Pozwolenie zintegrowane – czym jest i kiedy jest wymagane

Pozwolenie zintegrowane to kompleksowa decyzja administracyjna, która jest obligatoryjna dla podmiotów prowadzących instalacje przemysłowe, mogące powodować znaczne zanieczyszczenie środowiska jako całości lub jego poszczególnych elementów.

Rodzaje instalacji objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. (Dz. U. z 2014 r. nr 1169).

Kluczową kwestią jest spełnienie wymagań wynikających z najlepszych dostępnych technik (BAT), w szczególności zachowanie standardów emisyjnych oraz jakości środowiska.

Pozwolenie zintegrowane może obejmować:

• pozwolenie na emisję gazów lub pyłów do powietrza,

• pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,

• pozwolenie na wytwarzanie odpadów,

• pozwolenie na pobór wód – jeśli wody są pobierane wyłącznie na potrzeby instalacji.

Dokumentacja niezbędna do uzyskania pozwolenia zintegrowanego musi spełniać wymagania przewidziane dla poszczególnych pozwoleń sektorowych.

Po złożeniu kompletnego wniosku we właściwym organie, pozwolenie zintegrowane zostanie wydane w terminie do 6 miesięcy bądź – w przypadku wystąpienia przesłanek określonych w ustawie – zostanie wydana decyzja administracyjna o odmowie udzielenia pozwolenia.

Uzyskanie pozwolenia zintegrowanego wiąże się z obowiązkiem uiszczenia opłaty rejestracyjnej na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – ustalanej na podstawie obowiązujących przepisów – oraz opłaty skarbowej, której wysokość zależy od wielkości podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.

Opłata skarbowa za wydanie pozwolenia zintegrowanego wynosi:

• 2011 zł – za pozwolenie związane z działalnością gospodarczą
• 506 zł – gdy pozwolenie dotyczy działalności gospodarczej prowadzonej przez mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców albo przez podmioty wykonujące działalność wytwórczą w rolnictwie
• 506 zł – w pozostałych przypadkach – gdy np. pozwolenie nie dotyczy działalności gospodarczej

Należy również pamiętać o opłacie skarbowej za pełnomocnictwo (17 zł).

Pozwolenie zintegrowane wydaje:

• marszałek województwa – dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko,

• regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla instalacji na terenach zamkniętych,

• starosta – dla pozostałych instalacji, zgodnie z właściwością miejscową.

Pozwolenie zintegrowane jest wydawane na czas nieoznaczony, ale można w nim dokonywać zmian w przypadku nieistotnych lub istotnych zmian dotyczących instalacji np.:

• w związku z funkcjonowaniem instalacji w wyniku jej modernizacji lub rozbudowy,
• gdy nastąpiła zmiana w najlepszych dostępnych technikach (BAT) czy zmiana przepisów o ochronie środowiska.
• na skutek przeprowadzenia przez organ analizy pozwolenia zintegrowanego w wyniku której zaistniały przesłanki do zmiany.

O planowanej zmianie w instalacji, która może mieć wpływ na środowisko, należy powiadomić organ, który wydał dane pozwolenie zintegrowane. Na podstawie przedstawionej informacji organ oceni, czy planowana zmiana ma charakter istotny, czy nieistotny oraz czy wymaga zmiany warunków pozwolenia.

Istotna zmiana występuje wtedy, gdy zwiększa się skala działalności w taki sposób, że sama zmiana kwalifikowałaby się jako nowa instalacja, zgodnie z rozporządzeniem wskazanym wcześniej. W takim przypadku należy złożyć wniosek o zmianę pozwolenia zintegrowanego, a wydana decyzja obejmie jedynie zakres planowanej zmiany.

W przypadku publikacji konkluzji BAT, organ wydający pozwolenie dokonuje analizy i rozstrzyga o konieczności dostosowania instalacji do określonych wymagań w terminie 4 lat oraz o dokonaniu stosownej zmiany w pozwoleniu.

W uzasadnionych przypadkach organ ma możliwość udzielenia odstępstwa od granicznych wielkości emisyjnych lub wyznaczyć dłuższy termin dostosowania instalacji do nowych wymagań.

Jeżeli w wyniku analizy przeprowadzonej przez organ stwierdzona zostanie konieczność zmiany warunków pozwolenia zintegrowanego, prowadzący instalację ma obowiązek złożenia – w terminie 6 miesięcy – wniosku o jego zmianę, zgodnie z zakresem wskazanym w otrzymanym wezwaniu.

