Porady ekspertów - Ochrona wody i gleby

Remediacja to proces oczyszczania i przywracania gleby, ziemi oraz wód gruntowych do pierwotnego stanu, usuwając lub redukując zanieczyszczenia powstałe na skutek działalności człowieka. Przepisy dotyczące tego procesu znajdują się w ustawie Prawo ochrony środowiska. Jakie obowiązki ciążą na przedsiębiorcach według ustawy?

Projekt ustawy o nadaniu Odrze osobowości prawnej to odpowiedź na pogarszający się stan jej wód i nieskuteczność dotychczasowych działań ochronnych. Zgodnie z założeniami, rzeka zyska status podmiotu prawa, co umożliwi jej reprezentację i egzekwowanie przysługujących jej praw – m.in. do swobodnego przepływu, regeneracji zasobów czy ochrony przed ingerencją człowieka.

Zalane drogi to problem który pojawia się już praktycznie o każdej porze roku w wielu gminach i miastach, zwłaszcza w wyniku intensywnych opadów deszczu oraz roztopów. Wyjaśniamy, kto ponosi odpowiedzialność za odpływ wód opadowych i roztopowych – zarówno z posesji, jak i z pasa drogowego. Kto za te kwestie odpowiada zarówno w aspekcie środowiskowym, jak i drogowym?

Od wyznaczenia kąpieliska i zgłoszenia go do Wód Polskich i Sanepidu, przez badania jakości wody, aż po obowiązek informowania mieszkańców i turystów – każde kąpielisko musi spełnić szereg wymagań określonych w przepisach prawa. Wyjaśniamy, jakie są etapy postępowania, terminy zgłoszeń i konsekwencje zaniedbań – zarówno dla kąpielisk stałych, jak i miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli.

Likwidacja stawu może wiązać się z koniecznością uzyskania pozwolenia wodnoprawnego, w zależności od rodzaju i zakresu planowanych działań. Czy likwidacja stawu będzie się zaliczała do takich przedsięwzięć? Jakich jeszcze formalności trzeba dopełnić.

Plan Utrzymania Wód miały być odpowiedzią na wyzwania związane z suszą, powodziami i degradacją ekosystemów rzecznych. Tymczasem propozycje Wód Polskich spotkały się z falą krytyki ze strony środowisk naukowych i organizacji ekologicznych. Zarzuty są poważne: pomijanie realiów klimatycznych, niezgodność z prawem ochrony przyrody i brak transparentności konsultacji. Co to oznacza dla przyszłości polskich rzek?

Ciągłe prostowanie koryt, zwiększanie prędkości przepływu wód oraz ich odprowadzanie do systemów gminnych powodują wzrost zagrożenia powodziowego. Zabudowa terenów naturalnej retencji dodatkowo pogłębia problem, prowadząc do destabilizacji ekosystemów wodnych. Jednocześnie przyczynia się do zwiększenia ryzyka suszy, ponieważ szybkie odprowadzanie wód opadowych uniemożliwia ich naturalną retencję w środowisku. Jakie działania mogą odwrócić ten niekorzystny trend i poprawić zarządzanie zasobami wodnymi?

Przemysł tekstylny to jeden z największych konsumentów wody i jednocześnie jedno z głównych źródeł ścieków przemysłowych. Zanieczyszczenia generowane przez procesy barwienia, drukowania i wykańczania tkanin zawierają toksyczne substancje, które stanowią poważne zagrożenie dla środowiska i zdrowia publicznego. Tradycyjne metody oczyszczania często okazują się niewystarczające, dlatego branża poszukuje innowacyjnych rozwiązań. Jakie technologie są najbardziej skuteczne i opłacalne? Jak ograniczyć negatywny wpływ ścieków tekstylnych na środowisko?

Od lat w Polsce obserwujemy coraz częstsze i dłuższe okresy suszy, przeplatane gwałtownymi powodziami. Sytuacja ta wynika z postępujących zmian klimatu i błędów w gospodarowaniu wodą. Choć istnieją plany przeciwdziałania skutkom suszy, ich skuteczność budzi wiele wątpliwości. Jakie działania są podejmowane, a co jeszcze można zrobić, aby poprawić retencję i zarządzanie wodą w kraju? Czy grozi nam susza hydrogeologiczna i powódź trzystuletnia?

Od 15 maja 2025 r. zaczną obowiązywać znowelizowane przepisy rozporządzenia regulującego ocenę zanieczyszczenia powierzchni ziemi. Zmiany dotyczą m.in. sposobu klasyfikacji gruntów, metod badań i kryteriów dopuszczalnych zawartości substancji powodujących ryzyko. Nowe regulacje będą miały zastosowanie w wielu sytuacjach – od sprzedaży nieruchomości po realizację inwestycji.