Ustawa z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jedn.: Dz.U. z 2024 r., poz. 266)

Ustawa określa także warunki wykonywania i kontrolowania działalności polegającej na przesyłaniu dwutlenku węgla w celu podziemnego składowania dwutlenku węgla w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 5b ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2023 r. poz. 633, 1688 i 2029).

Ustawa określa także zasady funkcjonowania systemu pomiarowego oraz centralnego systemu informacji rynku energii.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem wodoru lub dystrybucją wodoru jest obowiązane zapewniać odbiorcom oraz przedsiębiorcom zajmującym się sprzedażą wodoru, na zasadzie równoprawnego traktowania, świadczenie usług przesyłania wodoru lub dystrybucji wodoru, z uwzględnieniem warunków technicznych i ekonomicznych, na warunkach uzgodnionych przez strony w drodze umowy.

Przedsiębiorstwo energetyczne świadczące usługi, o których mowa w ust. 1, przekazuje Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki miesięczne sprawozdanie zawierające informacje o podmiotach zlecających usługi, o których mowa w ust. 1, w terminie 20 dni od dnia zakończenia miesiąca, którego dotyczy sprawozdanie.

Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 4, przekazuje się w formie dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym za pośrednictwem portalu Platforma Paliwowa.

Na podstawie sprawozdań, o których mowa w ust. 4, Prezes Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych sporządza miesięczne zestawienie danych indywidualnych zawartych w tych sprawozdaniach.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się magazynowaniem wodoru jest obowiązane udostępniać operatorowi systemu przesyłowego wodorowego tę część instalacji, która jest używana do magazynowania wodoru i jest niezbędna do realizacji zadań tego operatora.

Udostępnienie części instalacji, o której mowa w ust. 2, następuje za wynagrodzeniem, na zasadach określonych w odrębnej umowie.

Przepisu ust. 1 nie stosuje się do terminali skroplonego gazu ziemnego przeznaczonych do magazynowania tego gazu.

W przypadku odmowy świadczenia usług, o których mowa w art. 4 ust. 2, art. 4c, art. 4d ust. 1 oraz art. 4e ust. 1, z powodu nieuznania odbiorcy za uprawnionego do wyboru sprzedawcy w jednym z dwóch państw członkowskich Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - będącym stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może, na uzasadniony wniosek odbiorcy lub sprzedawcy, zwrócić się do Komisji Europejskiej o zobowiązanie państwa, w którym odmówiono świadczenia tych usług, do realizacji żądanej usługi, za pośrednictwem odpowiednio:

1) ministra właściwego do spraw energii - w przypadku odmowy świadczenia usług w zakresie energii;

2) ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi - w przypadku odmowy świadczenia usług w zakresie paliw gazowych.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii, lub przesyłaniem wodoru, lub dystrybucją wodoru, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników systemu lub użytkowników systemu wodorowego, umożliwia odbiorcy paliw gazowych, energii lub wodoru przyłączonemu do jego sieci zmianę sprzedawcy paliw gazowych, energii lub wodoru, na warunkach i w trybie określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1, 3 lub 8a.

Odbiorca końcowy może wypowiedzieć umowę zawartą na czas nieoznaczony, na podstawie której przedsiębiorstwo energetyczne dostarcza temu odbiorcy paliwa gazowe lub energię, bez ponoszenia kosztów, składając do przedsiębiorstwa energetycznego oświadczenie o jej wypowiedzeniu. Odbiorca, który wypowiada umowę, jest obowiązany pokryć należności za pobrane paliwo gazowe lub energię oraz świadczone usługi przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii.

Odbiorca końcowy może wypowiedzieć umowę zawartą na czas oznaczony, na podstawie której przedsiębiorstwo energetyczne dostarcza temu odbiorcy paliwa gazowe lub energię, bez ponoszenia kosztów i odszkodowań innych niż wynikające z treści umowy, składając do przedsiębiorstwa energetycznego oświadczenie o jej wypowiedzeniu. W przypadku odbiorcy energii elektrycznej lub paliw gazowych w gospodarstwie domowym oraz odbiorcy końcowego energii elektrycznej lub paliw gazowych będących mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców w zakresie, w jakim zużywają energię elektryczną lub paliwa gazowe na potrzeby podstawowej działalności, wysokość tych kosztów i odszkodowań nie może przekraczać wysokości bezpośrednich strat ekonomicznych, jakie poniosło przedsiębiorstwo energetyczne w wyniku rozwiązania umowy zawartej na czas oznaczony przez odbiorcę.

Operator systemu przesyłowego oraz operator systemu dystrybucyjnego są obowiązani umożliwić zmianę sprzedawcy odbiorcy końcowemu:

1) paliw gazowych, nie później niż w terminie 21 dni,

2) energii elektrycznej, nie później niż w terminie 7 dni

- od dnia poinformowania właściwego operatora o zawarciu umowy sprzedaży lub umowy kompleksowej z nowym sprzedawcą.

Sprzedawca jest obowiązany do zawarcia umowy oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii elektrycznej z operatorem systemu przesyłowego lub z operatorem systemu dystrybucyjnego, do którego sieci odbiorca jest przyłączony.

Dostarczanie wodoru odbywa się, po uprzednim przyłączeniu do sieci, o którym mowa w art. 7, na podstawie umowy sprzedaży wodoru i umowy o świadczenie usług przesyłania wodoru lub dystrybucji wodoru albo umowy sprzedaży wodoru, umowy o świadczenie usług przesyłania wodoru lub dystrybucji wodoru i umowy o świadczenie usług magazynowania wodoru.

Sprzedawca wodoru jest obowiązany do zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłania wodoru lub dystrybucji wodoru z operatorem systemu przesyłowego wodorowego lub z operatorem systemu dystrybucyjnego wodorowego, do którego sieci odbiorca wodoru jest przyłączony.

Umowy, o których mowa w ust. 1 i 1c, zawierają co najmniej:

Umowa o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, której stroną jest użytkownik systemu niebędący podmiotem odpowiedzialnym za bilansowanie, powinna zawierać także, w przypadku gdy użytkownikiem systemu jest:

Umowa oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, której stroną jest użytkownik systemu będący stroną umowy o przyłączenie do sieci, o której mowa w art. 7 ust. 1g, zawiera również:

1) szczegółowy opis sposobu zabezpieczenia przez użytkownika systemu zdolności technicznych instalacji odnawialnego źródła energii przyłączonych do sieci w jednym miejscu przyłączenia do nieprzekraczania mocy przyłączeniowej, o których mowa w art. 7 ust. 2², oraz zobowiązanie użytkownika systemu do nieprzekraczania tej mocy;

2) wykaz punktów poboru energii każdej z instalacji odnawialnego źródła energii zlokalizowanych w jednym miejscu przyłączenia oraz oznaczenie podmiotu odpowiedzialnego za ich bilansowanie handlowe;

3) postanowienia dotyczące lokalizacji układów pomiarowo-rozliczeniowych i ich parametrów dla wszystkich instalacji odnawialnego źródła energii przyłączonych w jednym miejscu przyłączenia, których dotyczy umowa o przyłączenie do sieci;

4) wykaz podmiotów, które są stronami porozumienia, o którym mowa w art. 7 ust. 3de pkt 1;

5) postanowienia o przyjęciu przez użytkownika systemu odpowiedzialności na zasadzie ryzyka za naruszenie zobowiązań w zakresie wyprowadzania lub poboru mocy oraz innych wymagań związanych z korzystaniem z jednego przyłącza do sieci, spowodowanych działaniem lub zaniechaniem któregokolwiek z wytwórców w instalacji odnawialnego źródła energii przyłączonych do sieci w tym samym miejscu przyłączenia;

6) zobowiązanie użytkownika systemu będącego stroną umowy oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, do przyjmowania i realizacji poleceń wydawanych przez operatora systemu elektroenergetycznego, na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego oraz instrukcji, o których mowa w art. 9g, dotyczących mocy i parametrów energii elektrycznej wprowadzanej do sieci w miejscu przyłączenia.

Za zobowiązania wynikające z umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, o której mowa w ust. 2a¹, strony porozumienia, o którym mowa w art. 7 ust. 3de pkt 1, odpowiadają solidarnie. Odpowiedzialność za spowodowane działaniem lub zaniechaniem którejkolwiek ze stron naruszenie zobowiązań wynikających z tej umowy jest ograniczona do wysokości rzeczywistej szkody poniesionej przez operatora systemu elektroenergetycznego, powiększonej o bonifikaty i odszkodowania za szkody powstałe w wyniku tego działania lub zaniechania wytwórcy należne użytkownikom systemu przyłączonym do sieci tego operatora.

Zmiana stron porozumienia, o którym mowa w art. 7 ust. 3de pkt 1, powoduje konieczność zmiany w tym zakresie umowy oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, o której mowa w ust. 2a¹.

Umowa sprzedaży energii elektrycznej, której stroną jest odbiorca niebędący podmiotem odpowiedzialnym za bilansowanie, powinna zawierać także sposób:

Umowa oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej lub umowa kompleksowa w przypadku odbiorców podlegających ograniczeniom, o których mowa w art. 11 ust. 1-3, zawierają adres poczty elektronicznej lub numer telefonu wskazany przez odbiorcę. Odbiorca jest obowiązany niezwłocznie informować operatora systemu elektroenergetycznego bezpośrednio, a w przypadku gdy zawarł umowę kompleksową - przez sprzedawcę, o każdej zmianie adresu poczty elektronicznej lub numeru telefonu.

Umowa sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnego źródła energii może zostać zawarta bezpośrednio między wytwórcą w rozumieniu art. 2 pkt 39 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, a odbiorcą, a transport energii elektrycznej stanowiącej przedmiot tej umowy może odbywać się:

1) na podstawie umowy oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji, w przypadku gdy strony tej umowy zostały uprzednio przyłączone do sieci, albo

2) za pomocą linii bezpośredniej.

Umowa sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnego źródła energii, o której mowa w ust. 2d, oprócz postanowień, o których mowa w ust. 2 pkt 1, określa również rodzaj odnawialnego źródła energii, z którego wytworzono energię elektryczną stanowiącą przedmiot tej umowy.

Dostarczanie paliw gazowych lub energii elektrycznej do odbiorcy paliw gazowych lub energii elektrycznej w gospodarstwie domowym odbywa się na podstawie umowy kompleksowej.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych lub energii elektrycznej jest obowiązane do zawarcia ze sprzedawcą umowy oświadczenie usługi dystrybucji paliw gazowych lub energii elektrycznej w celu dostarczania paliw gazowych lub energii elektrycznej odbiorcy paliw gazowych lub energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, któremu sprzedawca zapewnia świadczenie usługi kompleksowej.

Dostarczanie wodoru może odbywać się na podstawie umowy kompleksowej wodorowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży wodoru i umowy o świadczenie usług przesyłania wodoru lub dystrybucji wodoru. Umowa kompleksowa wodorowa dotycząca dostarczania wodoru może zawierać także postanowienia umowy o świadczenie usług magazynowania wodoru.

Umowę oświadczenie usług przesyłania paliw gazowych zawiera się przy użyciu wzorca umowy. Operator systemu przesyłowego gazowego i operator systemu połączonego gazowego opracowują i zamieszczają na swojej stronie internetowej oraz udostępniają w swoich siedzibach wzorzec umowy oświadczenie usług przesyłania paliw gazowych.

Umowa kompleksowa wodorowa może zawierać także postanowienia umowy sprzedaży wodoru, umowy o świadczenie usług przesyłania wodoru lub dystrybucji wodoru lub umowy o świadczenie usług magazynowania wodoru, zawartych przez sprzedawcę na rzecz i w imieniu odbiorcy końcowego z przedsiębiorstwem energetycznym zajmującym się przesyłaniem wodoru, dystrybucją wodoru lub magazynowaniem wodoru.

Umowa sprzedaży wodoru, umowa o świadczenie usług przesyłania wodoru lub dystrybucji wodoru, a także umowa kompleksowa wodorowa zawierają postanowienia określające maksymalne dopuszczalne ograniczenia w poborze wodoru.

Umowę o świadczenie usług przesyłania wodoru lub dystrybucji wodoru zawiera się przy użyciu wzorca umowy. Operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego wodoru i operator systemu połączonego wodorowego zamieszczają na swoich stronach internetowych oraz udostępniają w swoich siedzibach wzorzec umowy o świadczenie usług przesyłania wodoru i wzorzec umowy o świadczenie usług dystrybucji wodoru.

Dane osobowe gromadzone na potrzeby zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłania wodoru oraz dystrybucji wodoru obejmują:

1) imię i nazwisko osoby upoważnionej do reprezentacji strony umowy lub osoby wskazanej przez stronę umowy do kontaktu w sprawie tej umowy;

2) adres poczty elektronicznej osób, o których mowa w pkt 1.

Umowa sprzedaży oraz umowa kompleksowa, których stroną jest odbiorca paliw gazowych w gospodarstwie domowym, określają strony umowy i zawierają informacje o:

1) prawach tego odbiorcy, w tym o sposobie wnoszenia skarg i rozstrzygania sporów;

2) możliwości uzyskania pomocy, w przypadku wystąpienia awarii urządzeń, instalacji lub sieci gazowej;

3) miejscu i sposobie zapoznania się z mającymi zastosowanie obowiązującymi taryfami, w tym opłatami za utrzymanie systemu gazowego.

Umowa sprzedaży energii elektrycznej oraz umowa kompleksowa, których stroną jest odbiorca końcowy energii elektrycznej, określają strony umowy i zawierają informacje o:

1) prawach tego odbiorcy, a w przypadku gdy stroną umowy jest odbiorca energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, także o sposobach pozasądowego rozstrzygania sporów, w tym o sposobie rozwiązywania sporów, o którym mowa w art. 31a ust. 1;

2) możliwości uzyskania pomocy, w przypadku wystąpienia awarii urządzeń, instalacji lub sieci elektroenergetycznej;

3) miejscu i sposobie zapoznania się z mającymi zastosowanie obowiązującymi taryfami, w tym opłatami za utrzymanie systemu elektroenergetycznego.

Sprzedawca energii elektrycznej, z wyłączeniem sprzedawcy rezerwowego energii elektrycznej i sprzedawcy z urzędu, przekazuje odbiorcy końcowemu, najpóźniej w dniu zawarcia umowy sprzedaży energii elektrycznej, streszczenie kluczowych postanowień umowy w przystępnej i zwięzłej formie, zawierające co najmniej:

1) dane sprzedawcy energii elektrycznej;

2) zakres świadczonych usług;

3) informacje o cenach i stawkach opłat za sprzedaż energii elektrycznej;

4) okres obowiązywania umowy;

5) warunki zakończenia obowiązywania umowy, w tym informacje o możliwych do poniesienia przez odbiorcę końcowego kosztach i o odszkodowaniu w przypadku wypowiedzenia umowy zawartej na czas oznaczony.

Projekty umów, o których mowa w ust. 1c, 3c i 4ab, lub projekty wprowadzenia zmian w zawartych umowach przesyła się niezwłocznie odbiorcy. Jeżeli w zawartych umowach mają być wprowadzone zmiany, wraz z projektem zmienianej umowy przesyła się pisemną informację o prawie do wypowiedzenia umowy.

Osoba fizyczna, zawierając umowę kompleksową zawierającą elementy umowy sprzedaży energii elektrycznej, umowę sprzedaży energii elektrycznej albo umowę oświadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, wyraża zgodę na przetwarzanie jej danych osobowych, w tym numeru PESEL albo numeru NIP w przypadku osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, i przekazanie ich operatorowi informacji rynku energii w zakresie niezbędnym do funkcjonowania centralnego systemu informacji rynku energii.

Szczegółowe zasady i warunki współpracy odbiorców końcowych przyłączonych do sieci przesyłowej gazowej z przedsiębiorstwem energetycznym zajmującym się przesyłaniem paliw gazowych są określone w instrukcji, o której mowa w art. 9g ust. 3, i w porozumieniu zawieranym z podmiotem eksploatującym instalację przyłączoną w fizycznym punkcie wejścia lub wyjścia.

Sprzedawca:

1) paliw gazowych powiadamia odbiorców, w sposób przejrzysty i zrozumiały, o podwyżce cen lub stawek opłat za dostarczane paliwa gazowe, określonych w zatwierdzonych taryfach, w terminie jednego okresu rozliczeniowego od dnia tej podwyżki;

2) energii elektrycznej powiadamia odbiorców, którzy nie są stroną umów z ceną dynamiczną energii elektrycznej, w sposób przejrzysty i zrozumiały, o zmianie cen lub stawek opłat za energię elektryczną oraz o powodach i warunkach zmiany, w terminie:

a) miesiąca przed dniem wejścia w życie tej zmiany - w przypadku odbiorców energii elektrycznej w gospodarstwach domowych,

b) dwóch tygodni przed dniem wejścia w życie tej zmiany - w przypadku innych odbiorców końcowych niż odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwach domowych.

Sprzedawca energii elektrycznej, paliw gazowych lub ciepła informuje swojego odbiorcę o ilości energii elektrycznej, paliw gazowych lub ciepła zużytej przez tego odbiorcę w poprzednim roku oraz o miejscu, w którym są dostępne informacje o przeciętnym zużyciu energii elektrycznej, paliw gazowych lub ciepła dla danej grupy taryfowej, z której ten odbiorca korzystał, a także o środkach poprawy efektywności energetycznej w rozumieniu ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej i efektywnych energetycznie urządzeniach technicznych.

Sprzedawca energii elektrycznej stosujący taryfę zatwierdzoną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki informuje odbiorcę końcowego w gospodarstwie domowym, co najmniej raz na kwartał, o:

1) możliwościach:

a) zakupu energii elektrycznej przez tego odbiorcę od wybranego przez niego sprzedawcy energii elektrycznej,

b) oszczędności na konkurencyjnym rynku energii elektrycznej,

c) zawarcia umowy z ceną dynamiczną energii elektrycznej;

2) dostępności ofert sprzedaży energii elektrycznej w porównywarce ofert.

Sprzedawca wodoru jest obowiązany przechowywać dane o umowach zawartych z operatorem systemu przesyłowego wodorowego, operatorem systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operatorem systemu magazynowania wodoru i umowach sprzedaży wodoru zawartych z przedsiębiorstwami energetycznymi wykonującymi działalność gospodarczą w zakresie obrotu wodorem przez okres obowiązywania tych umów oraz przez co najmniej 5 lat od ostatniego dnia ich obowiązywania.

Dane, o których mowa w ust. 8-9a, zawierają w szczególności informacje dotyczące:

Sprzedawca paliw gazowych, energii elektrycznej lub wodoru przekazuje niezwłocznie dane, o których mowa w ust. 8-9a, Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki, na ich wniosek, w związku z zadaniami wykonywanymi przez te organy.

Wytwórca w rozumieniu art. 2 pkt 39 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, który zawarł umowę sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnego źródła energii, o której mowa w ust. 2d, w terminie miesiąca od dnia jej zawarcia, przekazuje Prezesowi URE, w formie pisemnej lub elektronicznej, informację o jej zawarciu oraz o stronach tej umowy, ilości i cenie energii elektrycznej stanowiącej jej przedmiot, lokalizacji i rodzaju odnawialnego źródła energii, z którego ta energia została wytworzona, oraz okresie, na jaki ta umowa została zawarta.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek zainteresowanego podmiotu, może udostępnić informacje, o których mowa w ust. 8-9a, z wyjątkiem danych stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503, z późn. zm.).

Odbiorca w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 5, może wypowiedzieć umowę, o której mowa w ust. 1, bez ponoszenia kosztów lub uiszczania odszkodowań, składając oświadczenie do przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się obrotem paliwami gazowymi, do którego wniesiono wkład niepieniężny, o którym mowa w ust. 1. Umowa ulega rozwiązaniu z ostatnim dniem miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym oświadczenie odbiorcy dotarło do tego przedsiębiorstwa energetycznego.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się obrotem paliwami gazowymi, do którego wniesiono wkład niepieniężny, o którym mowa w ust. 1, wstępuje z dniem wyodrębnienia, o którym mowa w ust. 1, we wszelkie prawa i obowiązki wynikające z decyzji wydanych na podstawie ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów dotyczące umów, o których mowa w ust. 1.

Przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w art. 49b ust. 1, z którego wyodrębniono zorganizowaną część, o której mowa w ust. 1, jest obowiązane sprzedawać gaz ziemny wysokometanowy na zasadach określonych w art. 49b ust. 1 na giełdach towarowych w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych lub na rynku organizowanym przez podmiot prowadzący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rynek regulowany, w sposób zapewniający publiczny, równy dostęp do tego gazu.

Minister właściwy do spraw energii w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki surowcami energetycznymi określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób przeprowadzania kontroli, wzory protokołów kontroli i upoważnień do kontroli oraz wzór legitymacji, mając na uwadze sprawne przeprowadzanie kontroli.

Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii, na żądanie sprzedawcy paliw gazowych lub energii wstrzymuje, z zastrzeżeniem art. 6c i ust. 3a, dostarczanie paliw gazowych lub energii, jeżeli odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi lub za pobrane paliwo gazowe lub energię, co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności.

Przedsiębiorstwo energetyczne, któremu odbiorca zwleka z zapłatą za usługi świadczone związane z dostarczaniem paliw gazowych lub energii, powiadamia na piśmie odbiorcę paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym lub odbiorcę paliw gazowych wykorzystującego te paliwa do produkcji energii elektrycznej lub ciepła o zamiarze wstrzymania dostarczania paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła, jeżeli odbiorca ten nie ureguluje zaległych i bieżących należności w okresie 14 dni od dnia otrzymania tego powiadomienia albo nie złoży w tym terminie wniosku o zastosowanie rozwiązania alternatywnego w stosunku do wstrzymania dostaw energii elektrycznej stosowanego przez sprzedawcę, o którym mowa w ust. 3a. Przedsiębiorstwo energetyczne w powiadomieniu, o którym mowa w zdaniu pierwszym, informuje również, że wznowienie dostarczania energii elektrycznej może nastąpić pod nieobecność odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym w obiekcie lub lokalu, bez odrębnego powiadomienia tego odbiorcy, a także informuje odbiorcę wrażliwego energii elektrycznej o możliwości złożenia wniosku, o którym mowa w art. 6f. Urządzenia, instalacje lub sieci odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym powinny być przygotowane przez tego odbiorcę w sposób umożliwiający ich bezpieczną eksploatację po wznowieniu dostarczania energii elektrycznej, zgodną z odrębnymi przepisami.

Odbiorca w gospodarstwie domowym może skorzystać raz w danym roku kalendarzowym z rozwiązania alternatywnego, o którym mowa w ust. 3a.

Odbiorca paliw gazowych wykorzystujący te paliwa do produkcji energii elektrycznej lub ciepła, któremu przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w ust. 1, wstrzyma dostarczanie paliw gazowych, powiadamia na piśmie swoich odbiorców energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwach domowych o terminie wstrzymania dostarczania paliw gazowych i jego przyczynie oraz o okresie, w którym nastąpi przerwa w dostawie produkowanej przez niego energii elektrycznej lub ciepła, jeżeli wstrzymanie dostarczania paliw gazowych nastąpiło z powodu, o którym mowa w:

1) ust. 1 lub 4 - najpóźniej w dniu wstrzymania dostarczania tych paliw gazowych;
2) ust. 2 - niezwłocznie po otrzymaniu powiadomienia o zamiarze wstrzymania dostarczania paliw gazowych, o którym mowa w ust. 3.

Jeżeli przedsiębiorstwo energetyczne nie uwzględniło reklamacji, a odbiorca paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia o nieuwzględnieniu reklamacji, wystąpił do Koordynatora, o którym mowa w art. 31a, z wnioskiem o rozwiązanie sporu w tym zakresie, dostarczania paliw gazowych lub energii nie wstrzymuje się do czasu rozwiązania sporu przez tego Koordynatora. 

Jeżeli przedsiębiorstwo energetyczne odmówi zawarcia umowy o przyłączenie do sieci lub przyłączenia w pierwszej kolejności instalacji odnawialnego źródła energii, jest obowiązane niezwłocznie powiadomić o odmowie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i zainteresowany podmiot, podając przyczyny odmowy.

Jeżeli podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci ogólnodostępnej stacji ładowania, o której mowa w ust. 1a, w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia, o którym mowa w ust. 1b:
1) wyraził zgodę na wskazaną mu przez przedsiębiorstwo energetyczne wielkość mocy przyłączeniowej, przedsiębiorstwo to wydaje warunki przyłączenia,
2) nie wyraził zgody na wskazaną mu przez przedsiębiorstwo energetyczne wielkość mocy przyłączeniowej, przedsiębiorstwo to odmawia wydania warunków przyłączenia
- przy czym bieg terminu, o którym mowa w ust. 8g, ulega zawieszeniu do dnia otrzymania zgody od podmiotu ubiegającego się o przyłączenie.

Umowy o przyłączenie do sieci nie zawiera się w przypadku, gdy do sieci przesyłowej gazowej ma być przyłączona inna sieć przesyłowa gazowa, a operatorem systemu dla obu sieci wyznaczono to samo przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem paliw gazowych.

Umowy o przyłączenie do sieci nie zawiera się, w przypadku gdy do sieci przesyłowej wodorowej ma być przyłączona inna sieć przesyłowa wodorowa, a operatorem systemu dla obu sieci wyznaczono to samo przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem wodoru, lub w przypadku gdy do sieci przesyłowej gazowej ma być przyłączona sieć przesyłowa wodorowa, a operatorem systemu dla obu tych sieci wyznaczono to samo przedsiębiorstwo energetyczne.

W przypadku odmowy wydania warunków przyłączenia instalacji odnawialnego źródła energii służącej do wytwarzania biometanu z powodu braku technicznych lub ekonomicznych warunków przyłączenia do sieci i odbioru we wskazanej przez wnioskodawcę lokalizacji, przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w ust. 1, wskazuje wnioskodawcy najbliższą lokalizację alternatywną, jeżeli przyłączenie w tej lokalizacji spełnia warunki techniczne i ekonomiczne.

Do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV, w jednym miejscu przyłączenia można przyłączyć dwie lub większą liczbę instalacji odnawialnego źródła energii należących do jednego lub większej liczby podmiotów. Przepisu zdania pierwszego nie stosuje się do instalacji odnawialnego źródła energii, dla których miejscem przyłączenia do sieci jest instalacja odbiorcy końcowego.

Dla wszystkich instalacji odnawialnego źródła energii, przyłączonych do sieci zgodnie z ust. 1f, wydaje się jedne warunki przyłączenia oraz zawiera się jedną umowę o przyłączenie do sieci.

Umowa o przyłączenie do sieci powinna zawierać co najmniej postanowienia określające: termin realizacji przyłączenia, wysokość opłaty za przyłączenie, miejsce rozgraniczenia własności sieci przedsiębiorstwa energetycznego i instalacji podmiotu przyłączanego, zakres robót niezbędnych przy realizacji przyłączenia, wymagania dotyczące lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego parametrów, harmonogram przyłączenia, warunki udostępnienia przedsiębiorstwu energetycznemu nieruchomości należącej do podmiotu przyłączanego w celu budowy lub rozbudowy sieci niezbędnej do realizacji przyłączenia, przewidywany termin zawarcia umowy, na podstawie której nastąpi dostarczanie paliw gazowych, energii lub wodoru, ilości paliw gazowych lub energii przewidzianych do odbioru, moc przyłączeniową, odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy, a w szczególności za opóźnienie terminu realizacji prac w stosunku do ustalonego w umowie, oraz okres obowiązywania umowy i warunki jej rozwiązania.

Umowa o przyłączenie do sieci, o której mowa w ust. 1g, określa wymagania dotyczące lokalizacji oraz parametrów technicznych dla układów pomiarowo-rozliczeniowych umożliwiających pomiar ilości energii elektrycznej oddanej do sieci i pobranej z sieci przez każdą z instalacji odnawialnego źródła energii, przyłączoną w jednym miejscu przyłączenia na podstawie tej umowy.

W przypadku gdy moc przyłączeniowa jest niższa niż suma mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji odnawialnego źródła energii, umowa o przyłączenie do sieci, o której mowa w ust. 1g, zawiera szczegółowy opis sposobu zabezpieczenia zdolności technicznych do nieprzekraczania mocy przyłączeniowej, przy czym:

1) koszt zakupu i zainstalowania urządzeń służących do zabezpieczenia zdolności technicznych do nieprzekraczania mocy przyłączeniowej ponoszą podmioty przyłączane do sieci;

2) nadzór nad pracą urządzeń służących do zabezpieczenia zdolności technicznych do nieprzekraczania mocy przyłączeniowej sprawuje przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej, które w szczególności jest odpowiedzialne za zabezpieczenie tych urządzeń w sposób uniemożliwiający zmianę ich ustawień.

Umowa o przyłączenie do sieci instalacji odnawialnego źródła energii oprócz postanowień wskazanych w ust. 2, powinna również zawierać postanowienia określające, że:
1) termin dostarczenia po raz pierwszy do sieci energii elektrycznej wytworzonej w tej instalacji, przy czym termin ten nie może być dłuższy niż 48 miesięcy, a w przypadku instalacji odnawialnego źródła energii wykorzystującej do wytworzenia energii elektrycznej energię wiatru na morzu - 120 miesięcy, od dnia zawarcia tej umowy;
2) niedostarczenie po raz pierwszy do sieci energii elektrycznej wytworzonej w tej instalacji we wskazanym w umowie o przyłączenie terminie jest podstawą wypowiedzenia umowy o przyłączenie.

Umowa o przyłączenie do sieci magazynu energii elektrycznej, oprócz postanowień wskazanych w ust. 2, zawiera również postanowienia określające parametry magazynu energii elektrycznej, w szczególności łączną moc zainstalowaną elektryczną magazynu energii elektrycznej wyrażoną w kW, pojemność nominalną wyrażoną w kWh i sprawność magazynu energii elektrycznej.

W przypadku instalacji odnawialnego źródła energii służącej do wytwarzania biogazu w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, energii elektrycznej z biogazu, ciepła z biogazu lub biometanu z biogazu, wyposażonej w magazyn biogazu, dla których wydano warunki przyłączenia, zgodnie z ust. 8d2a, postanowienia umowy o przyłączenie, o których mowa w ust. 2e:

1) zawierają szczegółowe zasady stosowania ograniczeń mocy wprowadzanej do sieci elektroenergetycznej, w szczególności określają okresy doby w poszczególnych miesiącach roku, w których ograniczenia mogą zostać wprowadzone;

2) nie mogą ograniczyć możliwości tej instalacji do wprowadzania energii elektrycznej do sieci z gwarantowaną mocą przyłączeniową przez co najmniej 12 godzin w ciągu doby bez wypłaty z tego tytułu rekompensaty finansowej, o której mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943.

Obowiązek, o którym mowa w ust. 1 zdanie pierwsze, nie dotyczy przypadku, gdy ubiegający się o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci nie ma tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, do których paliwa gazowe, energia lub wodór mają być dostarczane.

W przypadku instalacji odnawialnego źródła energii służącej do wytwarzania biogazu w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, biogazu rolniczego w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, energii elektrycznej z biogazu lub z biogazu rolniczego, ciepła z biogazu lub z biogazu rolniczego, lub biometanu z biogazu lub biometanu z biogazu rolniczego, wyposażonej w magazyn biogazu lub magazyn biogazu rolniczego, wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV może zawierać oświadczenie podmiotu ubiegającego się o przyłączenie o zobowiązaniu do bezwarunkowego ograniczenia mocy wprowadzanej do sieci elektroenergetycznej w okresach doby i roku, na zasadach ustalonych przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej, o których mowa w ust. 8d3, do którego sieci elektroenergetycznej ta instalacja będzie przyłączona, przy jednoczesnym zagwarantowaniu przez to przedsiębiorstwo możliwości wprowadzania energii elektrycznej do sieci z gwarantowaną mocą przyłączeniową przez co najmniej 12 godzin w ciągu doby.

Wniosek o określenie warunków przyłączenia, oprócz informacji, o których mowa w ust. 3b, zawiera również w przypadku:

1) magazynu energii, informacje określające parametry magazynu energii elektrycznej, w szczególności łączną moc zainstalowaną elektryczną magazynu energii elektrycznej wyrażoną w kW, pojemność nominalną wyrażoną w kWh i sprawność magazynu energii elektrycznej;

2) pompy ciepła o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 MW, informację o spełnieniu kryterium szacunkowego przeciętnego współczynnika wydajności sezonowej obliczonego zgodnie z wzorem określonym w art. 116 ust. 1b ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

Wniosek o określenie warunków przyłączenia dla jednostki wytwórczej lub instalacji odbiorcy końcowego, w przypadku gdy magazyn energii elektrycznej będzie stanowił część tej jednostki wytwórczej lub instalacji, zawiera informacje, o których mowa w ust. 3b i 3c pkt 1.

Wniosek o określenie warunków przyłączenia instalacji odnawialnego źródła energii, która będzie wytwarzać energię elektryczną w ramach spółdzielni energetycznej w rozumieniu art. 2 pkt 33a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, oprócz informacji, o których mowa w ust. 3b, zawiera również informacje o zarejestrowaniu danej spółdzielni energetycznej w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego oraz o punktach poboru energii, do których będzie dostarczana energia.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1f, wniosek o określenie warunków przyłączenia zawiera moc przyłączeniową, określoną przez podmiot ubiegający się o przyłączenie łącznie dla wszystkich instalacji odnawialnego źródła energii planowanych do przyłączenia w jednym miejscu przyłączenia oraz wskazanie miejsca przyłączenia. Wniosek składa się dla dwóch lub większej liczby instalacji odnawialnego źródła energii, które po przyłączeniu do sieci będą posiadały wspólne miejsce dostarczania energii elektrycznej i oddzielne, dedykowane każdej z tych instalacji, punkty pomiarowe.

W przypadku, o którym mowa w ust. 2², do wniosku, o którym mowa w ust. 3db, podmiot dołącza opis sposobu zabezpieczenia zdolności technicznych do nieprzekraczania mocy przyłączeniowej.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1f, gdy tytuły prawne do instalacji objętych wnioskiem o określenie warunków przyłączenia posiadają różne podmioty, wniosek, o którym mowa w ust. 3db, jest składany przez jeden z tych podmiotów po dniu zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 3de pkt 1.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1f, do wniosku, o którym mowa w ust. 3db, podmiot dołącza dokumenty, o których mowa w ust. 8d pkt 1, jeżeli są wymagane na podstawie przepisów odrębnych, dla każdej z planowanych do przyłączenia do sieci instalacji, a także:

1) porozumienie zawarte przez wszystkie podmioty, których instalacje są objęte wnioskiem o określenie warunków przyłączenia, określające w szczególności:

a) strony porozumienia wraz z danymi umożliwiającymi ich identyfikację oraz przyporządkowanie przyłączanych instalacji do stron porozumienia, w szczególności:

– imię i nazwisko oraz adres zamieszkania albo nazwę i adres siedziby wytwórcy,

– lokalizację i moc zainstalowaną elektryczną instalacji odnawialnego źródła energii,

– podpis wytwórcy albo osoby upoważnionej do jego reprezentowania, z załączeniem oryginału lub uwierzytelnionej kopii dokumentu poświadczającego umocowanie takiej osoby do działania w imieniu wytwórcy,

b) stronę porozumienia, która we własnym imieniu zawiera umowę o przyłączenie do sieci oraz umowę oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej dla wszystkich przyłączonych i planowanych do przyłączenia instalacji,

c) zasady wspólnej realizacji uprawnień i obowiązków wynikających z warunków przyłączenia, umowy o przyłączenie do sieci oraz umowy oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej,

d) zasady współdzielenia zespołów urządzeń służących do wyprowadzania mocy do miejsca rozgraniczenia własności sieci przedsiębiorstwa energetycznego i instalacji podmiotów przyłączanych,

e) zasady współpracy z podmiotem będącym stroną umowy oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej w realizacji jego obowiązków określonych w art. 9j ust. 7,

f) zasady rozdziału środków otrzymanych w ramach rekompensaty finansowej w przypadku zastosowania przez operatora redysponowania, o którym mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943, pomiędzy stronami porozumienia,

g) określenie lokalizacji punktów pomiarowych właściwych dla poszczególnych instalacji;

2) dokumenty potwierdzające tytuły prawne do korzystania z nieruchomości, na których będą realizowane wszystkie instalacje odnawialnego źródła energii określone we wniosku;

3) zobowiązanie każdej ze stron porozumienia, do montażu urządzeń uniemożliwiających przekroczenie mocy przyłączeniowej, w przypadku, o którym mowa w ust. 22;

4) upoważnienie dla strony porozumienia, o której mowa w pkt 1 lit. b, do reprezentowania wszystkich stron porozumienia przed operatorem systemu elektroenergetycznego lub Prezesem URE w sprawach wynikających z treści porozumienia;

5) zobowiązanie każdej ze stron porozumienia do przestrzegania instrukcji, o której mowa w art. 9g ust. 4, przepisów wydanych na podstawie art. 9 ust. 3 i 4, aktów prawnych wydanych na podstawie art. 59-61 rozporządzenia 2019/943 oraz metod, warunków, wymogów i zasad dotyczących wymagań technicznych dla jednostek wytwórczych, ustanowionych na podstawie tych aktów prawnych;

6) oświadczenie każdej ze stron porozumienia o przyjęciu wraz z pozostałymi stronami porozumienia solidarnej odpowiedzialności wobec operatora systemu elektroenergetycznego z tytułu przekroczenia mocy przyłączeniowej, w przypadku o którym mowa w ust. 2²;

7) oświadczenie każdej ze stron porozumienia o wyrażeniu zgody na weryfikację przez operatora systemu elektroenergetycznego parametrów technicznych instalacji odnawialnego źródła energii, treści porozumienia w zakresie określonym w pkt 1 lit. a, dokumentów, o których mowa w pkt 2, treści upoważnienia, o którym mowa w pkt 4, i treści zobowiązania, o którym mowa w pkt 5, a w przypadku, o którym mowa w ust. 2², również treści zobowiązania, o którym mowa w pkt 3, oraz treści oświadczenia, o którym mowa w pkt 6.

W przypadku gdy w miejscu przyłączenia do sieci, w którym przyłączona jest instalacja odnawialnego źródła energii, o której mowa w art. 4 ust. 2 rozporządzenia Komisji 2016/631 z dnia 14 kwietnia 2016 r. ustanawiającego kodeks sieci dotyczący wymogów w zakresie przyłączenia jednostek wytwórczych do sieci (Dz. Urz. UE L 112 z 27.04.2016, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 118 z 06.05.2019, str. 10), przyłącza się kolejną instalację odnawialnego źródła energii, wymogi określone w tym rozporządzeniu mają zastosowanie wyłącznie do instalacji przyłączanej, chyba że instalacja przyłączona podlegała modernizacji, o której mowa w tym rozporządzeniu.

W przypadku zmiany strony porozumienia, o którym mowa w ust. 3de pkt 1, wynikające z niego prawa i obowiązki przysługują nabywcy instalacji odnawialnego źródła energii.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1g, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej w warunkach przyłączenia określa sposób zabezpieczenia zdolności technicznych do nieprzekraczania mocy przyłączeniowej.

Operator systemu elektroenergetycznego właściwy dla miejsca przyłączenia pobiera opłaty za przekroczenie mocy przyłączeniowej przez wytwórcę, w wysokości odpowiadającej opłacie za nielegalny pobór energii elektrycznej względem nadmiarowej energii elektrycznej, która została przez wytwórcę wprowadzona do sieci w wyniku przekroczenia.

