ciągłym ruchu. Jej obieg jest procesem nieustannego oczyszczania i ponownego wykorzystania. Recykling wody w przemyśle jest więc „naturalnym” podejściem do powstających strumieni wód zużytych w różnych procesach technologicznych.

Woda to jeden z najcenniejszych zasobów naturalnych - odnawialny, ale nie nieograniczony. Wobec powyższego na całym świecie podejmowane są działania pod kątem racjonalnego korzystania z wody i wyeliminowania jej marnotrawstwa. Priorytetem w tej dziedzinie jest trend do tworzenia zamkniętych obiegów wodnych poprzez stosowanie wyrafinowanych metod oczyszczania ścieków celem powtórnego ich wykorzystania. Ale czy tylko chodzi o wodę?

Osady ściekowe są wyodrębniane ze ścieków podczas ich oczyszczania i stanowią niewielki procent wszystkich odpadów wytwarzanych w polskiej gospodarce. Ze względu na swoje właściwości fizykochemiczne oraz potencjalne zagrożenia dla zdrowia ludzi i środowiska naturalnego wymagają jednak odpowiedniej przeróbki i właściwego zagospodarowania. Dotychczasowe doświadczenia w tym zakresie, realizowane w oczyszczalniach ścieków, ograniczały się głównie do magazynowania osadów na ich terenie.

Jednym z najbardziej obiecujących rozwiązań technologicznych, które zyskują na znaczeniu w sektorze wodno-kanalizacyjnym, jest zastosowanie sztucznej inteligencji (AI). AI może analizować ogromne ilości danych w czasie rzeczywistym, przewidywać awarie czy optymalizować procesy.

W wielu zakładach przemysłowych procesy produkcyjne są wodochłonne, więc generują znaczne ilości ścieków przemysłowych. Zakłady są zobligowane do oczyszczania ścieków w celu zachowania dopuszczalnych wartości dla poszczególnych zanieczyszczeń, co umożliwia zrzut podczyszczonych ścieków do kanalizacji, wód powierzchniowych lub gruntu. W technologii oczyszczania ścieków stosuje się od lat sprawdzone, konwencjonalne metody, które są wciąż unowocześniane.

Aktualnie obowiązująca ustawa Prawo wodne z dnia 20 lipca 2017 r. wprowadziła wiele zmian w stosunku do poprzedniej ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. „Stara” ustawa jednoznacznie regulowała stosunki między zakładami korzystającymi z wód w ramach wspólnego korzystania, wprowadzając pojęcie „zakładu głównego”. Obecnie brak takich regulacji budzi szereg wątpliwości, nieporozumień i prowadzi do konfliktów między sąsiednimi zakładami.