Jednorazowe produkty z plastiku - czy faktycznie są już zakazane?
Wciąż trwają prace nad przeniesieniem do polskiego prawa przepisów dyrektywy Single-Use Plastics (dalej: SUP), a do Sejmu projekt trafi prawdopodobnie jesienią. Oznacza to, że aktualnie w obrocie jednorazowymi wyrobami z tworzyw sztucznych nie nastąpiły żadne zmiany i obowiązują przepisy dotychczasowe.
Skutki wprowadzenia Dyrektywy SUP nie będą obejmować wszystkich produktów wykonanych z tworzyw sztucznych, a jedynie te, które mają zostać objęte zakazem, czyli: sztućce i talerze jednorazowe, pojemniki na żywność „na wynos” wykonane ze spienionego polistyrenu EPS oraz patyczki kosmetyczne i do balony.
Warto jednak zastanowić się, które z regulacji znajdujących się w dyrektywie będą miały znaczący wpływ na polski rynek recyklingu tworzyw sztucznych. Poza eliminacją z rynku ww. jednorazowych plastikowych produktów istotna zmiana będzie dotyczyć rynku PET, czyli termoplastycznego polimeru z grupy poliestrów, który jest stosowany na dużą skalę w produkcji włókien syntetycznych, a także jako transparentny materiał, z którego wytwarza się butelki do napojów bezalkoholowych.
W Polsce, rzeczywisty poziom recyklingu tego surowca wynosi poniżej 50%. Poprawę tej sytuacji mogą przynieść wyznaczone w dyrektywie kierunki:
- do 2025 roku zebranie 77% wolumenu opakowań do napojów wykonanych z PET wprowadzonego do sprzedaży (w 2029 roku 90%),
- w opakowaniach wprowadzanych na rynek musi być do 2025 roku 25% (do 2030 roku 30%) materiału pochodzącego z recyklingu (tzw. rPET-a).
Problemem w stosowaniu rPET-u są jego wysokie ceny w porównaniu do surowca pierwotnego, tańszego o około 30%. Rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP) poprzez system zachęt i kar może jednak wpływać pozytywnie na producentów. Jeżeli zmiany w regulacjach podniosą realnie poziom zbieranego i poddawanego recyklingowi PET-a w Polsce, należy się spodziewać rozszerzenia działań na inne typy polimerów i produktów. Niezbędne są do tego wymogi w zakresie zbiórki i przetwarzania, w tym określone normy i standardy dotyczące surowców, a także rynek zbytu na te surowce.
www.gov.pl/web/klimat.
www.plastech.pl.