W przypadku przekroczenia mocy przyłączeniowej przez wytwórcę, operator systemu elektroenergetycznego właściwy dla miejsca przyłączenia, może wprowadzić ograniczenia w dostarczaniu przez tego wytwórcę energii elektrycznej do sieci albo całkowicie wstrzymać dostarczanie energii elektrycznej do sieci, bez wypłaty rekompensat oraz bez ponoszenia odpowiedzialności za skutki tych ograniczeń albo odłączenia. Wznowienie dostarczania energii elektrycznej następuje po wdrożeniu przez wytwórcę wskazanego przez operatora sposobu zabezpieczenia zdolności technicznych do nieprzekraczania mocy przyłączeniowej.

Przepisy ust. 3db-3dj stosuje się odpowiednio w przypadku:

1) zwiększenia deklarowanej mocy przyłączeniowej przez podmiot, który zawarł umowę o przyłączenie do sieci, o której mowa w ust. 1g;

2) zmiany parametrów technicznych urządzeń i instalacji wchodzących w skład przyłączonych instalacji odnawialnego źródła energii, o których mowa w ust. 1f, w tym zwiększenia mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji odnawialnego źródła energii.

Wydane przez jedno z przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej lub paliw gazowych warunki przyłączenia tracą ważność, w przypadku:

1) odmowy wydania warunków przyłączenia w przypadku, o którym mowa w ust. 3h, albo

2) utraty ważności warunków przyłączenia wydanych przez drugie przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej lub paliw gazowych, do którego podmiot, o którym mowa w ust. 3f, złożył jednocześnie wniosek o określenie warunków przyłączenia

- z dniem otrzymania pisemnej informacji o tej odmowie albo utracie ich ważności.

Przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej lub paliw gazowych, do których podmiot, o którym mowa w ust. 3f, złożył jednocześnie wniosek o określenie warunków przyłączenia, są obowiązane do:

1) wzajemnego przekazania niezwłocznie:

a) informacji o wydaniu warunków przyłączenia, odmowie wydania warunków przyłączenia lub utracie ważności wydanych warunków przyłączenia,

b) istotnych informacji zawartych we wnioskach o określenie warunków przyłączenia lub kopii dokumentów dołączonych do tych wniosków oraz istotnych informacji zawartych w umowach o przyłączenie do sieci lub kopii innych dokumentów zawierających te informacje oraz dotyczących wykonywania umów o przyłączenie do sieci,

2) uzgodnienia i wymiany informacji dotyczącej przewidywanych harmonogramów przyłączenia do sieci gazowej i elektroenergetycznej, w przypadku wydania warunków przyłączenia

- z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych lub innych informacji prawnie chronionych.

Stronom umowy o przyłączenie do sieci, zawartej w wyniku złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 3f, przysługuje prawo do wypowiedzenia tej umowy w przypadku:

1) odmowy wydania warunków przyłączenia przez jedno z przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej lub paliw gazowych, do których podmiot, o którym mowa w ust. 3f, złożył jednocześnie wniosek o określenie warunków przyłączenia, albo

2) utraty ważności warunków przyłączenia wydanych przez jedno z przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej lub paliw gazowych, do których podmiot, o którym mowa w ust. 3f, złożył jednocześnie wniosek o określenie warunków przyłączenia

- w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania pisemnej informacji o odmowie wydania warunków przyłączenia albo utraty ważności tych warunków.

W przypadku, o którym mowa w ust. 3k, podmiot, o którym mowa w ust. 3f, jest obowiązany zwrócić przedsiębiorstwu energetycznemu zajmującemu się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej lub paliw gazowych nakłady poniesione przez to przedsiębiorstwo w związku z realizacją umowy o przyłączenie do sieci, zawartej w wyniku złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 3f, pomniejszone o wysokość zaliczki wniesionej na podstawie ust. 8a.

Przedsiębiorstwo, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązane do spełniania technicznych warunków dostarczania paliw gazowych, energii lub wodoru określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1-4, 7, 8 lub 8a oraz w przepisach odrębnych lub koncesji.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem wodoru lub dystrybucją wodoru jest obowiązane zapewnić realizację i finansowanie budowy i rozbudowy sieci wodorowej, w tym na potrzeby przyłączania podmiotów ubiegających się o przyłączenie, na warunkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 8a oraz w przepisach odrębnych.

Podmioty ubiegające się o przyłączenie do sieci dzieli się na grupy, biorąc pod uwagę parametry sieci, standardy jakościowe paliw gazowych, energii lub wodoru oraz rodzaj i wielkość przyłączanych urządzeń, instalacji i sieci.

W przypadku braku technicznych lub ekonomicznych warunków przyłączenia w zakresie mocy przyłączeniowej określonej we wniosku o określenie warunków przyłączenia instalacji odnawialnego źródła energii, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej powiadamia podmiot ubiegający się o przyłączenie instalacji odnawialnego źródła energii o wielkości dostępnej mocy przyłączeniowej, dla jakiej mogą być spełnione te warunki, a w przypadku złożenia przez podmiot ubiegający się o przyłączenie oświadczenia, o którym mowa w ust. 3ba - o szczegółowych zasadach stosowania ograniczeń mocy wprowadzanej do sieci elektroenergetycznej, które będą podstawą wydania warunków przyłączenia, o których mowa w ust. 8d^2a. Jeżeli podmiot ten, w terminie 30 dni od dnia otrzymania powiadomienia, wyraził zgodę na taką wielkość mocy przyłączeniowej lub zasady stosowania ograniczeń mocy wprowadzanej do sieci, przedsiębiorstwo to wydaje warunki przyłączenia, a w przypadku gdy podmiot ten nie wyraził w tym terminie takiej zgody - przedsiębiorstwo to odmawia wydania takich warunków.Jeżeli podmiot ten, w terminie 30 dni od dnia otrzymania powiadomienia:

Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego może ograniczyć pracę lub odłączyć od sieci mikroinstalację o mocy zainstalowanej większej niż 10 kW przyłączoną do sieci tego operatora w przypadku, gdy wytwarzanie energii elektrycznej w tej mikroinstalacji stanowi zagrożenie bezpieczeństwa pracy tej sieci lub w celu równoważenia dostaw energii elektrycznej z zapotrzebowaniem na tę energię w przypadku wydania polecenia przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego, na warunkach określonych w instrukcji, o której mowa w art. 9g ust. 1. Po ustaniu przyczyn, o których mowa w zdaniu pierwszym, operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego jest obowiązany niezwłocznie przywrócić stan poprzedni.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej odmawia przyłączenia do sieci, jeżeli przyłączenie źródła do sieci elektroenergetycznej może uniemożliwić przyłączenie mocy wytwórczych:
1) w wielkości określonej w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1050) lub jeżeli zostały wydane decyzje na podstawie art. 18 ust. 1 tej ustawy - w wielkości równej sumie mocy określonych w tych decyzjach oraz
2) w wielkości określonej w art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 29 ust. 6 i 8 tej ustawy,

3) w ważnych wpisach do rejestru, w rozumieniu ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy, dotyczących jednostek fizycznych wytwórczych o mocy osiągalnej netto większej niż 100 MW, będących obiektami energetyki jądrowej w rozumieniu ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących, planowanych do lokalizacji w miejsce i w zakresie nieprzekraczającym mocy przyłączeniowej istniejących jednostek fizycznych wytwórczych, opalanych węglem kamiennym lub węglem brunatnym, przeznaczonych do likwidacji, o ile wpis do rejestru został wydany na rzecz ich właściciela lub podmiotu przez niego upoważnionego.

W przypadku przyłączenia do sieci dystrybucyjnej mikroinstalacji z magazynem energii elektrycznej, do mocy zainstalowanej mikroinstalacji, o której mowa w ust. 8d⁴, nie wlicza się mocy zainstalowanej magazynu energii elektrycznej, o ile:
1) moc zainstalowana magazynu energii elektrycznej,
2) łączna moc możliwa do wprowadzenia do sieci dystrybucyjnej przez mikroinstalację z magazynem energii elektrycznej
– jest nie większa niż moc zainstalowana elektryczna mikroinstalacji.

W przypadku gdy odbiorca końcowy przyłączony do sieci przedsiębiorstwa energetycznego na napięciu 110 kV wnioskuje o przyłączenie jednostki wytwórczej o mocy do 10 MW i o napięciu nominalnym poniżej 110 kV, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej rozpatruje wniosek i wydaje warunki przyłączenia z uwzględnieniem zasad określonych w rozporządzeniu Komisji (UE) 2016/631 z dnia 14 kwietnia 2016 r. ustanawiającym kodeks sieci dotyczący wymogów w zakresie przyłączenia jednostek wytwórczych do sieci (Dz. Urz. UE L 112 z 27.04.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanym dalej "rozporządzeniem 2016/631", dla modułu wytwarzania energii typu B.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej nie może odmówić wydania warunków przyłączenia instalacji odnawialnego źródła energii, która będzie wytwarzać energię elektryczną w ramach spółdzielni energetycznej w rozumieniu art. 2 pkt 33a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, jeżeli:

1) o przyłączenie ubiega się podmiot będący członkiem spółdzielni, którego instalacja będzie wytwarzać energię elektryczną na potrzeby odbiorców końcowych spółdzielni energetycznej:

a) zasilanych z jednej i tej samej stacji transformatorowej przetwarzającej średnie napięcie na niskie napięcie co ten podmiot, lub

b) zasilanych z więcej niż jednej stacji transformatorowej przetwarzającej średnie napięcie na niskie napięcie lub zasilanych z sieci średniego napięcia, które są ze sobą bezpośrednio połączone, do której będzie podłączony ten podmiot;

2) łączna moc zainstalowana elektryczna wszystkich instalacji odnawialnego źródła energii, które będą wytwarzać energię elektryczną na potrzeby odbiorców końcowych, o których mowa w pkt 1:

a) nie jest większa niż 80% łącznej mocy określonej w wydanych warunkach przyłączenia lub w umowach o przyłączenie do sieci dla tych odbiorców końcowych,

b) umożliwia pokrycie w ciągu każdej godziny nie mniej niż 50% łącznych dostaw energii elektrycznej do tych odbiorców końcowych.

W przypadku gdy instalacja, o której mowa w ust. 8d¹⁴, nie będzie wytwarzać energii elektrycznej na potrzeby odbiorców końcowych należących do danej spółdzielni energetycznej, wydane warunki przyłączenia tej instalacji tracą ważność, a przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej niezwłocznie odłącza tę instalację od sieci.

Ponowne przyłączenie instalacji do sieci dystrybucyjnej jest możliwe po uzyskaniu warunków przyłączenia na zasadach określonych w ust. 1.

W przypadku urządzeń, instalacji lub sieci przyłączanych bezpośrednio do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV sporządza się ekspertyzę wpływu tych urządzeń, instalacji lub sieci na system elektroenergetyczny, z wyjątkiem:
1) przyłączanej jednostki wytwórczej o łącznej mocy zainstalowanej nie większej niż 2 MW lub
2) przyłączanych urządzeń odbiorcy końcowego o łącznej mocy przyłączeniowej nie większej niż 5 MW, lub
3) przyłączanego magazynu energii elektrycznej o łącznej mocy zainstalowanej nie większej niż 2 MW, lub
4) przyłączanej jednostki wytwórczej, której część będzie stanowił magazyn energii elektrycznej, pod warunkiem że łączna moc zainstalowana tego magazynu i jednostki wytwórczej jest nie większa niż 2 MW, lub
5) przyłączanej instalacji odbiorcy końcowego, której część będzie stanowił magazyn energii elektrycznej, pod warunkiem że łączna moc zainstalowana tego magazynu i moc przyłączeniowa instalacji odbiorcy końcowego jest nie większa niż 5 MW.

Sporządzając ekspertyzę, o której mowa w ust. 8e, dla podmiotów ubiegających się o przyłączenie:

1) urządzeń, instalacji lub sieci innych niż morskie farmy wiatrowe, w tej ekspertyzie przyjmuje się, że w odniesieniu do mocy przyłączeniowej niezbędnej do zapewnienia możliwości wytwarzania energii elektrycznej z morskich farm wiatrowych odpowiadającej mocy, o której mowa w:
a) art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych, lub jeżeli zostały wydane decyzje na podstawie art. 18 ust. 1 tej ustawy - równej sumie mocy określonych w tych decyzjach, oraz
b) art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych
- zostały wydane warunki przyłączenia;
2) morskich farm wiatrowych, które złożyły oświadczenie, o którym mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych, w tej ekspertyzie przyjmuje się, że w odniesieniu do, zawartej w ogłoszeniu o aukcji, maksymalnej mocy zainstalowanej elektrycznej morskich farm wiatrowych, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 4 tej ustawy, powiększonej o 500 MW, zostały wydane warunki przyłączenia, także w przypadku gdy wniosek o wydanie warunków przyłączenia został złożony przed tym ogłoszeniem,

3) urządzeń, instalacji lub sieci innych niż obiekty energetyki jądrowej o których mowa w art. 8d¹¹pkt 3, w tej ekspertyzie przyjmuje się, że w odniesieniu do mocy przyłączeniowej niezbędnej do zapewnienia możliwości wytwarzania energii elektrycznej z obiektów, o których mowa w art. 8d¹¹pkt 3 zostały wydane warunki przyłączenia.

W przypadku sporządzania ekspertyzy, o której mowa w ust. 8e, w miejscu przyłączenia do sieci, w którym moc zainstalowana ma być większa niż moc przyłączeniowa, uwzględnia się tylko taką moc, jaka może zostać wprowadzona do sieci w związku z opisanymi we wniosku o określenie warunków przyłączenia urządzeniami służącymi do zabezpieczenia zdolności technicznych do nieprzekraczania mocy przyłączeniowej.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją ciepła jest obowiązane wydać warunki przyłączenia w terminie:

W przypadku, o którym mowa w ust. 3f, bieg terminu na wydanie warunków przyłączenia przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją:

1) energii elektrycznej - rozpoczyna się od dnia otrzymania przez to przedsiębiorstwo od wnioskodawcy potwierdzenia złożenia wniosku o określenie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej wraz z dowodem wniesienia zaliczki;

2) paliw gazowych - rozpoczyna się od dnia otrzymania przez to przedsiębiorstwo od wnioskodawcy potwierdzenia złożenia wniosku o określenie warunków przyłączenia do sieci gazowej.

Podmiot ubiegający się o przyłączenie biogazowni rolniczej o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 2 MW do sieci elektroenergetycznej, składając wniosek o określenie warunków przyłączenia, informuje przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej o spełnianiu przez przyłączaną biogazownię rolniczą warunków określonych w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowaniu.

Urządzenia, instalacje i sieci, o których mowa w ust. 1, muszą spełniać także wymagania określone w odrębnych przepisach, w szczególności: przepisach prawa budowlanego, o ochronie przeciwporażeniowej, o ochronie przeciwpożarowej, o systemie oceny zgodności oraz w przepisach dotyczących technologii wytwarzania paliw gazowych, energii lub wodoru i rodzaju stosowanego paliwa.

Uzyskania zgody Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, udzielanej w drodze decyzji, wymaga:

1) budowa gazociągu bezpośredniego - przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę w rozumieniu przepisów prawa budowlanego;
2) zmiana przeznaczenia sieci gazociągów kopalnianych na gazociąg bezpośredni - przed rozpoczęciem dostarczania paliw gazowych do odbiorcy.

Obowiązku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się, jeżeli jest planowane dostarczanie ciepła z indywidualnego źródła ciepła w obiekcie, które spełnia łącznie następujące warunki:

Spełnienie warunków, o których mowa w ust. 3, stwierdza się na podstawie audytu, przy czym:

1) współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, określa się zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 15 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków (Dz. U. z 2021 r. poz. 497, z 2022 r. poz. 2206 oraz z 2023 r. poz. 1762);

2) w odniesieniu do obiektów zasilanych z więcej niż jednego indywidualnego źródła ciepła, na potrzeby określenia współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, dla całości ciepła dostarczanego do obiektu, stosuje się metodologię zawartą w przepisach wydanych na podstawie art. 29 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej.

Audyt, o którym mowa w ust. 3c, może sporządzić osoba, która spełnia warunki, o których mowa w art. 17 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków.

Podmiot posiadający tytuł prawny do obiektu przyłączonego do sieci ciepłowniczej, która nie jest elementem efektywnego energetycznie systemu ciepłowniczego, o którym mowa w ust. 4, może odłączyć się od sieci przez rozwiązanie lub zmianę umowy na dostarczanie ciepła do tego obiektu, w celu samodzielnego wytwarzania ciepła w indywidualnym źródle ciepła spełniającym warunki, o których mowa w ust. 3.

W przypadku rozwiązania umowy, o którym mowa w ust. 3e, przedsiębiorstwo energetyczne może obciążyć podmiot, o którym mowa w tym przepisie, kosztami poniesionymi bezpośrednio z powodu fizycznego odłączenia się tego podmiotu od sieci ciepłowniczej, w szczególności kosztami likwidacji elementów sieci ciepłowniczej, w tym przyłącza oraz węzła cieplnego.

W przypadku budynku wielolokalowego odłączenie od systemu, o którym mowa w ust. 3e, może dotyczyć jedynie całego takiego budynku.

Przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na przesyłanie lub dystrybucję ciepła w danej sieci ciepłowniczej, w terminie do dnia 31 marca każdego roku:

1) przekazuje Prezesowi URE oraz ministrowi właściwemu do spraw energii sprawozdanie z działań mających na celu osiągnięcie efektywnego energetycznie systemu ciepłowniczego, o którym mowa w ust. 4, za poprzedni rok kalendarzowy, zawierające:

a) procentowe udziały energii z odnawialnych źródeł energii, z podaniem rodzaju odnawialnego źródła energii, ciepła odpadowego i ciepła pochodzącego z kogeneracji, w łącznej ilości ciepła dostarczonego do tego systemu ciepłowniczego w poprzednim roku kalendarzowym,

b) wartości współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej obliczonego na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 29 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej,

c) sumę końcowego zużycia energii cieplnej brutto, o której mowa w art. 2 pkt 16 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, wytworzonej przez wszystkich wytwórców ciepła w danym systemie ciepłowniczym wraz z ilością oraz udziałem ciepła wytworzonego z odnawialnych źródeł energii i ciepła odpadowego,

d) nazwę oraz adres siedziby i miejsca prowadzenia działalności przedsiębiorstwa energetycznego,

e) numer identyfikacji podatkowej (NIP) przedsiębiorstwa energetycznego i numery posiadanych przez to przedsiębiorstwo koncesji,

f) dane dotyczące lokalizacji systemu ciepłowniczego, którego dotyczy sprawozdanie, liczby przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się w tym systemie przesyłaniem i dystrybucją ciepła zakupionego od innego przedsiębiorstwa energetycznego oraz liczby źródeł ciepła w tym systemie,

g) podpis osoby upoważnionej;

2) publikuje na swojej stronie internetowej informacje, o których mowa w pkt 1 lit. a-c.

Przedsiębiorstwo wytwarzające ciepło dostarczane do sieci ciepłowniczej przekazuje przedsiębiorstwu energetycznemu, do którego sieci jest przyłączone, informacje niezbędne do realizacji obowiązku, o którym mowa w ust. 5, w terminie do dnia 31 stycznia każdego roku za rok poprzedni.

Przepis ust. 6 stosuje się także do przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją ciepła, którego sieć ciepłownicza jest przyłączona do innej sieci ciepłowniczej, w odniesieniu do ciepła przesyłanego z sieci tego przedsiębiorstwa do innej sieci.

Minister właściwy do spraw energii, po zasięgnięciu opinii Prezesa URE, określi, w drodze rozporządzenia, wzór sprawozdania, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, kierując się koniecznością ujednolicenia formy i sposobu jego przekazywania.

Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, biorąc pod uwagę: bezpieczeństwo i niezawodne funkcjonowanie tego systemu, równoprawne traktowanie użytkowników systemu elektroenergetycznego, wymagania w zakresie ochrony środowiska oraz budowy i eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci określone w odrębnych przepisach, a także zachęty do równoważenia ilości energii elektrycznej wynikającej z umów sprzedaży energii elektrycznej w zakresie energii elektrycznej dostarczonej lub pobranej oraz do zbilansowania ilości energii elektrycznej rzeczywiście dostarczanej lub pobieranej z wielkościami wynikającymi z tych umów.

Minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw klimatu określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki funkcjonowania systemu wodorowego, w szczególności:

1) warunki przyłączenia do sieci wodorowej, w tym wymagania techniczne w zakresie przyłączania do sieci wodorowej instalacji magazynowej wodoru oraz innej sieci wodorowej,

2) sposób prowadzenia obrotu wodorem,

3) warunki świadczenia usług przesyłania wodoru, dystrybucji wodoru, magazynowania wodoru, prowadzenia ruchu sieciowego i eksploatacji sieci wodorowej oraz korzystania z systemu wodorowego i połączeń międzysystemowych,

4) warunki współpracy pomiędzy operatorami systemów, w tym z innymi przedsiębiorstwami energetycznymi, w zakresie prowadzenia ruchu sieciowego oraz postępowania w sytuacjach awaryjnych,

5) zakres, warunki i sposób zarządzania ograniczeniami w systemie wodorowym,

6) parametry jakościowe wodoru

– biorąc pod uwagę bezpieczeństwo i niezawodne funkcjonowanie systemu wodorowego, równoprawne traktowanie użytkowników tego systemu, wymagania w zakresie ochrony środowiska oraz budowy i eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci wodorowych.

Minister właściwy do spraw energii - w odniesieniu do energii elektrycznej, oraz minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi - w odniesieniu do paliw gazowych i wodoru, powiadamia Komisję Europejską co 2 lata, w terminie do dnia 30 czerwca danego roku, o wszelkich zmianach w działaniach mających na celu realizację obowiązków w zakresie ochrony interesów odbiorców i ochrony środowiska oraz o wpływie tych zmian na konkurencję krajową i międzynarodową.

1a. Operator systemu przesyłowego gazowego lub operator systemu połączonego gazowego w zakresie systemu przesyłowego, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników tych systemów oraz uwzględniając wymogi ochrony środowiska, oprócz obowiązków, o których mowa w ust. 1, jest odpowiedzialny za:
1) prowadzenie ruchu sieciowego w sposób skoordynowany i efektywny z zachowaniem wymaganej niezawodności dostarczania paliw gazowych i ich jakości;
2) bilansowanie systemu przesyłowego gazowego oraz prowadzenie z użytkownikami tego systemu rozliczeń wynikających z niezbilansowania paliw gazowych dostarczanych i pobieranych z systemu przesyłowego gazowego, w tym:
a) dostarczanie użytkownikom tego systemu danych dotyczących realizacji przez nich usług w zakresie niezbędnym do wykonywania ich obowiązków wynikających z instrukcji, o której mowa w art. 9g,
b) zapewnienie użytkownikom tego systemu mechanizmów umożliwiających podejmowanie działań zaradczych w celu uniknięcia niezbilansowania paliw gazowych dostarczonych i odebranych z systemu gazowego,
c) podawanie do wiadomości publicznej informacji o działaniach podjętych w celu bilansowania systemu gazowego, a także o poniesionych w związku z tym kosztach i przychodach;
3) zarządzanie ograniczeniami systemowymi w systemie przesyłowym gazowym;
4) dysponowanie mocą instalacji magazynowych i instalacji skroplonego gazu ziemnego w przypadkach określonych w ustawie o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym.

Operator systemu dystrybucyjnego gazowego lub systemu połączonego gazowego w zakresie systemów dystrybucyjnych, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników tych systemów oraz uwzględniając wymogi ochrony środowiska, oprócz obowiązków, o których mowa w ust. 1, jest odpowiedzialny za:
1) prowadzenie ruchu sieciowego w sposób skoordynowany i efektywny z zachowaniem wymaganej niezawodności dostarczania paliw gazowych i ich jakości;
2) bilansowanie systemu dystrybucyjnego gazowego, z wyłączeniem prowadzenia rozliczeń wynikających z niezbilansowania paliw gazowych dostarczonych i pobranych z systemu gazowego;
3) zarządzanie ograniczeniami systemowymi w systemie dystrybucyjnym;
4) zakup paliw gazowych w celu pokrywania strat powstałych w sieci dystrybucyjnej podczas dystrybucji paliw gazowych tą siecią oraz stosowanie przejrzystych i niedyskryminacyjnych procedur rynkowych przy zakupie tego paliwa;
5) zapewnienie warunków dla realizacji umów sprzedaży paliw gazowych zawartych przez odbiorców przyłączonych do sieci przez:
a) budowę i eksploatację infrastruktury technicznej i informatycznej służącej pozyskiwaniu i transmisji danych pomiarowych, zapewniającej efektywną współpracę z innymi operatorami systemów i przedsiębiorstwami energetycznymi,
b) pozyskiwanie, przechowywanie, przetwarzanie i udostępnianie wybranemu przez odbiorcę sprzedawcy paliw gazowych oraz operatorowi systemu przesyłowego gazowego lub operatorowi systemu połączonego danych pomiarowych w zakresie pobranego przez odbiorcę paliwa gazowego, w formie uzgodnionej pomiędzy użytkownikami tego systemu,
c) w przypadku gdy dla obszaru dystrybucyjnego nie została przyjęta metoda, o której mowa w art. 9cb - opracowanie, aktualizację i udostępnianie odbiorcom oraz sprzedawcom ich profili obciążenia, o których mowa w art. 9cb ust. 3,
d) szacowanie ilości paliw gazowych pobranych z systemu dystrybucyjnego gazowego przy wykorzystaniu profili obciążenia, o których mowa w art. 9cb ust. 3,
e) udostępnianie odpowiednim użytkownikom systemu gazowego danych dotyczących planowanego i rzeczywistego zużycia paliw gazowych wyznaczonych na podstawie profili obciążenia dla uzgodnionych okresów rozliczeniowych,
f) zamieszczanie na swoich stronach internetowych oraz udostępnianie do publicznego wglądu w swoich siedzibach:
- aktualnej listy sprzedawców paliw gazowych, z którymi operator systemu dystrybucyjnego gazowego zawarł umowy o świadczenie usług dystrybucji paliw gazowych,
- informacji o sprzedawcy z urzędu paliw gazowych działającym na obszarze działania operatora systemu dystrybucyjnego gazowego,
- wzorców umów zawieranych z użytkownikami systemu gazowego, w szczególności wzorców umów zawieranych z odbiorcami końcowymi oraz ze sprzedawcami paliw gazowych,

g) zapewnienie połączenia sieci gazowej, pośrednio lub bezpośrednio, z systemem przesyłowym gazowym znajdującym się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - w przypadku gdy jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa gazowego państwa.

Operator systemu magazynowania paliw gazowych lub systemu połączonego gazowego w zakresie systemu magazynowania paliw gazowych, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników tych systemów oraz uwzględniając wymogi ochrony środowiska, jest odpowiedzialny za:
1) dysponowanie mocą instalacji magazynowych;
2) udostępnianie zainteresowanym podmiotom niewykorzystanej zdolności systemu magazynowania na zasadach ciągłych i przerywanych;
3) eksploatację instalacji magazynowej w sposób zoptymalizowany, niepowodujący nieuzasadnionych kosztów po stronie użytkowników tego systemu;
4) określanie ilości i jakości paliw gazowych wprowadzanych do instalacji magazynowych oraz odbieranych z tych instalacji przez użytkowników systemu oraz współpracę operatorską w tym zakresie, a także przekazywanie użytkownikom tego systemu i operatorom innych systemów odpowiednich danych;
5) prowadzenie pomiarów jakości i ilości gazu ziemnego wprowadzanego do instalacji magazynowych oraz odbieranego przez użytkowników tego systemu lub operatorów innych systemów gazowych;
6) publikowanie informacji o wykorzystaniu instalacji magazynowych oraz o dostępnej zdolności systemu magazynowania.

Operator systemu skraplania gazu ziemnego lub systemu połączonego gazowego w zakresie systemu skraplania gazu ziemnego, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników tych systemów oraz uwzględniając wymogi ochrony środowiska, jest odpowiedzialny za:
1) dysponowanie mocą instalacji skroplonego gazu ziemnego;
2) udostępnianie zainteresowanym podmiotom niewykorzystanej zdolności instalacji skroplonego gazu ziemnego na zasadach ciągłych i przerywanych;
3) eksploatację instalacji skroplonego gazu ziemnego w sposób zoptymalizowany, niepowodujący nieuzasadnionych kosztów po stronie użytkowników tego systemu;
4) określanie ilości i jakości gazu ziemnego wprowadzanego do instalacji skroplonego gazu ziemnego oraz odbieranego z tej instalacji przez użytkowników tego systemu oraz współpracę operatorską w tym zakresie, a także przekazywanie użytkownikom systemu skraplania gazu ziemnego i operatorom innych systemów odpowiednich danych;
5) publikowanie informacji o wykorzystaniu oraz o dostępnej zdolności instalacji skroplonego gazu ziemnego.

Operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego wodorowego, operator systemu magazynowania wodoru lub operator systemu połączonego wodorowego, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników tych systemów oraz uwzględniając wymogi ochrony środowiska, jest odpowiedzialny za:

1) bezpieczeństwo dostarczania wodoru poprzez zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu wodorowego i realizację umów z użytkownikami systemu wodorowego;

2) eksploatację, konserwację i remonty sieci wodorowej, instalacji i urządzeń, wraz z połączeniami z innymi sieciami lub systemem wodorowym, w sposób gwarantujący niezawodność funkcjonowania tego systemu;

3) dostarczanie użytkownikom systemu wodorowego informacji niezbędnych do zapewnienia tym użytkownikom dostępu do tego systemu;

4) świadczenie usług niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania tego systemu;

5) współpracę z innymi operatorami systemów wodorowych, operatorami systemów gazowych i operatorami systemów elektroenergetycznych lub przedsiębiorstwami energetycznymi w celu niezawodnego i efektywnego funkcjonowania systemu wodorowego oraz zapewnienie skoordynowanego rozwoju tego systemu z systemem gazowym i systemem elektroenergetycznym.

Operator systemu przesyłowego wodorowego lub operator systemu połączonego wodorowego w zakresie systemu przesyłowego wodorowego, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników tych systemów oraz uwzględniając wymogi ochrony środowiska, oprócz obowiązków, o których mowa w ust. 1e, jest odpowiedzialny za:

1) prowadzenie ruchu sieciowego w sposób skoordynowany i efektywny, z zachowaniem wymaganej niezawodności dostarczania wodoru;

2) zarządzanie ograniczeniami systemowymi w sieci przesyłowej wodorowej.

Operator systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operator systemu połączonego wodorowego w zakresie systemu dystrybucyjnego wodorowego, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników tych systemów oraz uwzględniając wymogi ochrony środowiska, oprócz obowiązków, o których mowa w ust. 1e, jest odpowiedzialny za:

1) prowadzenie ruchu sieciowego w sposób skoordynowany i efektywny, z zachowaniem wymaganej niezawodności dostarczania wodoru;

2) zarządzanie ograniczeniami systemowymi w systemie dystrybucyjnym wodorowym;

3) zapewnienie warunków dla realizacji umów sprzedaży wodoru zawartych przez odbiorców przyłączonych do sieci dystrybucyjnej wodorowej przez:

a) udostępnianie użytkownikom systemu wodorowego danych dotyczących planowanego i rzeczywistego zużycia wodoru,

b) zamieszczanie na swoich stronach internetowych oraz udostępnianie do publicznego wglądu w swoich siedzibach:

– aktualnej listy sprzedawców wodoru, z którymi operator systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operator systemu połączonego wodorowego w zakresie systemu dystrybucyjnego wodorowego zawarł umowy o świadczenie usług dystrybucji wodoru,

– wzorców umów zawieranych z użytkownikami systemu wodorowego, w szczególności wzorców umów zawieranych z odbiorcami końcowymi oraz ze sprzedawcami wodoru.

Operator systemu magazynowania wodoru lub operator systemu połączonego wodorowego w zakresie systemu magazynowania wodoru, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników tych systemów oraz uwzględniając wymogi ochrony środowiska, oprócz obowiązków, o których mowa w ust. 1e, jest odpowiedzialny za:

1) dysponowanie mocą instalacji magazynowej wodoru;

2) eksploatację instalacji magazynowej wodoru w sposób zoptymalizowany, niepowodujący nieuzasadnionych kosztów po stronie użytkowników tego systemu magazynowania wodoru;

3) określanie mocy zatłaczania i jakości wodoru wprowadzanego do instalacji magazynowej wodoru oraz mocy odbioru wodoru z tej instalacji przez użytkowników tego systemu oraz współpracę z innymi operatorami systemu wodorowego w tym zakresie, a także przekazywanie użytkownikom tego systemu magazynowania wodoru i operatorom innych systemów wodorowych odpowiednich danych;

4) publikowanie na swoich stronach internetowych informacji o wykorzystaniu instalacji magazynowej wodoru oraz o dostępnej zdolności systemu magazynowania wodoru;

5) współpracę z innymi operatorami systemu wodorowego, operatorami systemów gazowych i operatorami systemów elektroenergetycznych lub przedsiębiorstwami energetycznymi w celu niezawodnego i efektywnego funkcjonowania sieci wodorowych lub systemu wodorowego, sieci gazowych i sieci elektroenergetycznych oraz skoordynowania rozwoju tych sieci i tego systemu.

Właścicielem połączeń krajowego systemu elektroenergetycznego albo gazowego z systemami odpowiednio elektroenergetycznymi albo gazowymi innych państw może być wyłącznie operator systemu przesyłowego albo operator systemu połączonego. Operator systemu przesyłowego oraz operator systemu połączonego są wyłącznie uprawnieni do budowy, posiadania i eksploatacji tych połączeń.

Jeżeli do realizacji zadań, o których mowa w ust. 1-3, jest niezbędne korzystanie przez operatora systemu przesyłowego, operatora systemu dystrybucyjnego, operatora systemu przesyłowego wodorowego lub operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego z sieci, instalacji lub urządzeń należących do innych operatorów systemów lub przedsiębiorstw energetycznych, udostępnienie tych sieci, instalacji lub urządzeń następuje na zasadach określonych w ustawie oraz na warunkach określonych w umowie o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii lub w umowie o świadczenie usług przesyłania wodoru lub dystrybucji wodoru.

Operator systemu elektroenergetycznego, w obszarze swojego działania, jest obowiązany zapewnić wszystkim podmiotom, w zakresie wskazanym w art. 12 i art. 13 rozporządzenia 2019/943, pierwszeństwo w świadczeniu usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej wytworzonej w instalacjach odnawialnego źródła energii oraz w wysokosprawnej kogeneracji, z zachowaniem niezawodności i bezpieczeństwa krajowego systemu elektroenergetycznego.

W celu równoważenia dostaw energii elektrycznej z zapotrzebowaniem na tę energię lub zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego może, w przypadkach, o których mowa w art. 13 ust. 3 rozporządzenia 2019/943, oraz na zasadach, wskazanych w art. 13 ust. 6 tego rozporządzenia, wydać:

1) bezpośrednio wytwórcy przyłączonemu do sieci przesyłowej lub posiadaczowi magazynu energii elektrycznej przyłączonemu do sieci przesyłowej lub

2) za pośrednictwem i w koordynacji z operatorem systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego bezpośrednio połączonego z siecią przesyłową - wytwórcy przyłączonemu do tej sieci dystrybucyjnej lub posiadaczowi magazynu energii elektrycznej przyłączonemu do sieci dystrybucyjnej

- polecenie wyłączenia jednostki wytwórczej wykorzystującej energię wiatru lub słońca lub zmniejszenia mocy wytwarzanej przez tę jednostkę wytwórczą, lub wyłączenia magazynu energii elektrycznej lub zmiany mocy pobieranej lub wprowadzanej przez ten magazyn, podlegające rekompensacie finansowej, o której mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943.

W celu zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego może, w przypadkach, o których mowa w art. 13 ust. 3 rozporządzenia 2019/943, oraz na zasadach określonych w art. 13 ust. 6 tego rozporządzenia, w koordynacji z operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego wydać:

1) bezpośrednio wytwórcy przyłączonemu do jego sieci lub posiadaczowi magazynu energii elektrycznej przyłączonemu do jego sieci lub

2) za pośrednictwem innego operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, wytwórcy przyłączonemu do sieci tego operatora lub posiadaczowi magazynu energii elektrycznej przyłączonemu do sieci tego operatora, którego sieć dystrybucyjna nie jest bezpośrednio połączona z siecią przesyłową, a sieci obu operatorów posiadają bezpośrednie połączenie

- polecenie wyłączenia jednostki wytwórczej wykorzystującej energię wiatru lub słońca, przyłączonej do sieci dystrybucyjnej, lub zmniejszenia mocy wytwarzanej przez tę jednostkę wytwórczą, lub wyłączenia magazynu energii elektrycznej lub zmiany mocy pobieranej lub wprowadzanej przez ten magazyn, podlegające rekompensacie finansowej, o której mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943.

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego wydaje wytwórcy polecenie, o którym mowa w ust. 7a, w celu:

1) równoważenia dostaw energii elektrycznej z zapotrzebowaniem na tę energię, w odniesieniu do jednostek wytwórczych wykorzystujących energię wiatru lub słońca, których moc zainstalowana mieści się w następujących przedziałach:

a) 400 kW i większej,

b) 200 kW i mniejszej niż 400 kW,

c) większej niż 50 kW i mniejszej niż 200 kW

- począwszy od jednostek wytwórczych, których moc zainstalowana mieści się w przedziale, o którym mowa w lit. a, dążąc do minimalizacji prognozowanego kosztu zmniejszenia wytwarzania mocy, wyznaczanego jako suma rekompensat finansowych, o których mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943, przy spełnieniu warunków bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej oraz technicznego ograniczenia pracy jednostek wytwórczych, oraz

2) zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej, kierując się kryterium wielkości zmniejszenia mocy wytwarzanej przez jednostki wytwórcze wykorzystujące energię wiatru lub słońca, dąży do minimalizacji tego zmniejszenia.

Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, wydając polecenie wytwórcy, o którym mowa w ust. 7b, w celu zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej, kieruje się kryterium wielkości zmniejszenia mocy wytwarzanej przez jednostki wytwórcze wykorzystujące energię wiatru lub słońca, dążąc do minimalizacji tego zmniejszenia. Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego informuje operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego o planowanym wyłączeniu jednostki wytwórczej lub zmniejszeniu mocy wytwarzanej przez jednostkę wytwórczą niezwłocznie po zidentyfikowaniu takiej potrzeby.

Do zasad wydawania poleceń wyłączenia instalacji, o której mowa w art. 7 ust. 2f, oraz do zmniejszenia mocy wytwarzanej przez tę instalację, obliczania i wypłaty rekompensaty finansowej, o której mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943, żądania wypłaty, a także jej rozliczenia przez operatora systemu elektroenergetycznego stosuje się odpowiednio przepisy ust. 7a- 7f i 7j - 7m.

Rekompensatę finansową, o której mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943:

1) oblicza i wypłaca operator systemu elektroenergetycznego, do którego sieci jest przyłączony wytwórca lub posiadacz magazynu energii elektrycznej, którego dotyczyło polecenie, o którym mowa w ust. 7a lub 7b,

2) w przypadku, o którym mowa w ust. 7a pkt 2 lub ust. 7b pkt 2, oblicza i wypłaca operator systemu elektroenergetycznego, za pośrednictwem którego jest przekazywane polecenie, o którym mowa w ust. 7a lub 7b, działając w imieniu własnym, lecz na rzecz operatora systemu elektroenergetycznego wydającego polecenie

- przy czym rekompensata finansowa, o której mowa w art. 13 ust. 7 tego rozporządzenia, jest rozliczana w ramach umowy oświadczenie usług przesyłania albo umowy oświadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, zgodnie z warunkami określonymi w instrukcji, o której mowa w art. 9g ust. 1.

