Co piąte gospodarstwo domowe w Polsce będzie mogło otrzymać dodatek energetyczny 

 Główną zmianą, jaką niesie ze sobą nowelizacja, jest rozszerzenie grupy uprawnionych do pobierania dodatku energetycznego według kryterium dochodowego nieprzekraczające 1 563,00 zł w gospodarstwie 1-osobowym i 1115,00 zł/os. w gospodarstwie wieloosobowym. Dodatki przyznawane będą na okres 6 miesięcy, a do ich otrzymania wystarczy przedstawienie faktury, zamiast kopii umowy sprzedaży energii elektrycznej albo umowy kompleksowej. To znacznie uprości procedurę i jest zgodne z prośbami odbiorców.

Według założeń projektu zmiany ustawy, dopłata do rachunku odbiorcy wzrośnie z 30 do 50%. Wyższe będą stawki dodatku, które wyniosą od 324 zł do 876 zł w okresie rocznym. Zmiana wartości limitów zużycia energii elektrycznej wpłynie na zwiększenie wysokości dodatku energetycznego i będzie bardziej odpowiadać rzeczywistej sytuacji związanej ze zużyciem energii przez gospodarstwa domowe. Na wsparcie odbiorcy wrażliwego energetycznie Rząd planuje przeznaczyć na lata 2022-2031 kwoty zwiększające się w każdym roku od poziomu ok. 1,5 mld zł do poziomu ok. 1,7 mld zł.

Według projektu ustawy, nowy system dodatków dla wrażliwych gospodarstw domowych uzupełnią niefinansowe mechanizmy wsparcia. Odbiorca wrażliwy energii elektrycznej/paliw gazowych będzie mógł złożyć do sprzedawcy energii/paliw gazowych wniosek dotyczący m.in.: zawarcia umowy ws. zaległych i bieżących należności lub świadczonej usługi obejmującej odroczenie terminu ich płatności, rozłożenia na raty, umorzenia lub odstąpienia od naliczania odsetek za nieterminową zapłatę, a także zawieszenia postępowania egzekucyjnego należności za energię elektryczną/paliwa gazowe lub świadczone usługi. 

Obowiązywać będzie również zakaz wstrzymania dostaw energii elektrycznej odbiorcy wrażliwemu, w okresie od 1 listopada do 31 marca oraz w soboty, w dni uznane ustawowo za wolne od pracy. Na przedsiębiorstwa energetyczne zostanie nałożony obowiązek poinformowania odbiorców o możliwym rozwiązaniu alternatywnym względem odłączenia prądu/gazu. 

System dodatków energetycznych uzupełniają działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska związane z modyfikacją założeń programu „Czyste Powietrze” („Stop smog”) na 2022 r. Resort przygotowuje właśnie nową odsłonę programu, zapewniając wysokie wsparcie inwestycyjne, które powinno przyczynić się do niwelowania ubóstwa energetycznego w horyzoncie długoterminowym. 

Nowelizacja wprowadza zapisy dające podstawy do przygotowania lokalnych programów wsparcia: „Kryteria ubóstwa energetycznego kwalifikujące do programów redukcji ubóstwa energetycznego określa się każdorazowo w programach wprowadzających instrumenty redukcji ubóstwa energetycznego”.  

Jak zaznacza minister Michał Kurtyka, „uniwersalny charakter proponowanej przez nas definicji ubóstwa energetycznego pozostawia możliwość elastycznego dostosowania programów wsparcia dla odbiorców ubogich energetycznie zarówno teraz, jak i w przyszłości. Jest to więc praktyczna odpowiedź na potrzeby ośrodków lokalnych, które już podjęły działania nakierowane na redukcję ubóstwa energetycznego (np. gminy w Małopolsce)”. Co równie ważne, usystematyzowanie rozumienia ubóstwa energetycznego ma także służyć zwiększeniu świadomości tego istotnego i dostrzeganego przez Rząd problemu. 

Wprowadzenie zmian w ustawie – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw wynika również z konieczności wdrożenia do polskiego porządku prawnego unijnej dyrektywy 2019/944 tzw. dyrektywy rynkowej. Zobowiązuje ona państwa członkowskie UE do  prawnych ram dla wsparcia odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej oraz przygotowania definicji ubóstwa energetycznego.

Projekt został skierowany pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów, następnie trafi do rozpatrzenia przez Radę Ministrów, a potem zostanie przekazany do prac w parlamencie.