EUDR w handlu - jakie obowiązki będą dotyczyć sprzedawców?

Olej i opakowania znajdują się na liście towarów w załączniku I do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115. Produkty niewymienione w załączniku I nie podlegają rozporządzeniu, nawet jeśli zawierają olej palmowy. Na przykład mydło nie będzie objęte rozporządzeniem, nawet jeśli zawiera olej palmowy. Produkty wymienione w załączniku I, które nie zawierają ani nie są wykonane z towarów wymienionych w załączniku I, również nie podlegają rozporządzeniu.

Lista będzie regularnie przeglądana i aktualizowana.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 (EUDR) zacznie obowiązywać w dwóch etapach:

• 30 grudnia 2025 r. – średnie i duże przedsiębiorstwa,

• 30 czerwca 2026 r. – mikro- i małe przedsiębiorstwa.

Wcześniej przepisy miały zacząć obowiązywać już od 2025 roku, ale UE zdecydowała o przełożeniu terminu wejścia przepisów. Dodatkowy czas pozwoli eksportującym krajom partnerskim, państwom członkowskim, operatorom i przedsiębiorcom lepiej przygotować się do jego stosowania i ustanowić niezbędne systemy należytej staranności.

Towary wyprodukowane w UE podlegają takim samym wymogom jak towary spoza UE. EUDR wymusza pełną transparentność łańcucha dostaw – w tym geolokalizację działek, z których pochodzą surowce i identyfikację wszystkich dostawców. Oznacza to konieczność pozyskania szczegółowych danych od wielu, często zagranicznych, partnerów.

Sprzedawcy muszą wdrożyć system należytej staranności (due diligence), obejmujący:

• pozyskiwanie szczegółowych danych o pochodzeniu surowców,

• analizę ryzyka wystąpienia wylesiania,

• składanie oświadczeń zgodności.

W przypadku opakowań sytuacja prawna jest szczególna:

1. Dla producenta sprzedającego opakowania (np. palety) innym producentom – w celu ochrony produktów końcowych – zastosowanie ma zapis „z wyłączeniem materiałów opakowaniowych używanych wyłącznie jako materiały opakowaniowe do podtrzymywania, ochrony lub przenoszenia innego produktu wprowadzanego do obrotu".

2. Jeżeli opakowanie jest wprowadzane do obrotu, udostępniane na rynku lub eksportowane jako samodzielny produkt (nie jako część innego produktu), podlega przepisom rozporządzenia i wymogom należytej staranności.

3. Opakowania klasyfikowane jako służące wyłącznie do podtrzymywania, ochrony lub przenoszenia innych produktów (np. HS 4415, HS 48) – nie są objęte rozporządzeniem.

4. Niezależnie od kodu HS, materiały opakowaniowe spełniające wyżej wymienioną funkcję nie podlegają klauzuli 1 załącznika I do rozporządzenia.

5. Nie ma znaczenia, czy materiał opakowaniowy jest wymieniony na fakturze – kluczowe jest, czy podczas importu/eksportu klasyfikowany jest łącznie z produktem (zgodnie z Regułą 5b Ogólnych reguł interpretacji Nomenklatury Scalonej).

6. Zgodnie z Regułą 5b, opakowania prezentowane z towarami, które zawierają, klasyfikuje się razem z nimi, jeśli są zwykle używane do ich pakowania.

7. Materiały towarzyszące, takie jak instrukcje, ulotki, katalogi czy etykiety, także podlegają wyłączeniu, jeśli nie są sprzedawane oddzielnie.

W przypadku produktów sprzedawanych hurtowo (np. olej palmowy) sprzedawca musi zapewnić:

• identyfikację wszystkich działek objętych przesyłką,

• brak mieszania towarów z nieznanym pochodzeniem lub pochodzących z obszarów objętych wylesianiem po 31 grudnia 2020 r.

Obowiązki EUDR dla sprzedawców obejmują zarówno sprzedaż opakowań jako samodzielnych produktów, jak i wykorzystanie oleju palmowego w produkcji świec. Kluczowe jest wdrożenie systemu należytej staranności, zebranie pełnych danych o łańcuchu dostaw oraz przestrzeganie terminów wejścia w życie przepisów.