Żądanie wypłaty rekompensaty finansowej, o której mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943, wraz z danymi stanowiącymi podstawę ustalenia wysokości tej rekompensaty zgłasza się operatorowi systemu elektroenergetycznego, do którego sieci jest przyłączony wytwórca lub posiadacz magazynu energii elektrycznej, w terminie i zgodnie z warunkami określonymi w instrukcji, o której mowa w art. 9g ust. 1. Roszczenie o wypłatę rekompensaty finansowej wygasa, jeżeli nie zostanie zgłoszone przed upływem 180 dni od ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, w którym zostało wykonane polecenie tego operatora skutkujące obowiązkiem wypłaty rekompensaty finansowej, o której mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943.

Operator systemu elektroenergetycznego, który wydał polecenie, o którym mowa w ust. 7a lub 7b, zwraca środki finansowe z tytułu rekompensaty finansowej, o której mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943, wypłacone przez operatora systemu elektroenergetycznego, o którym mowa w ust. 7j pkt 2.

W przypadku rekompensat finansowych, o których mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943, należnych wytwórcy lub posiadaczowi magazynu energii elektrycznej przyłączonemu do koordynowanej sieci 110 kV instrukcja, o której mowa w art. 9g ust. 1, określa kryteria i zasady ustalania, który z operatorów systemu elektroenergetycznego jest uznawany za wydającego polecenie i zobowiązanego do zapłaty rekompensaty finansowej, uwzględniając obowiązek stosowania się przez operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego do warunków współpracy z operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego w zakresie funkcjonowania koordynowanej sieci 110 kV, o którym mowa w ust. 3 pkt 12.

Operator systemu elektroenergetycznego, do którego sieci przyłączony jest wytwórca lub posiadacz magazynu energii elektrycznej, którego dotyczyło polecenie, przekazuje operatorowi systemu elektroenergetycznego, który wydał polecenie, dane umożliwiające weryfikację obliczania rekompensaty finansowej, o której mowa w art. 13 ust. 7 rozporządzenia 2019/943, w tym informacje, czy i w jakim zakresie umowa o przyłączenie jednostki wytwórczej lub magazynu energii elektrycznej zawiera postanowienia skutkujące brakiem gwarancji niezawodnych dostaw energii elektrycznej, o których mowa w art. 7 ust. 2e. Zakres oraz terminy przekazywania danych określa instrukcja, o której mowa w art. 9g ust. 1.

Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego w terminie 14 dni od dnia zawarcia lub zmiany umowy oświadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej z wytwórcą lub posiadaczem magazynu energii elektrycznej przekazuje operatorowi systemu przesyłowego elektroenergetycznego dane dotyczące przyłączonych do jego sieci jednostek wytwórczych lub magazynów energii elektrycznej, niezbędne do wydawania i wykonywania poleceń, o których mowa w ust. 7a, w tym informacje, czy i w jakim zakresie umowa o przyłączenie jednostki wytwórczej lub magazynu energii elektrycznej zawiera postanowienia skutkujące brakiem gwarancji niezawodnych dostaw energii elektrycznej, o których mowa w art. 7 ust. 2e.

Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, którego sieć dystrybucyjna nie posiada bezpośrednich połączeń z siecią przesyłową, w terminie 14 dni od dnia zawarcia lub zmiany umowy oświadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej z wytwórcą lub posiadaczem magazynu energii elektrycznej, przekazuje operatorowi systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, którego sieć posiada bezpośrednie połączenie z siecią przesyłową, dane dotyczące przyłączonych do jego sieci jednostek wytwórczych oraz magazynów energii elektrycznej, niezbędne do wydawania i wykonywania poleceń, o których mowa w ust. 7a lub 7b, w tym informacje, czy i w jakim zakresie umowa o przyłączenie jednostki wytwórczej lub magazynu energii elektrycznej zawiera postanowienia skutkujące brakiem gwarancji niezawodnych dostaw energii elektrycznej, o których mowa w art. 7 ust. 2e.

Operator systemu elektroenergetycznego przekazuje Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki sprawozdanie, o którym mowa w art. 13 ust. 4 rozporządzenia 2019/943, w terminie do dnia 1 marca każdego roku.

Operator systemu przesyłowego, odpowiednio do zakresu działania, do dnia 31 marca każdego roku, przekazuje ministrowi właściwemu do spraw energii informacje za poprzedni rok kalendarzowy o realizacji zadań w zakresie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego oraz ministrowi właściwemu do spraw gospodarki surowcami energetycznymi informacje za poprzedni rok kalendarzowy o realizacji zadań w zakresie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu gazowego, w szczególności dotyczące:

Użytkownicy systemu elektroenergetycznego, w szczególności operatorzy systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych, przedsiębiorstwa energetyczne i odbiorcy końcowi są obowiązani przekazywać operatorowi systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego, na jego wniosek, dane niezbędne do sporządzenia informacji, o których mowa w ust. 9a, oraz do sporządzenia oceny wystarczalności zasobów na poziomie krajowym, o której mowa w art. 15i ust. 1, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych lub innych informacji prawnie chronionych.

Operator systemu przesyłowego wodorowego lub operator systemu połączonego wodorowego w zakresie systemu przesyłowego wodorowego, odpowiednio do zakresu działania, przekazują ministrowi właściwemu do spraw gospodarki surowcami energetycznymi oraz ministrowi właściwemu do spraw klimatu, do dnia 31 marca każdego roku, informacje za poprzedni rok kalendarzowy o realizacji zadań w zakresie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu wodorowego, w szczególności dotyczące:

1) zdolności przesyłowych sieci przesyłowej wodorowej oraz mocy źródeł przyłączonych do tej sieci;

2) jakości i poziomu utrzymania sieci przesyłowej wodorowej;

3) sporządzania planów w zakresie określonym w pkt 1 i 2.

Operator systemu przesyłowego wodorowego oraz operator systemu połączonego wodorowego pozostają pod względem formy prawnej i organizacyjnej oraz podejmowania decyzji niezależni od wykonywania innych działalności niezwiązanych z przesyłaniem wodoru lub dystrybucją wodoru, lub magazynowaniem paliw gazowych, lub magazynowaniem wodoru, lub skraplaniem gazu ziemnego, lub regazyfikacją skroplonego gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego.

Operator systemu przesyłowego wodorowego oraz operator systemu połączonego wodorowego pozostają pod względem formy organizacyjnej oraz podejmowania decyzji niezależni od wykonywania innych działalności niezwiązanych z przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych.

W celu zapewnienia niezależności operatora systemu przesyłowego, operatora systemu połączonego, operatora systemu przesyłowego wodorowego oraz operatora systemu połączonego wodorowego ta sama osoba lub ten sam podmiot nie mogą:

Operator systemu dystrybucyjnego oraz operator systemu dystrybucyjnego wodorowego będący w strukturze przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo pozostają pod względem formy prawnej i organizacyjnej oraz podejmowania decyzji niezależni od innych działalności niezwiązanych z dystrybucją paliw gazowych, energii elektrycznej lub wodoru.

Właściciele sieci dystrybucyjnych gazowych, operatorzy systemu dystrybucyjnego gazowego lub operatorzy systemu dystrybucyjnego wodorowego, mając na względzie racjonalne wykorzystanie posiadanych środków trwałych, jeżeli warunki techniczne i wymagania bezpieczeństwa na to pozwalają, mogą je udostępniać operatorom systemu dystrybucyjnego wodorowego w ramach tej samej grupy przedsiębiorstw zintegrowanych pionowo, na podstawie umowy dzierżawy lub umowy najmu.

Udostępnianie, o którym mowa w ust. 1da, nie może wywoływać subsydiowania skrośnego pomiędzy operatorami wymienionymi w ust. 1da.

W celu zapewnienia niezależności operatora systemu dystrybucyjnego oraz operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego należy spełnić łącznie następujące kryteria niezależności:

Operator systemu magazynowania lub operator systemu magazynowania wodoru będący w strukturze przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo pozostają pod względem formy prawnej i organizacyjnej oraz podejmowania decyzji niezależni od innych działalności niezwiązanych z magazynowaniem paliw gazowych, magazynowaniem wodoru, przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych, przesyłaniem wodoru, dystrybucją wodoru, skraplaniem gazu ziemnego lub regazyfikacją skroplonego gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego.

W celu zapewnienia niezależności operatora systemu magazynowania oraz operatora systemu magazynowania wodoru należy spełnić łącznie następujące kryteria niezależności:

Operator systemu przesyłowego gazowego, operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu połączonego gazowego, operator systemu połączonego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego gazowego, operator systemu dystrybucyjnego wodorowego, operator systemu magazynowania, operator systemu magazynowania wodoru oraz operator systemu skraplania gazu ziemnego mogą wytwarzać energię elektryczną na własne potrzeby lub wytwarzać ciepło w ramach odzyskiwania energii odpadowej z procesów przesyłania, dystrybucji, magazynowania paliw gazowych, przesyłania wodoru, dystrybucji wodoru, magazynowania wodoru, skraplania gazu ziemnego lub regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego, w tym również wykonywać działalność mającą na celu poprawę efektywności energetycznej realizowanych procesów technologicznych.

Operator systemu przesyłowego gazowego, operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu połączonego gazowego, operator systemu połączonego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego gazowego, operator systemu dystrybucyjnego wodorowego, operator systemu magazynowania oraz operator systemu magazynowania wodoru mogą świadczyć usługi polegające na przystosowywaniu paliwa gazowego lub wodoru do standardów jakościowych lub warunków technicznych obowiązujących w systemie przesyłowym gazowym, systemie przesyłowym wodorowym, systemie dystrybucyjnym gazowym lub systemie dystrybucyjnym wodorowym, a także usługi transportu paliw gazowych lub wodoru środkami transportu innymi niż sieci gazowe lub sieci wodorowe.

Operator systemu przesyłowego gazowego może, na dodatkowe zlecenie odbiorcy, świadczyć usługi sprężania paliwa gazowego.

Przepisów ust. 1d-1e i 2-6 nie stosuje się do operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, który wchodzi w skład przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo z operatorem systemu dystrybucyjnego gazowego obsługującego łącznie mniej niż sto tysięcy odbiorców przyłączonych do systemu dystrybucyjnego gazowego oraz systemu dystrybucyjnego wodorowego wchodzących w skład tego przedsiębiorstwa, jeżeli w terminie do dnia 5 sierpnia 2024 r. wobec tego przedsiębiorstwa nie stosowano przepisów ust. 1d, 1e i 1h-6 ze względu na spełnianie przez to przedsiębiorstwo przesłanki, o której mowa w ust. 7 pkt 3 lub 4.

Operator systemu elektroenergetycznego przekazuje Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki wniosek, o którym mowa w ust. 3, w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania, wraz z potwierdzeniem danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w instalacji odnawialnego źródła energii, określonych na podstawie wskazań urządzeń pomiarowo-rozliczeniowych. Urządzenia pomiarowo-rozliczeniowe zapewnia wytwarzający tę energię.

Operator systemu przesyłowego, operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego, operator systemu dystrybucyjnego wodorowego, operator systemu magazynowania, operator systemu magazynowania wodoru i operator systemu skraplania gazu ziemnego informują użytkowników systemu lub użytkowników systemu wodorowego, w formie pisemnej lub za pomocą innego środka komunikowania przyjętego przez operatora tego systemu, o publicznym dostępie do projektu instrukcji lub jej zmian oraz o możliwości zgłaszania uwag, określając miejsce i termin ich zgłaszania, nie krótszy niż miesiąc od dnia udostępnienia projektu instrukcji lub jej zmian.

Instrukcja opracowywana dla instalacji magazynowej określa szczegółowe warunki korzystania z tej instalacji przez użytkowników systemu oraz warunki i sposób prowadzenia ruchu i eksploatacji oraz planowania rozbudowy tej instalacji, w szczególności dotyczące:
1) procedury zawierania umów o świadczenie usług magazynowania;
2) procedury udostępniania i przydzielania zdolności magazynowych;
3) sposobu zarządzania ograniczeniami systemu gazowego;
4) kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania tej instalacji;
5) sposobu postępowania w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa zaopatrzenia w paliwa gazowe;
6) procedur postępowania w przypadku awarii;
7) współpracy pomiędzy operatorem systemu magazynowania a operatorami innych systemów gazowych;
8) przekazywania informacji pomiędzy operatorami systemów oraz pomiędzy operatorem systemu magazynowania a odbiorcami;
9) parametrów jakościowych paliw gazowych oraz standardów jakościowych obsługi użytkowników systemu gazowego;
10) charakterystyki usług dla zatłaczania paliw gazowych do instalacji magazynowych lub grup tych instalacji;
11) charakterystyki usług dla odbioru paliw gazowych z instalacji magazynowych lub grup tych instalacji.

Instrukcje opracowywane dla instalacji skroplonego gazu ziemnego określają szczegółowe warunki korzystania z tych instalacji przez użytkowników systemu skraplania gazu ziemnego oraz warunki i sposób prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju tych instalacji, w szczególności dotyczące:
1) procedur zawierania umowy o świadczenie usług skraplania gazu ziemnego lub regazyfikacji;
2) mechanizmów udostępniania i alokacji zdolności instalacji skroplonego gazu ziemnego;
3) zasad dostarczania, odbioru i składowania ładunków skroplonego gazu ziemnego;
4) zasad świadczenia usług załadunku lub przeładunku skroplonego gazu ziemnego z wykorzystaniem terminalu;
5) zasad wyznaczania długości okresów, w których ładunki określonej wielkości będą podlegały skraplaniu lub regazyfikacji;
6) zarządzania ograniczeniami systemowymi;
7) postępowania w przypadku awarii;
8) kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania instalacji skroplonego gazu ziemnego;
9) współpracy operatora systemu skraplania gazu ziemnego z operatorami innych systemów gazowych;
10) przekazywania informacji między operatorami systemów oraz między operatorem systemu skraplania gazu ziemnego a użytkownikami tego systemu;
11) parametrów jakościowych paliw gazowych i standardów jakościowych obsługi użytkowników tego systemu.

Instrukcje opracowywane dla sieci wodorowych określają szczegółowe warunki korzystania z tych sieci przez użytkowników systemu wodorowego oraz warunki i sposób prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania tych sieci, w szczególności dotyczące:

1) przyłączania sieci dystrybucyjnych wodorowych, urządzeń odbiorców końcowych i połączeń międzysystemowych,

2) wymagań technicznych dla urządzeń, instalacji i sieci wodorowej wraz z niezbędną infrastrukturą pomocniczą,

3) kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania systemu wodorowego,

4) współpracy pomiędzy operatorami systemów wodorowych,

5) przekazywania informacji pomiędzy przedsiębiorstwami energetycznymi oraz pomiędzy przedsiębiorstwami energetycznymi a odbiorcami,

6) procedury zmiany sprzedawcy oraz zgłaszania i przyjmowania przez operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego do realizacji umów sprzedaży wodoru lub umów kompleksowych wodorowych

– z uwzględnieniem przepisów o ochronie danych osobowych.

Instrukcja opracowywana dla instalacji magazynowej wodoru określa szczegółowe warunki korzystania z tej instalacji przez użytkowników systemu magazynowania wodoru oraz warunki i sposób prowadzenia ruchu i eksploatacji oraz planowania rozbudowy tej instalacji, w szczególności dotyczące:

1) procedury zawierania umów o świadczenie usług magazynowania wodoru,

2) procedury udostępniania i przydzielania zdolności magazynowych,

3) sposobu zarządzania ograniczeniami systemu wodorowego,

4) kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania tej instalacji,

5) procedur postępowania w przypadku awarii,

6) współpracy pomiędzy operatorem systemu magazynowania wodoru a operatorami innych systemów wodorowych,

7) przekazywania informacji pomiędzy operatorami systemów wodorowych oraz pomiędzy operatorem systemu magazynowania wodoru a odbiorcami

– z uwzględnieniem przepisów o ochronie danych osobowych.

Instrukcja opracowywana przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego zawiera także:

1) katalog usług systemowych niedotyczących częstotliwości zamawianych przez tego operatora, który może zawierać wykaz standardowych produktów rynkowych dla tych usług;

2) wymagania techniczne świadczenia usług systemowych niedotyczących częstotliwości;

3) zasady i tryb nabywania usług systemowych niedotyczących częstotliwości;

4) zasady koordynacji korzystania przez operatorów systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych z usług systemowych niedotyczących częstotliwości oraz z usług elastyczności mających wpływ na pracę sieci przesyłowej elektroenergetycznej lub koordynowanej sieci 110 kV.

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego pozyskuje usługi systemowe niedotyczące częstotliwości, o których mowa w ust. 4a, na podstawie przejrzystych i niedyskryminacyjnych procedur rynkowych.

Operator systemu magazynowania wodoru, który jest przyłączony do sieci przesyłowej wodorowej, uwzględnia w instrukcji ruchu i eksploatacji instalacji magazynowej wodoru wymagania określone w opracowanej przez operatora systemu przesyłowego wodorowego instrukcji ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej wodorowej.

Instrukcja opracowywana przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego zawiera wyodrębnioną część dotyczącą szczegółowego sposobu funkcjonowania centralnego systemu informacji rynku energii oraz współpracy operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego, działającego jako operator informacji rynku energii, z użytkownikami systemu elektroenergetycznego i innymi podmiotami zobowiązanymi lub uprawionymi do korzystania z centralnego systemu informacji rynku energii, w szczególności określającą:
1) szczegółowy sposób:
a) udostępniania informacji rynku energii uprawnionym użytkownikom systemu elektroenergetycznego i innym podmiotom,
b) dostępu do centralnego systemu informacji rynku energii,
c) przekazywania informacji do centralnego systemu informacji rynku energii i ich korygowania oraz sposób postępowania w przypadku niezachowania tego sposobu przekazywania lub korygowania informacji;
2) standardy wymiany informacji centralnego systemu informacji rynku energii i tryb ich aktualizacji;
3) procedury przyłączania systemów informacyjnych użytkowników systemu elektroenergetycznego do centralnego systemu informacji rynku energii;
4) wymagania techniczne, w tym w zakresie oprogramowania, jakie spełniają systemy informacyjne współpracujące z centralnym systemem informacji rynku energii;
5) procedury awaryjne stosowane w przypadku awarii centralnego systemu informacji rynku energii;

5a) zakres oraz sposób przekazania informacji rynku energii niezbędnych do uruchomienia i funkcjonowania centralnego systemu informacji rynku energii;
6) wzór umowy, o którym mowa w art. 11zg ust. 2.

Instrukcja opracowywana przez operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego zawiera także:

1) specyfikację usług systemowych niedotyczących częstotliwości oraz usług elastyczności zamawianych przez tego operatora oraz może zawierać wykaz znormalizowanych produktów rynkowych na potrzeby takich usług;

2) wymagania techniczne świadczenia usług systemowych niedotyczących częstotliwości oraz usług elastyczności;

3) zasady i tryb nabywania usług systemowych niedotyczących częstotliwości oraz usług elastyczności.

Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego pozyskuje usługi, o których mowa w ust. 5e, na podstawie przejrzystych i niedyskryminacyjnych procedur rynkowych.

