Zmiany w przepisach o elektrowniach wiatrowych - więcej inwestycji i mocy z OZE

Projekt nowelizacji ustawy o inwestycjach w elektrownie wiatrowe zakłada m.in. zmniejszenie minimalnej odległości turbin wiatrowych od zabudowy mieszkalnej z 700 do 500 metrów. Zmiana ta ma zwiększyć dostępność gruntów pod nowe inwestycje – szacuje się, że potencjalna powierzchnia wzrośnie o 26%.

Elektrownie wiatrowe nadal nie będą mogły powstawać na terenach parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych i obszarów Natura 2000. Wprowadzono jednak precyzyjne limity minimalnych odległości – np. 1500 m od parków narodowych i 500 m od obszarów Natura 2000 ustanowionych w celu ochrony ptaków i nietoperzy.

Decyzje o lokalizacji farm będą zapadały na poziomie lokalnym, w oparciu o miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. To samorządy zdecydują, czy i w jakiej skali inwestycja może zostać zrealizowana. Wciąż obowiązują wymogi wynikające z przepisów budowlanych i środowiskowych, w tym konieczność uzyskania decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych.

Projekt ustawy przewiduje również szereg ułatwień w modernizacji już istniejących farm wiatrowych – tzw. repoweringu. Pozwoli to zastąpić stare turbiny nowocześniejszymi, cichszymi i wydajniejszymi modelami, często przy jednoczesnym zmniejszeniu ich liczby. Ułatwienia mają dotyczyć inwestycji, które nie zmieniają parametrów zewnętrznych (np. hałasu, wysokości), a jedynie zwiększają moc elektrowni. W przypadku bardziej znaczących zmian procedury zostaną uproszczone, ale z zachowaniem oceny przez samorządy i organy ochrony środowiska.

W ramach nowelizacji przewidziano również zachęty finansowe – obniżenie opłat za przyłączenie do sieci, zwolnienie z zaliczek oraz skrócenie terminów wydawania warunków przyłączenia.

Nowe przepisy rozszerzają również funkcjonowanie tzw. prosumenta wirtualnego. Inwestorzy będą zobowiązani do zaoferowania mieszkańcom udziału w wytwarzanej energii – co najmniej 10% mocy instalacji – nie tylko w gminach, w których zlokalizowano elektrownie, ale również w sąsiednich.

Oznacza to dostęp do tańszej, zielonej energii dla mieszkańców oraz realne wsparcie dla lokalnego biznesu. Jednocześnie gminy zyskają stabilne wpływy z podatków od nieruchomości.

W nowelizacji przewidziano także wsparcie dla innych źródeł odnawialnych:

• Biometanownie o mocy powyżej 1 MW zostaną objęte aukcyjnym systemem wsparcia.

• Biogaz i biogaz rolniczy będą mogły być dostarczane bezpośrednio do firm dzięki ułatwieniom w budowie gazociągów bezpośrednich.

• Małe elektrownie wodne będą mogły powstawać w miejscu dawnych instalacji.

• Spółdzielnie energetyczne zyskają narzędzia do sprawniejszego funkcjonowania.

• Faktury prosumenckie mają zawierać bardziej przejrzyste informacje.

Wraz z rozwojem lądowej energetyki wiatrowej, Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska opublikował „Wytyczne w zakresie oceny oddziaływania na środowisko morskich farm wiatrowych”. Dokument zawiera zalecenia dotyczące planowania, realizacji i eksploatacji tego typu inwestycji na obszarach morskich. Celem jest ułatwienie przygotowania dokumentacji niezbędnej do uzyskania decyzji środowiskowej oraz usprawnienie współpracy inwestorów z administracją i społecznościami lokalnymi.

Rząd zakłada, że do 2030 r. w Polsce powstanie nawet 10 GW nowych mocy z wiatru, co przełoży się na tańszy prąd, większe bezpieczeństwo energetyczne i korzyści dla społeczności lokalnych.