Żołnierze a toksyczne odpady – RPO interweniuje w MON
Czy polscy żołnierze byli narażeni na toksyczne odpady podczas służby? Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Obrony Narodowej o wyjaśnienia w sprawie udziału saperów w rozładunku i niszczeniu niebezpiecznych substancji. Sprawa budzi poważne wątpliwości dotyczące przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i skutków zdrowotnych dla żołnierzy. To kolejna sytuacja nieprawidłowego zarządzania odpadami w Polsce.
Niebezpieczna detonacja toksycznych odpadów
18 grudnia 2024 r. portal Onet.pl opublikował artykuł ujawniający przypadki, w których żołnierze 6. Brygady Powietrzno-Desantowej mieli brać udział w rozładunku i detonacji nieoznakowanych odpadów poprodukcyjnych firmy Nitro-Chem. Według doniesień działania te miały miejsce w latach 2017–2021, a żołnierze nie byli informowani o ryzyku kontaktu z toksycznymi substancjami.
Osoby uczestniczące w operacji miały skarżyć się na zawroty głowy, mdłości, krwotoki z nosa, wymioty i chemiczne poparzenia skóry. Według medialnych doniesień byli leczeni jedynie objawowo, a zgłaszanie problemów zdrowotnych miało skutkować groźbami zwolnienia lub przeniesienia do innej jednostki.
Żołnierze nie mogą odmówić wykonania rozkazu
RPO zwraca uwagę na kluczową kwestię dotyczącą bezpieczeństwa żołnierzy w kontekście przepisów o ochronie zdrowia. Choć wojsko podlega ścisłym regulacjom BHP, to zgodnie z art. 229 ust. 3 ustawy o obronie Ojczyzny nie obowiązuje ich art. 210 Kodeksu pracy. Oznacza to, że żołnierze nie mogą odmówić wykonania rozkazu, nawet jeśli wiąże się on z bezpośrednim zagrożeniem zdrowia i życia.
Przepisy te w szczególny sposób dotyczą saperów, którzy codziennie pracują w ekstremalnych warunkach. Jednak – jak podkreśla RPO – nie zwalnia to dowódców z obowiązku zapewnienia maksymalnej ochrony przed toksycznymi odpadami, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia żołnierzy.
MON ma zbadać sprawę zagrożenia toksycznymi odpadami
Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zażądał od Ministra Obrony Narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza szczegółowego wyjaśnienia sprawy. W szczególności RPO chce uzyskać informacje dotyczące skutków zdrowotnych dla żołnierzy uczestniczących w rozładunku i detonacji toksycznych odpadów oraz zakresu pomocy medycznej, jaką im zapewniono.
Dodatkowo RPO domaga się szczegółowych danych na temat zasad bezpieczeństwa w czasie operacji z udziałem żołnierzy narażonych na toksyczne odpady, aby ustalić, czy doszło do naruszenia standardów ochrony zdrowia w siłach zbrojnych.
Nieprawidłowa utylizacja odpadów to również zagrożenie dla środowiska naturalnego. Detonacja toksycznego materiału w nieodpowiednich warunkach powoduje uwolnienie znacznych ilości zanieczyszczeń do atmosfery.
Teraz o takich newsach możesz dowiadywać się jako pierwszy! Jak? Pobierz darmową aplikację „Twój asystent” i od dziś bądź zawsze na bieżąco! Więcej dowiesz się tutaj >> https://twojasystent.pl
bip.brpo.gov.pl