Instrukcja opracowywana przez operatora systemu przesyłowego zawiera także wyodrębnioną część dotyczącą bilansowania systemu i zarządzania ograniczeniami systemowymi, określającą:

1) warunki, jakie muszą być spełnione w zakresie bilansowania systemu i zarządzania ograniczeniami systemowymi,

2) procedury:

a) zgłaszania i przyjmowania przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego do realizacji umów sprzedaży oraz programów dostarczania i odbioru energii elektrycznej,

b) zgłaszania do operatora systemu przesyłowego gazowego umów oświadczenie usług przesyłania paliw gazowych,

c) bilansowania systemu, w tym sposób rozliczania kosztów jego bilansowania,

d) zarządzania ograniczeniami systemowymi, w tym sposób rozliczania kosztów tych ograniczeń,

e) awaryjne,

3) sposób postępowania w stanach zagrożenia bezpieczeństwa zaopatrzenia w paliwa gazowe lub energię elektryczną,

4) procedury i zakres wymiany informacji niezbędnych do bilansowania systemu i zarządzania ograniczeniami systemowymi,

5) kryteria dysponowania mocą jednostek wytwórczych energii elektrycznej, uwzględniające, w przypadku elektrowni jądrowych, wymagania w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej określone przepisami ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe, oraz kryteria zarządzania połączeniami systemów gazowych albo systemów elektroenergetycznych,

6) sposób przekazywania użytkownikom systemu informacji o warunkach świadczenia usług przesyłania energii elektrycznej oraz pracy krajowego systemu elektroenergetycznego,

7) wymagania dla systemów, o których mowa w art. 47 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych

- w zakresie nieprzypisanym warunkom dotyczącym bilansowania, o których mowa w art. 18 rozporządzenia 2017/2195, oraz zasadom, o których mowa w art. 39 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2196 z dnia 24 listopada 2017 r. ustanawiającego kodeks sieci dotyczący stanu zagrożenia i stanu odbudowy systemów elektroenergetycznych (Dz. Urz. UE L 312 z 28.11.2017, str. 54).

Operator systemu elektroenergetycznego określa w instrukcji wymagania techniczne uczestnictwa odpowiedzi odbioru oraz uczestnictwa przez agregację w obrocie energią elektryczną, rynku bilansującym oraz świadczeniu usług systemowych. Wymagania te opracowuje się na podstawie charakterystyki technicznej odpowiednich procesów oraz technicznych zdolności odbiorców do działania w charakterze odpowiedzi odbioru.

Rozliczeń wynikających z niezbilansowania energii elektrycznej pobranej, wprowadzonej lub pobranej i wprowadzonej, w tym będącej przedmiotem partnerskiego handlu energią z odnawialnych źródeł energii, dokonuje jeden podmiot odpowiedzialny za bilansowanie.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może, w decyzji, o której mowa w ust. 7 i 8, zatwierdzić instrukcję, jeżeli nie są spełnione kryteria określone odpowiednio w ust. 4b i 5f w odniesieniu do jednej usługi systemowej niedotyczącej częstotliwości lub usługi elastyczności albo większej liczby usług systemowych niedotyczących częstotliwości lub usług elastyczności, w przypadku gdy świadczenie danej usługi w warunkach rynkowych nie jest efektywne ekonomicznie.

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego nabywa usługi systemowe niedotyczące częstotliwości od dostawców tych usług przyłączonych do sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej.

Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, którego system nie został uznany za zamknięty system dystrybucyjny, nabywa usługi systemowe niedotyczące częstotliwości od dostawców tych usług przyłączonych do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w zakresie, w jakim jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa jej pracy oraz spełnienia parametrów jakościowych energii elektrycznej w tej sieci.

Wykorzystywanie w pełni zintegrowanych elementów sieci do zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej elektroenergetycznej lub spełnienia parametrów jakościowych energii elektrycznej w tych sieciach nie stanowi świadczenia ani zakupu usług systemowych.

Przepisów ust. 8, 8c i 8d nie stosuje się do instrukcji opracowanej przez:
1) przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 9d ust. 7;
2) operatora systemu skraplania gazu ziemnego, który jest operatorem na instalacjach skroplonego gazu ziemnego o łącznej zdolności regazyfikacji lub skraplania nie wyższej niż 150 mln m3 rocznie, co odpowiada 1 650 GWh rocznie.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, w drodze decyzji, zatwierdza instrukcję, jeżeli:

1) spełnia ona wymagania określone w ustawie, jest zgodna z przepisami odrębnymi, równoważy interesy użytkowników systemu oraz nie stanowi zagrożenia dla rozwoju konkurencji na rynku energii elektrycznej lub gazu ziemnego;

2) warunki, na jakich są przyłączane urządzenia wytwórcze i magazyny energii elektrycznej, w zakresie, w jakim przewiduje uprawnienie przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej do ograniczania gwarantowanej mocy przyłączeniowej lub przyłączenia z zastrzeżeniem ograniczeń operacyjnych, skutkujących brakiem gwarancji niezawodnych dostaw energii elektrycznej, w celu równoważenia dostaw energii elektrycznej z zapotrzebowaniem na tę energię lub zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej, są wprowadzone na podstawie przejrzystych i niedyskryminacyjnych procedur i nie tworzą nieuzasadnionych przeszkód utrudniających wejście na rynek.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może wezwać operatora systemu przesyłowego, operatora systemu dystrybucyjnego, operatora systemu magazynowania lub operatora systemu skraplania gazu ziemnego do zmiany stosowanej przez nich instrukcji, jeżeli instrukcja ta nie odpowiada wymaganiom określonym w ust. 8d. W wezwaniu określa się zakres zmian oraz wyznacza się odpowiedni termin na ich wprowadzenie. W przypadku nieprzedłożenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki w wyznaczonym terminie zmienionej instrukcji do zatwierdzenia, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może, w drodze decyzji, z urzędu zmienić instrukcję właściwego operatora w określonym w wezwaniu zakresie.

Operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego wodorowego i operator systemu magazynowania wodoru zamieszczają na swoich stronach internetowych instrukcje, o których mowa w ust. 3c i 3d.

Operator systemu przesyłowego, operator systemu dystrybucyjnego, operator systemu magazynowania, operator systemu skraplania gazu ziemnego, operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego wodorowego oraz operator systemu magazynowania wodoru zamieszczają na swoich stronach internetowych teksty ujednolicone obowiązujących instrukcji oraz udostępniają je do publicznego wglądu w swoich siedzibach.

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego utrzymuje zdolność do samodzielnego prowadzenia ruchu sieciowego i zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej, również w przypadku niewykonania przez osoby trzecie obowiązków wynikających z przepisów art. 35-47 rozporządzenia 2019/943. Obowiązek ten operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego realizuje przez rozwój i utrzymywanie narzędzi umożliwiających realizację zadań tego operatora w sytuacjach awaryjnych oraz przez weryfikację i ocenę działań osób trzecich dotyczących krajowego systemu elektroenergetycznego podejmowanych na podstawie przepisów, o których mowa w zdaniu pierwszym.

Operator systemu połączonego jest obowiązany do opracowania instrukcji ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej oraz instrukcji ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej lub instrukcji ruchu i eksploatacji instalacji magazynowej, lub instrukcji ruchu i eksploatacji instalacji skroplonego gazu ziemnego. Przepisy ust. 2-3b, 4-5aa, 5ab-9 i 10 stosuje się odpowiednio.

Operator systemu połączonego wodorowego jest obowiązany do opracowania odpowiednio instrukcji ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej wodorowej oraz instrukcji ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instrukcji ruchu i eksploatacji instalacji magazynowej wodoru. Przepisy ust. 2, 3c, 3d, 5aaa, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

Użytkownicy systemu, w tym odbiorcy, których urządzenia, instalacje lub sieci są przyłączone do sieci operatora systemu gazowego lub systemu elektroenergetycznego, lub korzystający z usług świadczonych przez tego operatora, są obowiązani stosować się do warunków i wymagań oraz procedur postępowania i wymiany informacji określonych w instrukcjach, a także w metodach, warunkach, wymogach i zasadach przyjętych na podstawie rozporządzenia 2019/943 lub aktów prawnych wydanych na podstawie art. 59-61 tego rozporządzenia lub metodach, warunkach, wymogach i zasadach przyjętych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1775/2005 (Dz. Urz. UE L 211 z 14.08.2009, str. 36, z późn. zm.) lub rozporządzeń wydanych na podstawie art. 6 lub art. 23 tego rozporządzenia. Instrukcja oraz metody, warunki, wymogi i zasady, o których mowa w zdaniu pierwszym, stanowią część umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii elektrycznej lub umowy o świadczenie usług magazynowania paliw gazowych lub skraplania gazu ziemnego albo umowy kompleksowej.

Użytkownicy systemu wodorowego, w tym odbiorcy, których urządzenia, instalacje lub sieci są przyłączone do sieci wodorowej operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, lub korzystający z usług świadczonych przez tych operatorów, są obowiązani stosować się do warunków i wymagań oraz procedur postępowania i wymiany informacji określonych w instrukcjach.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek właściciela sieci przesyłowej wodorowej, sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru, wyznacza, w drodze decyzji, na czas określony, operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego oraz określa obszar, sieci lub instalacje, na których będzie wykonywana działalność gospodarcza, z uwzględnieniem ust. 1d i 2¹.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wyznacza operatora systemu połączonego wodorowego, w przypadku gdy wnioskodawca będący właścicielem sieci przesyłowej wodorowej i sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru albo sieci dystrybucyjnej wodorowej i instalacji magazynowej wodoru wystąpi o to we wniosku, o którym mowa w ust. 1c.

Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza się jednego operatora systemu przesyłowego wodorowego albo jednego operatora systemu połączonego wodorowego w zakresie systemu przesyłowego wodorowego.

Operatorem systemu przesyłowego wodorowego może być właściciel sieci przesyłowej wodorowej, jeżeli zostały spełnione wymagania w zakresie określonym w ust. 7a.

Operatorem systemu dystrybucyjnego wodorowego może być:

1) właściciel sieci dystrybucyjnej wodorowej, jeżeli zostały spełnione wymagania w zakresie określonym w ust. 7a;

2) przedsiębiorstwo energetyczne spełniające wymagania w zakresie określonym w ust. 7a, z którym właściciela sieci dystrybucyjnej wodorowej łączy umowa powierzająca temu przedsiębiorstwu pełnienie obowiązków operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego z wykorzystaniem tej sieci.

Operatorem systemu magazynowania wodoru może być:

1) właściciel instalacji magazynowej wodoru posiadający koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem tej instalacji;

2) przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie magazynowania wodoru, z którym właściciela instalacji magazynowej wodoru łączy umowa powierzająca temu przedsiębiorstwu pełnienie obowiązków operatora systemu magazynowania wodoru z wykorzystaniem tej instalacji.

Operatorem systemu połączonego wodorowego może być:

1) właściciel sieci przesyłowej wodorowej lub sieci dystrybucyjnej wodorowej, jeżeli zostały spełnione wymagania w zakresie określonym w ust. 7a;

2) właściciel instalacji magazynowej wodoru posiadający koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem tej instalacji.

Operator systemu przesyłowego gazowego albo operator systemu połączonego gazowego wyznaczony na sieci przesyłowej gazowej wchodzącej w skład systemu przesyłowego, który w dniu 3 września 2009 r. należał do przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, ma prawo do wyłącznego korzystania z majątku właściciela tej sieci niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych.

Decyzja, o której mowa w ust. 3e, może zostać zmieniona przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na wniosek operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego w przypadkach uzasadnionych potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania systemu przesyłowego gazowego albo możliwości korzystania z tego systemu, a także ze względu na wynikającą z przepisów prawa zmianę obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego lub zasad lub sposobów ich wykonywania, które wpływają na realizację przez operatora systemu przesyłowego albo operatora systemu połączonego gazowego praw lub obowiązków określonych tą decyzją. Przepis art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się.

Umowa, o której mowa w ust. 3 pkt 2, ust. 32 pkt 2 i ust. 33 pkt 2, określa w szczególności:

Właściciel, o którym mowa w ust. 1c, występuje z wnioskiem do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wyznaczenie:

1) operatora systemu przesyłowego wodorowego albo operatora systemu połączonego wodorowego w terminie 30 dni od dnia uzyskania przez przedsiębiorstwo energetyczne certyfikatu niezależności, o którym mowa w art. 9h1 ust. 1, albo od dnia upływu terminów, o których mowa w art. 9h1 ust. 6;

2) operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operatora systemu magazynowania wodoru w terminie 6 miesięcy od dnia:

a) upływu terminu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia do organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru na zgłoszenie sprzeciwu tego organu lub

b) wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru, lub

c) każdorazowego przeniesienia własności sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, wyznaczając operatora zgodnie z ust. 1c, bierze pod uwagę:

1) jego efektywność ekonomiczną;

2) bezpieczeństwo dostarczania wodoru;

3) spełnianie przez tego operatora warunków i kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d ust. 13-2;

4) wnioskowany okres obowiązywania wyznaczenia.

Wniosek, o którym mowa w ust. 1c, zawiera w szczególności:

1) oznaczenie wnioskodawcy, jego siedziby, siedziby oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub miejsca zamieszkania oraz ich adres, a także imiona i nazwiska pełnomocników ustanowionych do dokonywania czynności prawnych w imieniu tego wnioskodawcy;

2) określenie przedmiotu oraz zakresu działalności, którą ma wykonywać wyznaczony operator;

3) informacje o dotychczasowej działalności wnioskodawcy, w tym sprawozdania finansowe z ostatnich 3 lat, jeżeli podmiot wykonuje działalność gospodarczą;

4) określenie okresu, na jaki ten operator ma być wyznaczony, wraz ze wskazaniem daty wyznaczenia;

5) określenie środków ekonomicznych lub technicznych, jakimi dysponuje podmiot ubiegający się o wyznaczenie, w celu zapewnienia prawidłowego wykonywania działalności objętej wnioskiem;

6) numer w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przedsiębiorca taki numer posiada, lub numer równoważnego rejestru państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Turcji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);

7) określenie obszaru, sieci lub instalacji, na których będzie wykonywana działalność objęta wnioskiem.

W przypadku gdy wniosek, o którym mowa w ust. 1c, nie zawiera wszystkich wymaganych ustawą informacji lub dokumentów, poświadczających, że wnioskodawca spełnia warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania określonej działalności gospodarczej, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki niezwłocznie wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie nie krótszym niż 21 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wniosek, o którym mowa w ust. 1c, nieuzupełniony w wyznaczonym terminie w sposób spełniający wszystkie wymagane ustawą warunki pozostawia się bez rozpoznania.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wyznacza operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego na okres nie krótszy niż 10 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że właściciel, o którym mowa w ust. 1c, wnioskuje o wyznaczenie na okres krótszy.

Wyznaczenie operatora zgodnie z ust. 1c obejmuje:

1) oznaczenie podmiotu, jego siedziby lub miejsca zamieszkania oraz ich adres;

2) przedmiot oraz zakres wykonywanej działalności objętej wyznaczeniem;

3) planowaną datę rozpoczęcia wykonywania działalności objętej wyznaczeniem oraz warunki wykonywania tej działalności;

4) określenie okresu wyznaczenia;

5) szczególne warunki wykonywania działalności objętej wyznaczeniem, mające na celu właściwą obsługę odbiorców, w zakresie:

a) zapewnienia zdolności do dostarczania wodoru w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu parametrów jakościowych wodoru określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 8a,

b) powiadamiania Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o niepodjęciu, zaprzestaniu lub ograniczeniu wykonywania działalności objętej wyznaczeniem, w okresie obowiązywania tego wyznaczenia;

6) zabezpieczenie ochrony środowiska w trakcie oraz po zaprzestaniu wykonywania działalności objętej wyznaczeniem;

7) numer w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przedsiębiorca taki numer posiada, lub numer równoważnego rejestru państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Turcji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP).

Wyznaczenie operatora zgodnie z ust. 1c określa również warunki zaprzestania wykonywania działalności przedsiębiorstwa energetycznego po wygaśnięciu lub cofnięciu tego wyznaczenia.

W przypadku zmiany danych, o których mowa w ust. 7f pkt 1 i 7, przedsiębiorstwo energetyczne jest obowiązane złożyć wniosek o zmianę wyznaczenia operatora w terminie 7 dni od dnia zaistnienia tych zmian.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki odmawia wyznaczenia operatorem systemu przesyłowego wodorowego, operatorem systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatorem systemu magazynowania wodoru lub operatorem systemu połączonego wodorowego przedsiębiorstwo energetyczne określone we wniosku, o którym mowa w ust. 1c, jeżeli odpowiednio:

1) przedsiębiorstwo to nie dysponuje odpowiednimi środkami ekonomicznymi lub technicznymi;

2) przedsiębiorstwo to nie gwarantuje skutecznego zarządzania siecią lub systemem wodorowym;

3) przedsiębiorstwo to nie spełnia warunków i kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d ust. 13-2, z zastrzeżeniem art. 9d ust. 7a;

4) nie został spełniony warunek, o którym mowa w art. 9k ust. 2 albo 3;

5) przedsiębiorstwo to nie ma siedziby na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Turcji;

6) przedsiębiorstwo to nie zapewnia zatrudnienia osób o właściwych kwalifikacjach zawodowych, o których mowa w art. 54 ust. 1;

7) przedsiębiorstwu temu w okresie ostatnich 3 lat cofnięto koncesję na działalność określoną ustawą z przyczyn wymienionych w art. 41 ust. 3 lub cofnięto wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, lub przedsiębiorstwo to w okresie ostatnich 3 lat wykreślono z rejestru działalności regulowanej z powodu wydania decyzji o zakazie wykonywania przez wnioskodawcę działalności objętej wpisem, ze względu na:

a) złożenie oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych prawem do wykonywania tej działalności niezgodnego ze stanem faktycznym lub

b) nieusunięcie naruszeń warunków wymaganych prawem do wykonywania tej działalności w wyznaczonym przez organ terminie, lub

c) rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do wykonywania tej działalności;

8) przedsiębiorstwo to nie jest zarejestrowane jako podatnik podatku od towarów i usług;

9) inny podmiot sprawujący nad przedsiębiorstwem kontrolę albo współkontrolę lub posiadający wobec niego znaczący wpływ w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 34, 35 i pkt 36 lit. a, b, e i f ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości został w okresie ostatnich 3 lat prawomocnie skazany za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe mające związek z wykonywaną działalnością gospodarczą określoną ustawą;

10) przedsiębiorstwo to zalega z zapłatą podatków stanowiących dochód budżetu państwa, z wyjątkiem przypadków, gdy uzyskało ono przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległości podatkowych albo podatku lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu podatkowego;

11) przedsiębiorstwo to, osoby odpowiedzialne za zarządzanie nim, osoby uprawnione do jego reprezentowania lub członkowie jego rady nadzorczej zostali skazani prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe mające związek z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, informuje Komisję Europejską o przyczynach odmowy wyznaczenia przedsiębiorstwa energetycznego operatorem na podstawie ust. 8a.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może zmienić warunki wyznaczenia operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, w szczególności w przypadku konieczności dostosowania tych warunków do obowiązującego stanu prawnego lub w celu zapobieżenia praktykom godzącym w interesy odbiorców lub zagrażającym rozwojowi konkurencji.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki cofa wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego w przypadku:

1) gdy przedsiębiorstwo energetyczne, mimo wezwania Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, nie podjęło w wyznaczonym terminie działalności objętej tym wyznaczeniem albo trwale zaprzestało wykonywania tej działalności lub

2) zmiany, w zakresie określonym w ustawie, warunków wykonywanej działalności objętej tym wyznaczeniem, lub

3) wystąpienia co najmniej jednej z okoliczności, o których mowa w ust. 8a.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki cofa wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego albo zmienia to wyznaczenie przez, w szczególności zmianę siedziby lub adresu przedsiębiorstwa energetycznego, nazwy tego przedsiębiorstwa, zakresu lub rodzaju działalności objętej wyznaczeniem lub okresu wyznaczenia, w przypadku gdy przedsiębiorstwo energetyczne:

1) rażąco narusza warunki określone w tym wyznaczeniu lub inne warunki wykonywania działalności objętej tym wyznaczeniem określone przepisami prawa;

2) w wyznaczonym terminie nie usunęło stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w tym wyznaczeniu lub z przepisami regulującymi działalność objętą tym wyznaczeniem.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może cofnąć wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego albo zmienić to wyznaczenie w przypadku:

1) zagrożenia obronności lub bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli;

2) gdy wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji podmiotu na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (Dz. U. z 2024 r. poz. 1459), jeżeli jest to w interesie publicznym;

3) ogłoszenia upadłości tego operatora;

4) podziału tego operatora lub jego łączenia z innymi podmiotami;

5) niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 7h;

6) wydania przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wobec tego operatora prawomocnej decyzji o stosowaniu praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;

7) stwierdzenia, że ten operator nie daje rękojmi prawidłowego wykonywania działalności objętej wyznaczeniem.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Regulacji Energetyki aktualne wykazy:

1) podmiotów, które złożyły wnioski o wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, zmianę lub cofnięcie tego wyznaczenia;

2) przedsiębiorstw energetycznych, którym w okresie ostatnich 3 lat zostało cofnięte wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, wraz z podaniem podstawy i daty wydania decyzji o cofnięciu tego wyznaczenia;

3) podmiotów, wobec których toczyło się postępowanie w sprawie wyznaczenia operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, które zostało następnie umorzone lub zakończyło się odmową wyznaczenia lub pozostawieniem wniosku bez rozpoznania, wraz z podaniem podstawy i daty wydania rozstrzygnięcia;

4) podmiotów, którym wygasło wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, wraz z podaniem podstawy i daty wygaśnięcia tego wyznaczenia.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki z urzędu wyznacza, w drodze decyzji, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operatora systemu magazynowania wodoru, w przypadku gdy odmówił wyznaczenia operatora, który wykonywałby działalność, korzystając z sieci lub instalacji określonych we wniosku, o którym mowa w ust. 1c.

