Ochrona starolasów w Polsce – klucz do zachowania bioróżnorodności

Od stycznia 2026 r. starolasy mają obejmować co najmniej 1% powierzchni polskich lasów, a w kolejnym roku ich udział wzrośnie do 2%. Obszary te zostaną wyznaczone na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe. Starolasy to drzewostany, które rozwijają się głównie w wyniku naturalnych procesów, co wpisuje się w strategię na rzecz ochrony bioróżnorodności.

Wyznaczanie starolasów odbywać się będzie na podstawie Wytycznych i Rekomendacji Ogólnopolskiej Narady o Lasach, zatwierdzonych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Kluczowe kryteria to:

• Równomierne rozmieszczenie obszarów na terenie całego kraju,
• Priorytetowe traktowanie drzewostanów na siedliskach o szczególnej wartości ekologicznej.

Proces ten ma być przejrzysty i oparty na zasadach zrównoważonego zarządzania zasobami leśnymi. Inicjatywa ta jest powiązana z realizacją postulatów ochrony 20% najcenniejszych obszarów leśnych w Polsce. Ostatnio opublikowane mapy oraz kryteria wyboru określonych terenów wywołały jednak wiele kontrowersji, dlatego dalsze działania są kluczowe, aby uwzględnić potrzeby wszystkich zaangażowanych stron.

Naturalne drzewostany odgrywają kluczową rolę w przeciwdziałaniu kryzysowi klimatycznemu oraz w zachowaniu bioróżnorodności. Ich ochrona to inwestycja w przyszłość ekologiczną Polski i Europy.

Starolasy to drzewostany, które składają się głównie z rodzimych gatunków drzew (nie tylko monokultur, które często spotykane są na terenach polski np. monokultury sosnowe), rozwijających się w wyniku naturalnych procesów. Ich struktura przypomina późne fazy rozwoju lasów pierwotnych. Działalność człowieka na tych terenach powinna być minimalna, aby umożliwić regenerację naturalnych procesów. 

Szczegółowe kryteria kwalifikacji starolasów opisano w Wytycznych Ogólnopolskiej Narady o Lasach, a ich ochrona znajdzie swoje odzwierciedlenie w ustawie o ochronie przyrody.