odnawialne źródła energii

W ostatnim czasie w Polsce obserwuje się wzrost inwestycji związanych z OZE, ale nie na tyle, by sprostać restrykcyjnym wymaganiom stawianym przez UE. Inwestycje te są realizowane w dużej mierze dzięki programom pomocowym, takim jak np. program NFOŚiGW „Mój prąd”. Inwestycje w OZE stanowią obecnie 13% naszego miksu energetycznego, w którym nadal bezsprzecznie rządzi węgiel. Tymczasem zgodnie z ustaleniami Komisji Europejskiej stosunek ten powinien być aktualnie na poziomie co najmniej 15%, a w 2030 roku już 32%.

W dobie rosnących znacznie opłat za energię elektryczną ustalanych przez Urząd Regulacji Energetyki opłacalna staje się realizacja przedsięwzięć OZE, i to zarówno przez osoby fizyczne, jak i firmy. Ustawa o rynku mocy z 2017 roku zakładała pojawienie się nowej pozycji na fakturach za prąd od 1 stycznia 2021 r. Wysokość opłaty mocowej zależy między innymi od:

• wcześniejszego zużycia energii w godzinach szczytowego poboru,
• prognoz dotyczących zapotrzebowania na prąd i energię w danym roku,
• prognoz kosztów funkcjonowania utrzymania całego przedsięwzięcia.

Jednym z priorytetów  nowelizacji ustawy Prawo energetyczne jest wdrożenie systemu inteligentnego opomiarowania. Inne zmiany mają wzmocnić pozycję odbiorców, pozwalając im na aktywne uczestnictwo w rynku energii i umożliwić realny wpływ na wysokość ponoszonych przez nich kosztów oraz zwiększyć ochronę konsumentów na rynku energii i paliw gazowych.

Nowe regulacje przyniosą także ułatwienia dla działalności przedsiębiorstw energetycznych, m.in. poprzez stworzenie ram prawnych dla funkcjonowania zamkniętych systemów dystrybucyjnych. Nowelizacja wprowadzi też rozwiązania w zakresie rozliczeń za energię elektryczną zwróconą do sieci trakcyjnej w następstwie hamowania pojazdów trakcyjnych. Projekt nowelizacji proponuje również kompleksowe rozwiązania dla rozwoju magazynów energii, a w szerszej perspektywie – dla rozwoju energetyki rozproszonej i odnawialnych źródeł energii. Poniżej przedstawiono szczegółowy opis zmian.

Głównym uproszczeniem formalności związanych z przyłączeniem mikroinstalacji do sieci będzie ujednolicenie wzorów zgłoszenia mikroinstalacji i wniosku o wydanie warunków przyłączenia. Dotąd bowiem mikroinstalacje przyłączano na zasadzie zgłoszeń lub wniosków o przyłączenie, których warunki techniczne określał operator systemu elektroenergetycznego. Nowelizacja ustawy Prawo energetyczne z lipca 2019 roku wprowadziła delegację dla ministra klimatu i środowiska do wydania rozporządzenia określającego wymagania techniczne, warunki przyłączenia oraz współpracy mikroinstalacji z systemem elektroenergetycznym.

Do projektu rozporządzenia (można go znaleźć na stronie legislacje.rcl.gov.pl) dołączono dwa załączniki. W jednym określono wzór wniosku o określenie warunków przyłączenia lub zgłoszenia przyłączenia mikroinstalacji do sieci elektroenergetycznej. W drugim załączniku zostały natomiast określone szczegółowe wymagania techniczne w zakresie przyłączania mikroinstalacji do sieci oraz warunki jej współpracy z systemem elektroenergetycznym i warunki przyłączenia mikroinstalacji do sieci. Sprecyzowano m.in. wymagania w zakresie pracy mikroinstalacji przy zmianach częstotliwości, wymagania w zakresie regulacji mocy biernej czy wyposażenia mikroinstalacji w układ zabezpieczeń.

Zgodnie z definicją ustawową zawartą w ustawie o odnawialnych źródłach energii (OZE)odnawialne źródło energii to odnawialne, niekopalne źródła energii obejmujące energię wiatru, energię promieniowania słonecznego, energię aerotermalną, energię geotermalną, energię hydrotermalną, hydroenergię, energię fal, prądów i pływów morskich, energię otrzymywaną z biomasy, biogazu, biogazu rolniczego oraz z biopłynów.

Panujące w Polsce warunki pozwalają na wykorzystanie energii z:

• wody,
• wiatru,
• zasobów geotermalnych,
• biopaliw – stałych,  ciekłych i biogazu,
• otoczenia – poprzez pompy ciepła,
• promieniowania słonecznego, co zostanie szerzej omówione w tym artykule.

Energia promieniowania słonecznego może być przetwarzana na ciepło lub na energię elektryczną. Wykorzystanie energii słonecznej umożliwiają takie instalacje, jak:

• kolektory słoneczne,
• ogniwa fotowoltaiczne,
• elektrownie słoneczne (farmy fotowoltaiczne).

Kolektory słoneczne  są wykorzystywane do wytwarzania ciepła − podgrzewania ciepłej wody użytkowej lub wody w basenach, do ogrzewania pomieszczeń, a także w przemyśle np. w różnego rodzaju suszarniach. W kolektorach słonecznych wykorzystywane jest zjawisko konwersji energii pochodzącej z promieniowania słonecznego na ciepło. Nośnikiem ciepła może być ciecz (np. glikol lub woda) w kolektorach cieczowych lub gaz (np. powietrze) w kolektorach gazowych. Na rynku dostępne są różne rodzaje kolektorów, np. kolektory płaskie, próżniowe, próżniowo-rurowe czy skupiające.