Zwolnienie z BDO – kogo dotyczy i jakie są limity?

Zwolnienie z BDO to temat, który wciąż budzi wątpliwości wśród przedsiębiorców i osób prowadzących działalność gospodarczą. Choć system funkcjonuje od 2018 roku, wiele firm nie ma pewności, czy musi się rejestrować, prowadzić ewidencję odpadów, czy może korzystać ze zwolnień. Przepisy przewidują szereg wyjątków, które mają na celu uproszczenie obowiązków dla mniejszych przedsiębiorców oraz działalności prowadzonej w ograniczonym zakresie. Kto jest zwolniony z BDO? Jakie obowiązują limity i w jakich przypadkach nie trzeba prowadzić pełnej ewidencji odpadów?
Z artykułu dowiesz się m.in.:
- kto może skorzystać ze zwolnienia z BDO,
- jakie limity ilościowe odpadów obowiązują,
- czy uproszczona ewidencja wystarczy,
- jak uniknąć kar za brak wpisu do BDO.
Zwolnienie z BDO – kogo dotyczy i jakie są limity?
Zwolnienie z BDO dotyczy określonych podmiotów, które na mocy przepisów ustawy o odpadach nie muszą rejestrować się w systemie. Zgodnie z art. 51 ust. 2 oraz art. 66 ust. 4 ustawy, rejestracji w BDO nie wymagają:
-
osoby fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne,
-
podmioty stosujące komunalne osady ściekowe na powierzchni ziemi, które są zwolnione z obowiązku uzyskania zezwolenia na przetwarzanie odpadów,
-
jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej, które zbierają odpady w ramach nieprofesjonalnych systemów (np. apteki przyjmujące leki, szkoły zbierające odpady w ramach akcji edukacyjnych),
-
transportujący wyłącznie odpady wytworzone przez siebie,
-
rolnicy gospodarujący na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha,
-
wytwórcy:
-
odpadów komunalnych,
-
pojazdów wycofanych z eksploatacji przekazanych do stacji demontażu lub punktu zbierania pojazdów,
-
odpadów budowlanych i rozbiórkowych wytworzonych przez osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami.
-
W praktyce oznacza to, że wiele drobnych działalności może nie podlegać obowiązkowi rejestracji, o ile odpady, które wytwarzają, mają charakter komunalny.
Warsztat samochodowy, generujący odpady w postaci np. olejów, filtrów, opon, zużytego sorbentu czy czyściwa, musi mieć wpis do BDO. Z kolei zakład fryzjerski, w którym powstają opakowania po farbach lub lakierach do włosów, nie musi posiadać takiego wpisu, ponieważ odpady te mogą zostać zakwalifikowane jako odpady komunalne.
Przedsiębiorca powinien upewnić się, czy rzeczywiście przysługuje mu zwolnienie z BDO. Brak wymaganego wpisu może skutkować administracyjną karą pieniężną w wysokości do 1 mln zł. Z tego względu wiele firm, mimo że formalnie nie musi, decyduje się na rejestrację „dla świętego spokoju”.
Zwolnienie z BDO a limity ilościowe – kiedy nie trzeba prowadzić ewidencji?
Zwolnienie z BDO może dotyczyć także podmiotów, które wytwarzają odpady w niewielkich ilościach określonych w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z 5 listopada 2024 r. w sprawie rodzajów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz.U. z 2024 r., poz. 1644). Jeżeli firma nie przekracza tych limitów, nie musi ani prowadzić ewidencji odpadów, ani uzyskiwać wpisu do rejestru BDO.
Uproszczona ewidencja odpadów, prowadzona wyłącznie w oparciu o KPO, nie zwalnia z obowiązku uzyskania wpisu do BDO.
Wśród rodzajów i ilości odpadów objętych zwolnieniem znajdują się m.in.:
- 12 01 01 – odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego stopów – do 100 kg/rok;
- 15 01 01 – opakowania z papieru i tektury – do 500 kg/rok;
- 15 01 02 – opakowania z tworzyw sztucznych – do 500 kg/rok;
- 15 01 03 – opakowania z drewna – do 1 Mg/rok;
- 15 02 03 – sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02 – do 200 kg/rok;
- 16 02 14 – zużyte urządzenia inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 13 – do 100 kg/rok;
- 17 04 05 – żelazo i stal – do 5 Mg/rok.
Firma budowlana wytwarza w ciągu roku kilka pojemników gruzu o kodzie 17 01 01 oraz odpadów opakowaniowych o kodzie 15 01 02. Roczne ilości tych odpadów nie przekraczają odpowiednio 10 Mg i 500 kg. W takiej sytuacji podmiot nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów ani uzyskania wpisu do BDO.
Obejrzyj także >> Segregacja odpadów w firmie - webinar
Warto jednak pamiętać, że przekroczenie nawet jednego z limitów skutkuje koniecznością prowadzenia pełnej ewidencji oraz obowiązkiem rejestracji w BDO. Zwolnienie z obowiązku może dotyczyć tylko tych firm, które łącznie spełniają kryteria rodzajowe i ilościowe określone w rozporządzeniu.
Podsumowanie
Zwolnienie z BDO przysługuje wyłącznie tym podmiotom, które spełniają konkretne kryteria wynikające z ustawy o odpadach oraz przepisów wykonawczych. Warto każdorazowo sprawdzić, czy dana działalność rzeczywiście podlega zwolnieniu – zarówno ze względu na rodzaj i ilość wytwarzanych odpadów, jak i sposób ich gospodarowania. Nieprawidłowe założenie, że wpis do rejestru nie jest wymagany, może skutkować wysokimi karami. Dlatego tak ważne jest, aby każda firma dokonała rzetelnej analizy swoich obowiązków w zakresie BDO.