Wydając decyzję, o której mowa w ust. 9, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki określa obszar, instalacje lub sieci, na których operator będzie wykonywał działalność gospodarczą, warunki realizacji kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d ust. 1-1²i 1a-2, niezbędne do realizacji zadań operatorów systemów, o których mowa w art. 9c.

Wydając decyzję, o której mowa w ust. 9a, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki określa obszar, sieci lub instalacje, na których operator systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operator systemu magazynowania wodoru będą wykonywać działalność, warunki realizacji kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d ust. 1³-2, niezbędne do realizacji przez tych operatorów zadań, o których mowa w art. 9c ust. 1e, 1g lub 1h.

W przypadku gdy po wyznaczeniu operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego na sieci przesyłowej gazowej wchodzącej w skład systemu przesyłowego, który w dniu 3 września 2009 r. należał do przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, dojdzie do zmiany okresu ważności udzielonej temu operatorowi koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych, z dniem uprawomocnienia się decyzji o udzieleniu koncesji albo o zmianie decyzji o udzieleniu koncesji okres wyznaczenia operatora na tej sieci z mocy prawa ulega zrównaniu z okresem ważności udzielonej mu koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych.

Właściciel sieci przesyłowej, sieci dystrybucyjnej, sieci przesyłowej wodorowej, sieci dystrybucyjnej wodorowej, instalacji magazynowej, instalacji magazynowej wodoru lub instalacji skroplonego gazu ziemnego jest obowiązany udostępniać operatorowi, wyznaczonemu zgodnie z ust. 1, 1c, 9 lub 9a, informacje oraz dokumenty niezbędne do realizacji zadań operatora oraz współdziałać z tym operatorem.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może nakazać, w drodze decyzji, przedsiębiorstwu energetycznemu, w tym także w upadłości, dalsze wykonywanie działalności objętej wyznaczeniem operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego przez okres nie dłuższy niż 2 lata, jeżeli wymaga tego interes społeczny.

W przypadku zbycia przedsiębiorstwa energetycznego, w tym także w upadłości, nabywca tego przedsiębiorstwa jest obowiązany do wykonywania decyzji, o której mowa w ust. 15. W odniesieniu do nabywcy Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może wydać kolejną decyzję, o której mowa w ust. 15, pod warunkiem że łączny czas wykonywania działalności nie przekroczy 2 lat.

Jeżeli działalność wykonywana w warunkach określonych w ust. 15 lub 16 przynosi stratę, przedsiębiorstwu energetycznemu należy się pokrycie strat od Skarbu Państwa w wysokości ograniczonej do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody w wyniku nakazania działalności, której nie udało się uniknąć przy zachowaniu należytej staranności wykonywanej działalności określonej w wyznaczeniu operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, poniesionych w okresie objętym decyzją, o której mowa w ust. 15 lub 16.

Wysokość rzeczywiście poniesionej szkody, o której mowa w ust. 17, jest ustalana przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki po zakończeniu okresu objętego decyzją, o której mowa w ust. 15 lub 16.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki prowadzi rejestr przedsiębiorstw energetycznych wyznaczonych operatorem systemu przesyłowego wodorowego, operatorem systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatorem systemu magazynowania wodoru oraz operatorem systemu połączonego wodorowego.

Rejestr, o którym mowa w ust. 19, prowadzi się w postaci elektronicznej.

Rejestr, o którym mowa w ust. 19, jest jawny i udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Regulacji Energetyki.

Rejestr, o którym mowa w ust. 19, zawiera:

1) oznaczenie przedsiębiorstwa energetycznego:

a) imię i nazwisko albo nazwę wraz z oznaczeniem formy prawnej,

b) miejsce wykonywania działalności albo siedzibę oraz ich adres;

2) rodzaj, datę oraz okres wyznaczenia;

3) aktualną treść wyznaczenia.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki po stwierdzeniu, że przedsiębiorstwo energetyczne spełnia kryteria niezależności, o których mowa w art. 9d ust. 1a, przyznaje temu przedsiębiorstwu, w drodze decyzji, certyfikat niezależności, w terminie 100 dni roboczych od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1-1b, albo od dnia złożenia wniosku Komisji Europejskiej, o którym mowa w ust. 2 pkt 3.

Jeżeli Prezes Urzędu Regulacji Energetyki nie wyda decyzji, o której mowa w ust. 5:

1) w terminie 100 dni roboczych od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1-1b, albo od dnia złożenia wniosku Komisji Europejskiej, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, lub

2) w terminie 2 miesięcy od dnia wydania przez Komisję Europejską pozytywnej opinii albo od dnia upływu terminu, o którym mowa w ust. 4

– przyjmuje się, że certyfikat niezależności został przyznany.

W przypadku odmowy wydania certyfikatu niezależności lub stwierdzenia, po sprawdzeniu, o którym mowa w ust. 11, że operator systemu przesyłowego, operator systemu połączonego, operator systemu przesyłowego wodorowego albo operator systemu połączonego wodorowego nie spełnia kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d ust. 1a, lub kryteriów, o których mowa w ust. 7, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki określa, w drodze decyzji, kryteria, które nie są spełnione oraz wyznacza termin na podjęcie działań mających na celu spełnienie tych kryteriów. W przypadku niepodjęcia działań w wyznaczonym terminie, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może uchylić decyzję o wyznaczeniu tego przedsiębiorstwa operatorem.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki odmawia przyznania certyfikatu niezależności, w przypadku gdy nie wykazano, że:

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, biorąc pod uwagę opinię Komisji Europejskiej, o której mowa w ust. 1, w drodze decyzji, przyznaje albo odmawia przyznania certyfikatu niezależności, w terminie 50 dni roboczych od dnia wydania opinii, o której mowa w ust. 1, albo od dnia upływu terminu, o którym mowa w ust. 4, oraz niezwłocznie powiadamia o tej decyzji Komisję Europejską.

Operator systemu przesyłowego i operator systemu przesyłowego wodorowego niezwłocznie informują Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wystąpieniu okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

Minister właściwy do spraw energii w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki surowcami energetycznymi określi, w drodze rozporządzenia, tryb ogłaszania przetargu zapewniający właściwe poinformowanie o przetargu podmiotów nim zainteresowanych oraz szczegółowe wymagania co do zawartości dokumentacji przetargowej, a także warunki i tryb organizowania i przeprowadzania przetargu, kierując się potrzebą zapewnienia przejrzystych warunków i kryteriów przetargu oraz równoprawnego traktowania jego uczestników.

Użytkownik systemu będący stroną umowy oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, o której mowa w art. 5 ust. 2a1, w odniesieniu do każdej instalacji odnawialnego źródła energii przyłączonej do sieci zgodnie z art. 7 ust. 1f wykonuje:

1) obowiązki związane z udziałem w bilansowaniu systemu i zarządzaniu ograniczeniami systemowymi określone w ustawie, w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 3 i 4 lub w warunkach dotyczących bilansowania, o których mowa w art. 18 rozporządzenia 2017/2195;

2) pozostałe obowiązki wynikające z ustawy i przepisów wydanych na podstawie art. 9 ust. 3 i 4 oraz aktów prawnych i dokumentów określonych w art. 9g ust. 12.

Obowiązki wynikające z ust. 7 nie naruszają prawa każdej ze stron porozumienia, o którym mowa w art. 7 ust. 3de pkt 1, do zawierania umowy sprzedaży energii elektrycznej, a także zawierania transakcji, o których mowa w art. 50b ust. 1 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, w odniesieniu do każdej instalacji odnawialnego źródła energii przyłączonej do sieci zgodnie z art. 7 ust. 1f. Zawarcie umowy oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji, o której mowa w art. 5 ust. 2a¹, uznaje się, zgodnie z art. 5 ust. 1, za podstawę do dostarczania energii elektrycznej z tych instalacji odnawialnego źródła energii.

W przypadku gdy uzupełnienie zapasów paliw, z przyczyn niezależnych od przedsiębiorstwa energetycznego, nie jest możliwe w terminie, o którym mowa w ust. 1b, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego, może, w drodze decyzji, wskazać dłuższy termin ich uzupełnienia do wielkości określonej w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, biorąc pod uwagę zapewnienie ciągłości dostaw energii elektrycznej lub ciepła do odbiorców. Termin ten nie może być jednak dłuższy niż cztery miesiące od ostatniego dnia miesiąca, w którym rozpoczęto obniżanie zapasów paliw.

Informację, o której mowa w ust. 1e pkt 2, przedsiębiorstwo energetyczne przekazuje najpóźniej w trzecim dniu od dnia, w którym rozpoczęto obniżanie ilości zapasów paliw poniżej wielkości określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 6.

Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporządzenia, metody analizy ekonomicznej kosztów i korzyści oraz dane lub źródła danych do celów tej analizy, uwzględniając okres cyklu życia, o którym mowa w ust. 5, okres zwrotu nakładów, wymagane stopy zwrotu z inwestycji, przewidywane ceny paliw i energii elektrycznej, podatki i opłaty ponoszone przez przedsiębiorstwa energetyczne oraz innych przedsiębiorców, o których mowa w ust. 1, i poziomy wsparcia przedsięwzięć, o których mowa w ust. 1, ze środków publicznych, w celu zapewnienia porównywalności tych przedsięwzięć.

Budowa urządzeń, instalacji lub sieci służących wychwytywaniu dwutlenku węgla w celu jego podziemnego składowania zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze nie stanowi przebudowy jednostki wytwórczej, elektrowni lub elektrociepłowni przemysłowej ani budowy sieci, o których mowa w ust. 1 pkt 2-4.

Odbiorcom, którzy zastosowali się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, przysługuje wynagrodzenie w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, które jest należne za każdą kilowatogodzinę niepobranej energii elektrycznej w danej godzinie, ustalanej na podstawie obowiązującego odbiorcę planu wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej oraz nie wyższe niż pięciokrotność średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym ogłaszanej na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b.

Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 3 a, wypłaca:

1) operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego - w przypadku odbiorcy przyłączonego do sieci przesyłowej elektroenergetycznej;

2) operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, do którego sieci przyłączony jest odbiorca, w imieniu operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego - w przypadku odbiorcy przyłączonego do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej.

Operatorzy systemów elektroenergetycznych oraz podmioty prowadzące działalność w zakresie zaopatrzenia w ciepło opracowują odpowiednio plany wprowadzania ograniczeń:

1) w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na okres 12 miesięcy;

2) w dostarczaniu ciepła i aktualizują je co najmniej raz na 3 lata.

Plany wprowadzania ograniczeń opracowane dla obiorców stanowią integralną część umowy oświadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej albo umowy kompleksowej dostawy energii elektrycznej albo ciepła.

Do wymiany informacji w zakresie niezbędnym dla sporządzenia i realizacji poszczególnych rodzajów planów wprowadzania ograniczeń są obowiązani:

1) operator systemu elektroenergetycznego z odbiorcami energii elektrycznej;

2) przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się przesyłaniem i dystrybucją ciepła albo podmioty prowadzące działalność w zakresie zaopatrzenia w ciepło z odbiorcami ciepła.

Plany wprowadzenia ograniczeń:

1) w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, opracowywane przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego oraz operatora systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemu przesyłowego - podlegają uzgodnieniu z Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki;

2) w dostarczaniu ciepła, opracowywane przez podmioty prowadzące działalność w zakresie zaopatrzenia w ciepło - podlegają uzgodnieniu z wojewodą właściwym dla lokalizacji sieci.

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb wprowadzania ograniczeń, o których mowa w ust. 1, oraz wypłaty wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 3 a, biorąc pod uwagę znaczenie odbiorców dla gospodarki i funkcjonowania państwa, w szczególności zadania wykonywane przez tych odbiorców, oraz mając na względzie pokrycie uzasadnionych kosztów ponoszonych przez odbiorców, którzy dostosowują się do ograniczeń, zachętę dla odbiorców do uczestniczenia w mechanizmach rynkowych oraz średnią cenę sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym ogłaszaną na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b.

W przypadku powstania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemu przesyłowego:

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemu przesyłowego niezwłocznie powiadamia ministra właściwego do spraw energii oraz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wystąpieniu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, podjętych działaniach i środkach w celu usunięcia tego zagrożenia i zapobieżenia jego negatywnym skutkom oraz zgłasza konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 7.

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemu przesyłowego, w terminie 60 dni od dnia zniesienia ograniczeń, przedkłada ministrowi właściwemu do spraw energii i Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki raport zawierający ustalenia dotyczące przyczyn powstałego zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, zasadności podjętych działań i zastosowanych środków w celu jego usunięcia, staranności i dbałości operatorów systemu elektroenergetycznego oraz użytkowników systemu, w tym odbiorców energii elektrycznej, o zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej.

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemu przesyłowego odpowiada za szkody powstałe w wyniku wprowadzonych ograniczeń wyłącznie w granicach szkody rzeczywistej poniesionej przez użytkowników systemu elektroenergetycznego, w tym odbiorców energii elektrycznej, w związku z uszkodzeniem, zniszczeniem lub utratą przez nich rzeczy ruchomej, lub uszkodzeniem albo zniszczeniem nieruchomości, z zastrzeżeniem ust. 3-9 oraz art. 11 ust. 8.

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemu przesyłowego ponosi odpowiedzialność z tytułu szkód, o których mowa w ust. 1, w stosunku do odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym do wysokości 5 000 zł (pięć tysięcy zł).

Całkowita odpowiedzialność operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub operatora systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemu przesyłowego, z tytułu szkód, o których mowa w ust. 1, gdy przerwy lub ograniczenia dotyczyły następującej liczby użytkowników systemu, w tym odbiorców energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym:

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemu przesyłowego nie ponosi odpowiedzialności z tytułu szkód, o których mowa w ust. 1, powstałych u użytkownika systemu elektroenergetycznego, w tym odbiorcy energii elektrycznej, jeżeli kwota odszkodowania byłaby niższa niż 100 zł.

Wypłacone przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemu przesyłowego kwoty odszkodowania za szkody poniesione przez użytkowników tego systemu, w tym odbiorców energii elektrycznej, w wyniku podjętych działań i zastosowanych środków, o których mowa w art. 11c i art. 11d, pomniejszone o kwoty, które operator ten uzyskał od użytkowników, w tym odbiorców, którzy przyczynili się do powstania stanu zagrożenia, nie stanowią dla tego operatora kosztu uzasadnionego, o którym mowa w art. 45 ust. 1 pkt 2.

Przesyłanie dwutlenku węgla może odbywać się z wykorzystaniem bezpośredniego gazociągu transportu dwutlenku węgla, po uzyskaniu zgody Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. W takim przypadku przepisów ust. 2, art. 11n, art. 11o i art. 11p nie stosuje się.

Minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb przeprowadzania kontroli, wzory protokołów kontroli i upoważnień do kontroli oraz wzór legitymacji, mając na względzie potrzebę zapewnienia sprawnego i skutecznego przeprowadzenia kontroli, uwzględniając zakres i rodzaj przeprowadzonej kontroli oraz zapewniając możliwość identyfikacji osób wykonujących czynności kontrolne.

Minister właściwy do spraw energii wykonuje zadania, o których mowa w ust. 2 pkt 2-4, w zakresie, w jakim dotyczą paliw, we współpracy z ministrem właściwym do spraw gospodarki surowcami energetycznymi.

Minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi oraz minister właściwy do spraw energii zamieszczają, na swoich stronach internetowych w Biuletynie Informacji Publicznej, odpowiednio sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 i 3, do dnia 31 lipca danego roku.

Minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi przekazuje Komisji Europejskiej:

W planie, o którym mowa w ust. 1, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych, energii elektrycznej lub wodoru może uwzględnić wytyczne Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki co do kierunku rozwoju sieci i realizacji inwestycji priorytetowych.

Przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii, lub przesyłaniem wodoru, lub dystrybucją wodoru współpracują ze sobą przy sporządzaniu planów, o których mowa w ust. 1, w szczególności:

1) operator systemu przesyłowego gazowego współpracuje z operatorem systemu przesyłowego wodorowego w celu zapewnienia wyboru energooszczędnych rozwiązań, które umożliwiają efektywną kosztowo dekarbonizację sektora gazowego, elastyczne i efektywne wykorzystanie aktywów tych operatorów, uwzględniając wszystkie nośniki energii, w tym przez przekształcenie sieci gazowych w sieci wodorowe;

2) operator systemu przesyłowego wodorowego współpracuje odpowiednio z operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego i operatorem systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego w celu koordynowania wspólnych wymagań dotyczących systemu przesyłowego wodorowego, systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego;

3) operator systemu dystrybucyjnego gazowego współpracuje z operatorem systemu dystrybucyjnego wodorowego w celu zapewnienia wyboru energooszczędnych rozwiązań, które umożliwiają efektywną kosztowo dekarbonizację sektora gazowego, elastyczne i efektywne wykorzystanie aktywów tych operatorów, uwzględniając wszystkie nośniki energii, w tym przez przekształcenie sieci gazowych w sieci wodorowe.

Operator systemu przesyłowego gazowego, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego i operator systemu przesyłowego wodorowego sporządzają, dla obszaru swojego działania, plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe, energię elektryczną lub wodór na okres 10 lat. Plan ten podlega aktualizacji co 2 lata.

Operator systemu dystrybucyjnego:

1) gazowego sporządza plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe na okres nie krótszy niż 5 lat,

2) elektroenergetycznego sporządza plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną na okres nie krótszy niż 6 lat,

3) wodorowego sporządza plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na wodór na okres nie krótszy niż 4 lata

- i aktualizuje ten plan co 2 lata.

Plan, o którym mowa w ust. 1, sporządzany przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego i operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego obejmuje dodatkowo prognozę dotyczącą stanu bezpieczeństwa dostarczania energii elektrycznej, sporządzaną na okres nie krótszy niż:

1) 15 lat - w przypadku operatora systemu przesyłowego;

2) 10 lat - w przypadku operatora systemu dystrybucyjnego.

Plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na wodór sporządzany przez operatora systemu przesyłowego gazowego i operatora systemu przesyłowego wodorowego uwzględnia plan rozwoju sporządzony przez operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego.

Plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na wodór sporządzany przez operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego uwzględnia plan rozwoju sporządzony przez operatora systemu dystrybucyjnego gazowego i operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, których systemy są zlokalizowane na obszarze działania tego operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego.

