Plany darmowego dostępu do wody pitnej w Polsce - obawy branży wodociągowej

"Dostęp do wody pitnej powinien być bezpłatny albo za przysłowiową złotówkę i nad takimi rozwiązaniami szczegółowymi pracujemy w Ministerstwie Infrastruktury, ponieważ chcemy zapewnić polskim rodzinom dostęp do zaspakajania podstawowych potrzeb" - powiedział w Sejmie wiceszef resortu Przemysław Koperski w odpowiedzi na pytania w sprawie prac resortu nad przekazaniem kompetencji w sprawie ustalania cen wody w ręce samorządów. Obecnie regulatorem w tym zakresie są Wody Polskie i to one na wniosek samorządów zatwierdzają nowe taryfy.

Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” ma negatywne stanowisko na temat propozycji Ministerstwa Infrastruktury, aby pierwsze 1000 litrów wody miesięcznie było dostępne dla każdego obywatela za darmo lub za symboliczną opłatę. 

Według IGWP, taki krok może mieć poważne konsekwencje finansowe dla przedsiębiorstw wodociągowych oraz samorządów odpowiedzialnych za dostarczanie wody mieszkańcom. Z wyliczeń przedstawionych przez IGWP wynika, że realizacja tego postulatu oznaczałaby konieczność dostarczenia ponad 30 miliardów litrów wody miesięcznie bez opłat. Prezes Izby, Paweł Sikorski, podkreślił, że koszty związane z tak ogromnym zapotrzebowaniem na darmową wodę pitną musiałyby zostać pokryte z innych źródeł, co stanowi poważne wyzwanie dla finansów publicznych oraz stabilności sektora wodociągowo-kanalizacyjnego. 

Przedstawiciele IGWP zwracają uwagę, że branża wodociągowa w Polsce już teraz zmaga się z trudnościami finansowymi, wynikającymi z konieczności wdrażania obowiązujących przepisów legislacyjnych. W ostatnich latach wiele przedsiębiorstw musiało ograniczyć inwestycje w infrastrukturę, co może zagrażać jakości i ciągłości dostaw wody. Wprowadzenie darmowych lub symbolicznie tanich usług wodociągowych mogłoby pogłębić te problemy, prowadząc do dalszej destabilizacji finansowej przedsiębiorstw. Ministerstwo za to przypomina, że władze samorządowe mogą korzystać ze środków europejskich, na rozwój sieci kanalizacyjnej i wodociągowej, by ograniczać wzrost cen.

IGWP wskazuje, że wprowadzenie darmowego dostępu do wody dla pierwszych 1000 litrów oraz niższych stawek dla zużycia do 3 m³ na osobę miesięcznie, spowoduje znaczący spadek przychodów przedsiębiorstw wodociągowych. Zwrócono również uwagę, że w większości krajów Unii Europejskiej za wodę pobierane są opłaty, co jest standardem. Wyjątkiem jest Irlandia, gdzie inwestycje w infrastrukturę wodociągową oraz inne koszty są pokrywane z budżetu państwa, czyli z podatków. W Polsce, wprowadzenie podobnych rozwiązań wymagałoby przeznaczenia znacznych środków publicznych na finansowanie dostaw wody, co mogłoby obciążyć budżet państwa i wpłynąć na inne sektory gospodarki. 

IGWP deklaruje gotowość do dialogu w celu wypracowania rozwiązań, które zapewnią stabilność sektora wodociągowego oraz wsparcie dla obywateli znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Przedstawiciele Izby podkreślają, że pomoc dla najuboższych może być realizowana poprzez systemy socjalne, np. poprzez dofinansowanie rachunku za wodę z funduszy socjalnych., a nie poprzez wprowadzanie rozwiązań, które mogłyby zagrozić całemu systemowi dostaw wody. 

Izba nadal monitoruje sytuację i oczekuje na konkretne propozycje ze strony Ministerstwa Infrastruktury. Przedstawiciele branży wodociągowej zapowiadają kontynuowanie działań mających na celu ochronę interesów sektora i zapewnienie bezpieczeństwa dostaw wody dla wszystkich obywateli.