Alternatywne źródła białka – wystawa pokazująca przyszłość żywienia

Wystawa „CLEVERFOOD. For everyone” w Centrum Nauki Eksperyment w Gdyni skupia się na nowoczesnych technologiach, które pozwolą na uzyskanie wartościowego białka z innych źródeł niż tradycyjne hodowle. Przykładami jest druk 3D, hodowle komórkowe i inne innowacje, które mogą stać się fundamentem przyszłości żywienia, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju.

Trójwymiarowy druk to technologia, która może zrewolucjonizować sposób produkcji żywności. Popularność drukarek 3D wciąż się zwiększa i w przyszłości mogą być powszechnie dostępne. Materiały do nich – takie jak białko roślinne czy tłuszcze – będą szeroko wykorzystywane w procesie tworzenia żywności. Podczas wystawy udało się wydrukować steki z białka roślinnego, co wzbudziło entuzjazm wśród gości. Choć jest to na razie technika eksperymentalna, jej przyszłość w produkcji żywności wydaje się obiecująca.

Hodowle komórkowe mięsa to kolejna technologia, która może odmienić rynek. Przykład izraelskich startupów, które zajmują się produkcją mięsa hodowanego z komórek, już dziś pozwala na tworzenie mięsa, które w smaku i strukturze przypomina naturalne. Choć koszt produkcji nadal jest wysoki z biegiem czasu technologia będzie coraz tańsza, umożliwiając szersze zastosowanie.

Zwraca się również uwagę na rosnący potencjał technologii hydroponicznych, które umożliwiają uprawę roślin w wodzie, bez użycia gleby. Tego rodzaju uprawy, połączone z hodowlą ryb, mogą stanowić efektywny sposób produkcji zdrowych i lokalnych produktów spożywczych. Biotechnologia może umożliwić hodowanie mięsa, które będzie bardziej zrównoważone i ekologiczne.

Warto też zwrócić uwagę na białko drożdżowe, uzyskiwane m.in. z drożdży Saccharomyces cerevisiae. Cechuje się ono wysoką wartością odżywczą i może być wykorzystywane jako zamiennik mięsa w produktach spożywczych. Z kolei mikroalgi, takie jak spirulina czy chlorella, zawierają komplet aminokwasów egzogennych i są bogate w witaminy, minerały oraz antyoksydanty. Produkcja białka z tych organizmów wymaga znacznie mniej zasobów niż tradycyjne rolnictwo, co czyni je atrakcyjną opcją w kontekście zrównoważonego rozwoju i przyszłości systemów żywnościowych.

Istotne znaczenie owadów jako składników żywności przyszłości jest kontrowersyjnym tematem. Wielu konsumentów ma opory przed jedzeniem owadów, ale mogą one stanowić cenne alternatywne źródło białka, które przyczyni się do rozwiązywania problemów związanych z żywieniem rosnącej populacji Ziemi. Owady wykorzystywane w produkcji żywności nie muszą być spożywane w całości – często stanowią one dodatki w postaci mączki wzbogacającej wartość odżywczą produktów. Konsumenci często nie wiedzą, że już teraz często spożywają produkty pochodzące właśnie z owadów. Przykładowo koszenila, wykorzystywana jest do barwienia żywności na czerwony kolor. W składzie oznaczona jest często jako E120. Barwnik jest otrzymywany z wysuszonych ciał samic owada z gatunku Dactylopius coccus (czerwców kaktusowych).

Również inne technologie, już szeroko wykorzystywane, takie jak liofilizacja, mogą zredukować negatywny wpływ transportu żywności na środowisko. Polega na usunięciu wody z produktu i w efekcie znacznie zmniejszenie jego wagi. Dzięki tej metodzie możliwe jest bardziej ekonomiczne przechowywanie i transportowanie żywności, zachowując jej pełną wartość odżywczą i smakową.

Istotne są też zmiany nawyków żywieniowych - przykładowo ograniczenie spożycia wołowiny. Hodowla bydła w znacznym stopniu obciąża środowisko. Wybór innego źródła białka może przyczynić się do zmniejszenia negatywnych efektów.

Nowoczesne technologie, takie jak druk 3D, hodowle komórkowe mięsa, hydroponika czy wykorzystanie owadów, to tylko niektóre z rozwiązań, które mogą wpłynąć na przyszłość produkcji żywności. Choć wiele z tych technologii jest jeszcze w fazie eksperymentalnej, mają one potencjał, by stać się podstawą nowoczesnego, zrównoważonego żywienia. Przy odpowiednim zbilansowaniu, zapewniają pełnowartościowe białko i wszystkie niezbędne aminokwasy. Trafią do odbiorców, którym środowisko naturalne nie jest obojętne i którzy czują, że ich wybory będą miały wpływ na trendy żywieniowe, co w efekcie przełoży się na zmianę potrzeb konsumenckich. Wystawy wystawy edukacyjne takie jak „CLEVERFOOD. For everyone” poprzez zabawę uczą dzieci, młodzież i dorosłych o tym, jak istotny jest aspekt zarządzania produkcją żywności.