Rozszerzona odpowiedzialność producenta w Polsce – dlaczego jej brak kosztuje mieszkańców?

Podczas konferencji „Sprawiedliwy ROP w drugą rocznicę upływu terminu na jego wprowadzenie w Polsce”, która odbyła się 21 stycznia 2025 r. w Centrum Prasowym PAP, eksperci i przedstawiciele samorządów podkreślili konieczność jak najszybszego wprowadzenia rozszerzonej odpowiedzialności producenta w Polsce. Zgodnie z unijnymi regulacjami to producenci powinni ponosić koszty zagospodarowania odpadów opakowaniowych – obecnie ciężar finansowy spoczywa na mieszkańcach.

Brak wdrożenia ROP oznacza, że zanieczyszczający nie płaci – zaznaczyła Olga Goitowska, dyrektorka departamentu Gospodarki Odpadami Urzędu Miasta Gdańska.

Eksperci podkreślili, że system rozszerzonej odpowiedzialności producenta powinien działać równolegle z systemem kaucyjnym, który ma wejść w życie 1 października 2025 roku. Jeśli ROP nie zostanie wdrożony na czas, mieszkańcy mogą zapłacić nawet o 3 złote więcej miesięcznie za gospodarowanie odpadami.

Zdaniem samorządowców, ROP jest kluczowym narzędziem do stabilizacji systemu gospodarki odpadami. Burmistrz Wołomina Elżbieta Radwan zwróciła uwagę, że brak tych przepisów bezpośrednio przekłada się na wyższe rachunki za śmieci.

– To realna oszczędność dla mieszkańców. Apelujemy o natychmiastowe wdrożenie ROP – podkreśliła Radwan.

Z kolei Leszek Świętalski ze Związku Gmin Wiejskich RP zaznaczył, że wprowadzenie rozszerzonej odpowiedzialności producenta powinno nastąpić jednocześnie z systemem kaucyjnym. W przeciwnym razie konsekwencje dla mieszkańców i środowiska mogą być negatywne.

Eksperci podkreślili, że Polska ma już dwuletnie opóźnienie we wdrażaniu rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Piotr Szewczyk z Rady Przedstawicieli Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych zauważył, że organizacje samorządowe opracowały już założenia systemu i teraz czas na jego wdrożenie.

Brak regulacji może skutkować wysokimi karami finansowymi nakładanymi przez Unię Europejską. Za niewdrożenie dyrektyw UE grożą Polsce kary od 30 do 60 tysięcy euro dziennie. Unijne przepisy nie mają na celu obciążenia przedsiębiorców dodatkowymi kosztami, ale ograniczenie ilości odpadów z tworzyw sztucznych, które zanieczyszczają środowisko.

Brak wdrożenia rozszerzonej odpowiedzialności producenta w Polsce to nie tylko wyższe koszty dla mieszkańców, ale także zagrożenie dla środowiska i ryzyko kar finansowych. Eksperci oraz samorządy apelują o jak najszybsze działania legislacyjne.

Teraz kluczowe jest podjęcie działań, które pozwolą na wdrożenie sprawiedliwego systemu ROP, aby koszty gospodarki odpadami ponosili producenci, a nie mieszkańcy.

Na Portalu możesz przeczytać cykl artykułów „System kaucyjny w Polsce”: 

• Nowy system kaucyjny – nowy cykl artykułów na Portalu 
• Zasady działania i perspektywy systemu kaucyjnego – cykl system kaucyjny
• Rozszerzona odpowiedzialność producenta a system kaucyjny – cykl system kaucyjny
• Obowiązki gmin w zakresie nowego systemu kaucyjnego – cykl system kaucyjny
• Wpływ systemu kaucyjnego na efektywność działania instalacji komunalnych - cykl system kaucyjny
• Ewidencja i sprawozdawczość w systemie kaucyjnym – cykl system kaucyjny
• Podatek VAT na opakowania po napojach – cykl system kaucyjny
• Podmiot reprezentujący – cykl system kaucyjny
• Obowiązki dla jednostek handlowych – cykl system kaucyjny
• Kary w systemie kaucyjnym – cykl system kaucyjny
• Najważniejsze informacje o systemie kaucyjnym - podsumowanie