W przypadku zmiany pozwolenia zintegrowanego dotyczącej istotnej zmiany, opłata rejestracyjna i skarbowa wynosi 50% opłaty wniesionej przy pierwotnym wniosku. W przypadku nieistotnej zmiany, wymagana jest wyłącznie opłata skarbowa.

W ramach pozwolenia zintegrowanego może zostać udzielone pozwolenie wodnoprawne na:

• wprowadzanie ścieków do wód lub ziemi,

• pobór wód powierzchniowych lub podziemnych (na potrzeby instalacji).

Pozwolenie wodnoprawne może być wydane na oba zakresy lub na jeden z nich, jeżeli występuje tylko korzystanie z jednego zakresu usługi wodnej.

Jeżeli usługa wodna dotyczy jedynie wprowadzania oczyszczonych ścieków przemysłowych do ziemi, to w tym zakresie należy opracować operat wodnoprawny, zgodnie z art. 409 ust.1 i 2 oraz 3 lub 4 ustawy Prawo wodne. Na jego podstawie wydawane jest pozwolenie określające konkretne warunki, dostosowane do rodzaju prowadzonej działalności – eksploatacji instalacji, w szczególności:

• w zakresie wprowadzania ścieków przemysłowych do wód lub do ziemi:
  • ilości ścieków: maksymalna [m³/s], średnia [m³/d], dopuszczalna [m³/rok],
  • stan i skład ścieków, z określeniem dopuszczalnych ilości substancji zanieczyszczających, w szczególności substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, wyrażonych w jednostkach masy przypadających na jednostkę wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu,
  • przewidywany sposób i efekt oczyszczania ścieków przemysłowych,
  • miejsce i sposób poboru próbek ścieków.

W pozwoleniu zintegrowanym została określona maksymalna, średnia i dopuszczalna ilość oczyszczonych ścieków przemysłowych odprowadzanych do rowu melioracyjnego, a użytkownik instalacji został zobligowany do wykonywania pomiarów okresowych z częstotliwością raz na kwartał (1×/kwartał). Wyniki prowadzonych pomiarów wykazują, że wartości maksymalnego sekundowego oraz średniego dobowego zrzutu ścieków są każdorazowo przekraczane. W konsekwencji, również dopuszczalna roczna ilość zrzutu zostaje przekroczona, co stanowi naruszenie warunków pozwolenia wodnoprawnego wydanego w ramach pozwolenia zintegrowanego.

Prawdopodobnie na etapie składania wniosku o pozwolenie zintegrowane wartości obliczeniowe zostały niedoszacowane lub błędnie określone.

Do organu właściwego, który wydał dane pozwolenie zintegrowane, należy złożyć wniosek o jego zmianę w zakresie pozwolenia wodnoprawnego na zrzut ścieków do ziemi – w szczególności o zmianę wartości charakterystycznych dla zrzutu ścieków przemysłowych: Qmaxs,; Qśr.d,; Qdop.roczne.

Przedmiotowy wniosek powinien zawierać zweryfikowanie obliczenia w zakresie bilansu generowanych ścieków z instalacji i uzasadnienie podania błędnej informacji w pierwotnym wniosku o pozwolenie zintegrowane.

Może się zdarzyć, że organ rozpatrujący wniosek o zmianę pozwolenia zintegrowanego zażąda dodatkowych informacji, np. zgodnych z wymaganiami dla operatu wodnoprawnego w omawianym zakresie, zgodnie z przepisami ustawy Prawo wodne.

W przypadku zmiany mającej charakter nieistotny, decyzja zmieniająca niektóre zapisy pozwolenia zintegrowanego powinna zostać wydana w terminie do 1 miesiąca.

W omawianym przypadku opłata skarbowa z tytułu zmiany pozwolenia zintegrowanego będzie wynosiła 50% opłaty pełnej za wydanie pozwolenia zintegrowanego dla danego podmiotu prowadzącego instalację.

W przypadku eksploatacji instalacji bez uprzedniej zmiany pozwolenia zintegrowanego, gdy Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska podczas kontroli stwierdzi przekroczenie warunków pozwolenia w zakresie ilości wprowadzanych ścieków do ziemi, może:

• nałożyć grzywnę w postaci mandatu karnego w wysokości od 1000 zł do 7500 zł.
• wszcząć postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia opłaty podwyższonej i ustalić ją w drodze decyzji.

Postępowanie w sprawie opłaty podwyższonej nie jest wszczynane, jeżeli przewidywana wysokość tej opłaty nie przekracza 100 zł.