Nowe przepisy o zaskarżalności planów urządzenia lasu budzą wątpliwości RPO

Projekt ustawy wprowadza możliwość zaskarżenia decyzji dotyczących zatwierdzenia planów urządzenia lasu do sądów administracyjnych. Dotyczy to m.in. planów, które regulują wycinkę drzew w lasach państwowych. Dotychczas brak było takiej możliwości, co było przedmiotem wieloletnich postulatów organizacji ekologicznych oraz wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 2023 roku. Wprowadzenie nowych przepisów ma na celu dostosowanie polskiego prawa do postanowień Konwencji z Aarhus, która zobowiązuje do zapewnienia szerokiego dostępu do sądów w sprawach dotyczących ochrony środowiska.

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich zgłosiło uwagi do projektu ustawy, wskazując, że obecne przepisy mogą nie zapewnić rzeczywistej realizacji wyroku TSUE. Problemem może być stosowanie przepisów prawa administracyjnego, które wymagają, aby skarga dotyczyła indywidualnych uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Wątpliwości budzi także proponowany termin na wniesienie skargi, który dla organizacji ekologicznych oraz RPO może być niewystarczający.

Projekt ustawy zakłada, że skargę na zatwierdzenie planu urządzenia lasu należy wnieść w terminie 30 dni od dnia udostępnienia rozstrzygnięcia. RPO sugeruje, że ten termin może uniemożliwić efektywne korzystanie z prawa skargi, zwłaszcza jeśli instytucje takie jak Rzecznik czy prokurator nie będą miały dostępu do informacji na bieżąco.

RPO proponuje zmiany, które miałyby na celu bardziej efektywne wdrożenie mechanizmu zaskarżalności. Jedną z propozycji jest przyznanie organizacjom ekologicznym szczególnej legitymacji do wnoszenia skarg oraz dostosowanie terminów do realnych możliwości działania tych podmiotów.