W planie, o którym mowa w ust. 1, operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego uwzględnia także inwestycje niezbędne do przyłączania punktów ładowania pojazdów elektrycznych zlokalizowanych w ogólnodostępnych stacjach ładowania zgodnie z planem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych, oraz punktów ładowania pojazdów elektrycznych stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego.

Plan, o którym mowa w ust. 1, opracowywany przez operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego:

1) zapewnia przejrzystość w odniesieniu do zapotrzebowania tego operatora na usługi elastyczności w okresie wskazanym w ust. 4 pkt 2;

2) obejmuje wykorzystanie odpowiedzi odbioru, efektywności energetycznej, magazynowania energii lub innych zasobów, które operator ten uwzględnia jako rozwiązanie alternatywne wobec rozbudowy sieci dystrybucyjnej.

Operator systemu przesyłowego gazowego, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego albo operator systemu przesyłowego wodorowego, określając w planie, o którym mowa w ust. 2, poziom połączeń międzysystemowych gazowych, elektroenergetycznych albo wodorowych, biorą w szczególności pod uwagę:

Plan, o którym mowa w ust. 1, powinien zapewniać długookresową maksymalizację efektywności nakładów i kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwo energetyczne, tak aby nakłady i koszty nie powodowały w poszczególnych latach nadmiernego wzrostu cen i stawek opłat za dostarczanie paliw gazowych, energii lub wodoru, przy zapewnieniu ciągłości, niezawodności i jakości ich dostarczania.

W planie, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się także zapotrzebowanie na nowe zdolności w systemie przesyłowym lub systemie dystrybucyjnym, lub systemie przesyłowym wodorowym, lub systemie dystrybucyjnym wodorowym zgłoszone przez podmioty przyłączone do sieci lub podmioty ubiegające się o przyłączenie do sieci.

W celu racjonalizacji przedsięwzięć inwestycyjnych, przy sporządzaniu projektu planu, o którym mowa w ust. 1, przedsiębiorstwa energetyczne są obowiązane współpracować z podmiotami przyłączonymi do sieci oraz z gminami, a w przypadku przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem paliw gazowych, energii elektrycznej lub wodoru współpracować z samorządem województwa, na którego obszarze przedsiębiorstwo to zamierza realizować przedsięwzięcia inwestycyjne; współpraca powinna polegać w szczególności na:

Projekt planu, o którym mowa w ust. 1, podlega uzgodnieniu z Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki działającym w porozumieniu odpowiednio z ministrem właściwym do spraw energii albo ministrem właściwym do spraw gospodarki surowcami energetycznymi,, z wyłączeniem planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem lub dystrybucją:

Projekt aktualizacji planu rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe lub wodór, o którym mowa w ust. 2 i ust. 4 pkt 1 i 3, przedkłada się do uzgodnienia z Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki, w terminie do dnia 30 kwietnia w roku, który jest drugim rokiem obowiązywania uzgodnionego planu rozwoju, niezależnie od daty jego uzgodnienia.

Operator systemu przesyłowego gazowego, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego, operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego gazowego, operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego oraz operator systemu dystrybucyjnego wodorowego:

1) konsultują projekt planu, o którym mowa w ust. 2 i 4, z wyłączeniem informacji, o których mowa w ust. 7 pkt 5 i 6 oraz z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych lub innych informacji prawnie chronionych, z zainteresowanymi stronami, zamieszczając ten projekt na swoich stronach internetowych i wyznaczając termin na zgłaszanie uwag, nie krótszy niż 21 dni;

2) zamieszczają wyniki konsultacji, o których mowa w pkt 1, na swoich stronach internetowych oraz aktualizują te strony internetowe, aby wszystkie zainteresowane strony były informowane o harmonogramie, sposobie oraz zakresie tych konsultacji, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych lub innych informacji prawnie chronionych.

Operator systemu przesyłowego gazowego, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego, operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego gazowego, operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego oraz operator systemu dystrybucyjnego wodorowego są obowiązani do zamieszczania uzgodnionego z Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki planu rozwoju, o którym mowa w ust. 1, z wyłączeniem informacji, o których mowa w ust. 7 pkt 5 i 6 oraz z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych lub innych informacji prawnie chronionych, na swoich stronach internetowych.

Operator systemu przesyłowego gazowego, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego, operator systemu przesyłowego wodorowego, operator systemu dystrybucyjnego gazowego, operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego oraz operator systemu dystrybucyjnego wodorowego przedkładają Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki do uzgodnienia projekt planu, o którym mowa w ust. 2 i 4 oraz jego aktualizację, w terminie do dnia 30 kwietnia danego roku. Projekt planu, o którym mowa w ust. 2 lub 4 oraz jego aktualizację, operatorzy, o których mowa w zdaniu pierwszym, przedkładają po przeprowadzeniu konsultacji, o których mowa w ust. 15 pkt 1, wraz z wynikami tych konsultacji.

Przedsiębiorstwo energetyczne obowiązane do uzgadniania projektu planu, o którym mowa w ust. 1, z Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki, które stosuje się do wytycznych Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki co do kierunku rozwoju sieci i realizacji inwestycji priorytetowych oraz korzysta ze środków ustalonych w sposób, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 3 lit. g lub h, wraz ze sprawozdaniem, o którym mowa w ust. 18, przedkłada:

1) informacje o zakresie zrealizowania harmonogramu inwestycji priorytetowych, o których mowa w ust. 1a;

2) w przypadku zakończenia w danym roku inwestycji priorytetowych, o których mowa w ust. 1a - oświadczenie o ukończeniu tych inwestycji i spełnieniu wymagań dla tych inwestycji określonych w planie, o którym mowa w ust. 1, oddzielnie dla każdej ukończonej inwestycji;

3) dokumenty potwierdzające realizację inwestycji priorytetowych, o których mowa w ust. 1a, w tym zakres faktycznie poniesionych nakładów, oryginał lub poświadczoną kopię umów na realizację przedsięwzięcia i innych wiążących zobowiązań oraz sprawozdanie finansowe za dany rok obrotowy, sporządzone na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości i ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1015), zbadane przez biegłego rewidenta, zawierające w ramach ujawnień w informacji dodatkowej tego sprawozdania przedstawienie odpowiednich pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat potwierdzających prawidłowość przedłożonych informacji oraz ilości środków, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 3 lit. h.

Oświadczenie, o którym mowa w ust. 18a pkt 2, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający to oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, wynikającej z art. 233 § 6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny oświadczam, że inwestycja ujęta w planie rozwoju w ramach stosowania się do wytycznych Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki co do kierunku rozwoju sieci i realizacji inwestycji priorytetowych, o których mowa w art. 16 ust. 1a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, została ukończona i spełnia wymagania określone w planie rozwoju.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Oświadczenie, o którym mowa w ust. 18a pkt 2, zawiera podpis osoby uprawnionej do reprezentacji przedsiębiorstwa energetycznego, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji.

Rozliczenie wykonania harmonogramu inwestycji priorytetowych, o których mowa w ust. 1a, następuje po zakończeniu każdego pełnego roku od dnia uzgodnienia planu, o którym mowa w ust. 1, oraz po zakończeniu inwestycji priorytetowych, przy czym stan wykonania, w każdym okresie sprawozdawczym, nie może być mniejszy niż 85% wykonania tego planu oddzielnie dla każdej inwestycji priorytetowej.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach, wynikających z przyczyn niezależnych od przedsiębiorstwa energetycznego, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na uzasadniony wniosek przedsiębiorstwa energetycznego może przedłużyć termin na wykonanie harmonogramu inwestycji priorytetowych, o których mowa w ust. 1a, na oznaczony okres, pod warunkiem przekazania Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki informacji o przyczynach przewidywanego niewykonania tego harmonogramu w zakresie, o którym mowa w ust. 18d, w terminie 30 dni od ich wystąpienia, wraz z proponowanym okresem przedłużenia jego wykonania.

Operator zamkniętego systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, posiadacz magazynu energii, właściciel jednostki odbiorczej świadczący lub planujący świadczyć usługi elastyczności przekazują właściwemu operatorowi systemu elektroenergetycznego informacje o strukturze i wielkościach zdolności regulacji zapotrzebowania energii elektrycznej przyjętych w planach, o których mowa w ust. 4 pkt 2, lub prognozach, o których mowa w ust. 5, stosownie do postanowień instrukcji opracowanej przez operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego.

Operator systemu przesyłowego gazowego oraz operator systemu przesyłowego wodorowego otrzymują informacje na potrzeby sporządzenia planu rozwoju, o którym mowa w ust. 1, od:

1) operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego dotyczące:

a) odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci wytwórcy energii elektrycznej, w tym o lokalizacji jednostki wytwórczej, terminie ich przyłączenia oraz mocy przyłączeniowej jednostki wytwórczej, których dana odmowa dotyczy,

b) wydanych warunków przyłączenia oraz zawartych umów o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej dotyczących jednostki wytwórczej energii elektrycznej, jeżeli przebieg istniejącej lub planowanej sieci przesyłowej wodorowej negatywnie wpływa lub będzie wpływać na bezpieczne funkcjonowanie tej jednostki wytwórczej;

2) operatora systemu dystrybucyjnego gazowego lub operatora systemu magazynowania dotyczące planów rozwoju sieci i instalacji magazynowych, w tym o lokalizacji tych sieci i instalacji, terminie ich przyłączenia oraz mocy i pojemności tych instalacji magazynowych;

3) operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, w postaci:

a) planu rozwoju, o którym mowa w ust. 1, dla obszaru działania tego operatora oraz

b) informacji dotyczących zapotrzebowania na wodór przedsiębiorstw przyłączonych do sieci dystrybucyjnej wodorowej;

4) operatora systemu magazynowania wodoru dotyczące planów rozwoju instalacji magazynowych wodoru, w tym o lokalizacji tych instalacji, terminie ich przyłączenia do sieci oraz ich mocy;

5) przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją ciepła dotyczące zainteresowania tego przedsiębiorstwa przyłączeniem do sieci przesyłowej wodorowej, w tym o lokalizacji przyłączanych instalacji, terminie ich przyłączenia do sieci oraz ich mocy.

Operator systemu dystrybucyjnego wodorowego dokonuje wymiany informacji potrzebnych do opracowania planu rozwoju, o którym mowa w ust. 1, z innymi operatorami systemu wodorowego, w szczególności z:

1) operatorem systemu przesyłowego wodorowego lub innymi operatorami systemu dystrybucyjnego wodorowego, w postaci:

a) planu rozwoju, o którym mowa w ust. 1, dla obszaru działania tych operatorów oraz

b) informacji dotyczących zapotrzebowania na wodór przedsiębiorstw przyłączonych do sieci tych operatorów;

2) operatorami systemu magazynowania wodoru w zakresie rozwoju instalacji magazynowych wodoru, w tym o lokalizacji tych instalacji, terminie ich przyłączenia do sieci oraz ich mocy.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki uwzględnia plan rozwoju, o którym mowa w ust. 1, sporządzany przez operatora systemu przesyłowego wodorowego lub operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego przy zatwierdzaniu specjalnej opłaty, o której mowa w art. 5 ust. 4 rozporządzenia 2024/1789.

Projekt planu, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:

Prezes URE przekazuje raport, o którym mowa w ust. 2a, ministrowi właściwemu do spraw energii oraz ministrowi właściwemu do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, co 2 lata, w terminie do dnia 30 czerwca danego roku.

W sprawach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 5, z wyjątkiem spraw wymienionych w art. 32 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 1b, niezbędna jest opinia właściwego miejscowo zarządu województwa.

Prezes URE uchyla decyzję wydaną w sprawach, o których mowa w ust. 2, jeżeli Komisja Europejska stwierdziła jej niezgodność z przepisami wydanymi na podstawie rozporządzenia 2019/943 lub rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1775/2005, w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji od Komisji Europejskiej o konieczności jej uchylenia, i informuje o tym uchyleniu Komisję Europejską.

Prezes URE, co najmniej raz w roku, zamieszcza w Biuletynie Urzędu Regulacji Energetyki zalecenia dotyczące zapewnienia zgodności cen sprzedaży energii elektrycznej z wymogami konkurencyjnego rynku energii i przekazuje te zalecenia, w przypadku gdy uzna to za konieczne, Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

W przypadku gdy Prezes URE nie osiągnie porozumienia z organami regulacyjnymi w celu wspólnego wskazywania przypadków niewykonywania przez ENTSO energii elektrycznej i organizację OSD UE ich obowiązków wynikających z rozporządzenia 2019/943 oraz aktów prawnych wydanych na podstawie art. 59-61 tego rozporządzenia oraz w innych przepisach prawa Unii Europejskiej w terminie 4 miesięcy od dnia rozpoczęcia konsultacji, sprawę przekazuje się do decyzji Agencji zgodnie z art. 6 ust. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/942 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającego Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (Dz. Urz. UE L 158 z 14.06.2019, str. 22).

Prezes URE ma prawo wglądu do dokumentów oraz żądania przedstawienia dokumentów lub informacji mających znaczenie w postępowaniu w sprawie wydania decyzji, o której mowa w art. 9h ust. 3e, lub dla wykonywania umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora sytemu przesyłowego gazowego, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych.

Prezes URE ma prawo wglądu do dokumentów, żądania przedstawienia dokumentów lub informacji mających znaczenie dla:
1) oceny wykonania obowiązków, o których mowa w art. 4, art. 8 ust. 1 i 5 oraz art. 9 ust. 1, 4 i 5 rozporządzenia 1227/2011, a także przestrzegania zakazów, o których mowa w art. 3 i art. 5 tego rozporządzenia,
2) prowadzenia monitorowania działalności handlowej, o której mowa w art. 7 ust. 1 rozporządzenia 1227/2011,
3) realizacji obowiązków Prezesa URE wynikających z art. 16 ust. 4 lit. a rozporządzenia 1227/2011
- z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych.

Warunkiem wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania przed Koordynatorem jest podjęcie przez odbiorcę paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, prosumenta energii odnawialnej będącego konsumentem albo odbiorcę aktywnego będącego konsument,em próby kontaktu z przedsiębiorstwem energetycznym, agregatorem lub obywatelską społecznością energetyczną w celu bezpośredniego rozwiązania sporu.

Udział przedsiębiorstwa energetycznego, agregatora lub obywatelskiej społeczności energetycznej w postępowaniu przed Koordynatorem jest obowiązkowy w przypadku, gdy wnioskodawcą jest odbiorca energii elektrycznej w gospodarstwie domowym lub odbiorca aktywny będący konsumentem.

Jeżeli odbiorca paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, prosument energii odnawialnej będący konsumentem albo odbiorca aktywny będący konsumentem wystąpi z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu w trybie art. 8 ust. 1 w trakcie toczącego się postępowania przed Koordynatorem, Prezes URE zawiesza z urzędu postępowanie prowadzone w trybie art. 8 ust. 1, po jego wszczęciu.

Minister właściwy do spraw energii w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki surowcami energetycznymi może określić, w drodze rozporządzenia, wysokość progów finansowych wartości przedmiotu sporu, których przekroczenie uprawnia do odmowy rozpatrzenia sporu, uwzględniając określenie ich wysokości na poziomie, który nie utrudnia znacząco odbiorcy paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, prosumentowi energii odnawialnej będącemu konsumentem albo odbiorcy aktywnemu będącemu konsumentem dostępu do postępowania.

Termin rozpatrywania wniosków o udzielenie koncesji na wykonywanie działalności w zakresie:

Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, określi, w drodze rozporządzenia, minimalny poziom dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego z zagranicy na okres co najmniej 10 lat oraz szczegółowy sposób ustalania tego poziomu, biorąc pod uwagę politykę energetyczną państwa oraz konieczność zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju.

Minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy wykaz paliw ciekłych, których wytwarzanie, magazynowanie lub przeładunek, przesyłanie lub dystrybucja, obrót, w tym obrót z zagranicą, wymaga koncesji, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, oraz których przywóz wymaga wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 32a, stosując obowiązującą klasyfikację Nomenklatury Scalonej (kody CN) według załącznika I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. UE L 256 z 07.09.1987, str. 1). W rozporządzeniu można określić przeznaczenie paliwa ciekłego, jeżeli będzie to służyć osiągnięciu celów tego rozporządzenia, o których mowa w ust. 7.

Minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 6, kieruje się potrzebą zapewnienia prawidłowego funkcjonowania krajowego rynku paliw, bezpieczeństwem paliwowym państwa i ochroną konkurencji.

Na podstawie prowadzonego rejestru, o którym mowa w art. 32a ust. 1, Prezes URE udostępnia w formie elektronicznej, co najmniej raz na kwartał, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, ministrowi właściwemu do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, Komendantowi Głównemu Policji, Prezesowi Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezesowi Urzędu Dozoru Technicznego, Dyrektorowi Generalnemu Transportowego Dozoru Technicznego, Prezesowi Głównego Urzędu Miar, Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska oraz Głównego Inspektorowi Sanitarnemu, aktualny wykaz podmiotów przywożących zawierający oznaczenie podmiotów przywożących oraz informacje o rodzajach, przeznaczeniu przywożonego paliwa ciekłego, a także rodzaju i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej przez ten podmiot.

Prezes URE udziela koncesji na przesyłanie paliw gazowych wnioskodawcy, który działa w formie spółki akcyjnej, której jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa.

W przypadku gdy operator systemu przesyłowego gazowego albo operator systemu połączonego gazowego wyznaczony na sieci przesyłowej gazowej wchodzącej w skład systemu przesyłowego, który w dniu 3 września 2009 r. należał do przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, ma prawo do korzystania z majątku właściciela tej sieci niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych, posiadana przez tego operatora koncesja na przesyłanie paliw gazowych z mocy prawa obejmuje również wykonywanie działalności gospodarczej polegającej na przesyłaniu paliw gazowych tą siecią.

Prezes URE może odmówić udzielenia koncesji wnioskodawcy, który nie daje rękojmi prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją.

Prezes URE informuje Komisję Europejską o przyczynach odmowy udzielenia wnioskodawcy koncesji za pośrednictwem:

1) ministra właściwego do spraw energii, w przypadku koncesji w zakresie działalności gospodarczej prowadzonej na rynku energii;

2) ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, w przypadku koncesji w zakresie działalności gospodarczej prowadzonej na rynku paliw.

W przypadku gdy przedsiębiorstwo energetyczne nie wniesie opłaty koncesyjnej za dany rok w wysokości obliczonej w formularzu w sprawie opłaty koncesyjnej, formularz ten stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego zgodnie z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio, gdy przedsiębiorstwo energetyczne, któremu została udzielona koncesja, zakończyło prowadzenie działalności gospodarczej objętej koncesją przed dniem, o którym mowa w tym przepisie. Obowiązek wniesienia opłaty koncesyjnej powstaje wówczas na dzień zakończenia działalności.

Wniosek o udzielenie koncesji na magazynowanie wodoru zawiera ponadto dane określone w art. 43h ust. 4 pkt 2.

W przypadku zbycia przedsiębiorstwa energetycznego, w tym także w upadłości, nabywca tego przedsiębiorstwa jest obowiązany do wykonywania decyzji, o której mowa w ust. 1. W odniesieniu do nabywcy Prezes URE może wydać kolejną decyzję, o której mowa w ust. 1, pod warunkiem że łączny czas prowadzenia działalności nie przekroczy dwóch lat.

Jeżeli działalność prowadzona w warunkach określonych w ust. 1 lub 2 przynosi stratę, przedsiębiorstwu energetycznemu należy się pokrycie strat od Skarbu Państwa w wysokości ograniczonej do uzasadnionych kosztów działalności określonej w koncesji, poniesionych w okresie objętym decyzją, o której mowa w ust. 1 lub 2, przy zachowaniu należytej staranności.

Prezes URE może zmienić warunki wydanej koncesji w szczególności w przypadku konieczności ich dostosowania do obowiązującego stanu prawnego lub w celu zapobieżenia praktykom godzącym w interesy odbiorców lub zagrażającym rozwojowi konkurencji.