Jak uniknąć problemów w programie Czyste Powietrze – dialog z wykonawcami i zmiany w funkcjonowaniu programu

W ostatnich tygodniach zorganizowano serię osiemnastu spotkań z przedsiębiorcami uczestniczącymi w programie. Wzięło w nich udział ponad sto firm z różnych regionów kraju. Rozmawiano o problemach występujących lokalnie, jakości obsługi beneficjentów, błędach pojawiających się we wnioskach i sposobach na usprawnienie współpracy między wykonawcami, operatorami i funduszami. Dzięki tym rozmowom udało się wypracować konkretne rozwiązania, które wpływają na tempo oceny dokumentów i jakość kontaktu z uczestnikami programu.

Czyste Powietrze to ogromne przedsięwzięcie, obejmujące termomodernizację oraz wymianę źródeł ciepła w około dwóch milionach domów. Skala programu, połączona z jego wcześniejszą konstrukcją, stworzyła pole do nadużyć. Do służb trafiło ponad czterysta siedemdziesiąt zgłoszeń dotyczących nieprawidłowości. Ministerstwo pracuje nad ustawą, która pozwoli dochodzić roszczeń od sprawców takich działań, chroniąc jednocześnie poszkodowanych beneficjentów.

Mimo wyzwań tempo pracy funduszy znacząco wzrosło. Od 2024 do jesieni 2025 roku wypłacono ponad dziesięć miliardów złotych – więcej niż przez poprzednie pięć lat razem. Wnioski składane według wcześniejszych zasad wymagają czasochłonnej weryfikacji, jednak wszystkie prawidłowe dokumenty złożone w 2024 roku zostały już rozliczone.

Zmiany wprowadzone w 2025 roku mają przede wszystkim zwiększyć bezpieczeństwo korzystających z programu. Osoby o niższych dochodach mogą liczyć na wsparcie operatora, który prowadzi je przez cały proces – od audytu energetycznego po ostateczne rozliczenie inwestycji. Audyt wskazuje optymalny zakres prac i pozwala uniknąć nietrafionych decyzji, takich jak dobór zbyt mocnego źródła ciepła czy wymiana elementów budynku, które nie wymagają modernizacji.

Po zakończeniu całego procesu właściciel domu otrzymuje świadectwo charakterystyki energetycznej, pokazujące rzeczywisty efekt przeprowadzonych prac – zarówno w zakresie zużycia energii, jak i kosztów ogrzewania. Nowa struktura programu upraszcza procedury, eliminuje wcześniejsze nieprawidłowości i daje beneficjentom większe poczucie bezpieczeństwa.