Nowe obowiązki i dobre praktyki dla gmin w związku z selektywną zbiórka tekstyliów

Z danych Parlamentu Europejskiego wynika, że większość pokonsumenckich odpadów włókienniczych, takich jak odzież, obuwie i inne wyroby włókiennicze, nie jest zbierana selektywnie. W praktyce oznacza to, że tekstylia te trafiają do zmieszanych odpadów z gospodarstw domowych, które są następnie spalane lub składowane. Takie postępowanie zwiększa ilość odpadów i negatywnie wpływa na środowisko.

Zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej, od stycznia 2025 roku wprowadzono obowiązek selektywnej zbiórki tekstyliów, takich jak odzież, obuwie czy wyroby włókiennicze. Celem nowych przepisów jest ograniczenie ilości tekstyliów trafiających na składowiska, a tym samym ochrona środowiska.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przekazało gminom katalog dobrych praktyk, zawierający konkretne wskazówki dotyczące organizacji selektywnej zbiórki tekstyliów na poziomie lokalnym. Podstawową formą odbioru tych odpadów pozostają Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK).

Choć PSZOK-i są podstawowym miejscem odbioru tekstyliów, Ministerstwo zachęca gminy do wdrażania dodatkowych inicjatyw, takich jak:

• Kontenery na tekstylia w przestrzeniach publicznych – rozmieszczenie pojemników przy szkołach, centrach handlowych czy placach miejskich.
• Zbiórki mobilne „door-to-door” – umożliwienie mieszkańcom wystawiania worków z tekstyliami przed domy w wyznaczone dni.
• Współpraca z organizacjami charytatywnymi – odbiór odzieży od darczyńców bezpośrednio w ich domach.

Ministerstwo podkreśla, że skuteczna selektywna zbiórka tekstyliów 2025 to nie tylko kwestie organizacyjne, ale również edukacja mieszkańców i zachęcanie do świadomej konsumpcji.

Selektywna zbiórka tekstyliów to pierwszy krok do ich recyklingu i ponownego wykorzystania. W katalogu dobrych praktyk znalazły się propozycje, takie jak:

• Organizacja punktów wymiany używanej odzieży (tzw. re-butików gminnych).
• Innowacyjne formy recyklingu – współpraca z firmami, które przetwarzają tekstylia na nowe produkty, np. materiały izolacyjne czy legowiska dla zwierząt.
• Giełdy wymiany ubrań – lokalne wydarzenia promujące wymianę rzeczy używanych i minimalizowanie odpadów.

Na poziomie Unii Europejskiej trwają prace nad wprowadzeniem Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenckiej. Nowe regulacje zobowiążą producentów tekstyliów do odpowiedzialności za ich wyroby na każdym etapie cyklu życia – od produkcji po recykling.